Trablusgarp Savaşı’nın Urdu Şiirine Yansıması

Italya ile yapılan Trablusgarp Savaşı Osmanlı Türk tarihinin önemli savaşlarından biridir. Bu savaş sonucu Osmanlı Devleti Kuzey Afrika’daki son toprak parçasını kaybetmiş, Kuzey Afrika’da Italyan sömürgeciliğinin başlamasıyla Doğu Akdeniz’de güçler dengesi bozulmuş, Italya artık etkisi olan bir devlet haline gelmiştir. Hilafet makamıyla bütün Islam âleminin hamisi olan Osmanlı Devleti’ne bu süreçte özellikle alt kıta Müslümanlarından maddi ve manevi destekte bulunulmuştur. Gerek topladıkları ianeleri Osmanlı’ya göndermek, gerek yaraları askerlerin yaralarını sarmak üzere tıp heyeti olarak Osmanlı topraklarına gelmek, gerekse savaşın nabzını tutarak yayınladıkları gazetelerde Türkler için kamuoyu oluşturmak suretiyle çeşitli yollardan destek olmuşlardır. Bu süreç Urdu literatürüne de yansımış ve Trablusgarp Savaşı ile ilgili gerek nazım gerekse nesir alanında pek çok eser ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada Trablusgarp Savaşının Urdu şiirine nasıl yansıdığı ele alınarak savaşın alt kıtada nasıl değerlendirildiği incelenecektir.

Anahtar Kelimeler:

Trablusgarp Savaşı, Italya, Osmanlı Devleti, Alt Kıta Müslümanları, Mevlana Zafer Ali Han

Reflections of the Italo-Turkish War (1911-1912) in Urdu Poetry

The Italo-Turkish War (1911-1912) was an important war in the last period of the Ottoman Empire’s history. As a result of this war, the Ottoman Empire lost its last piece of land in North Africa, Italian colonialism started in North Africa, the balance of power in the Eastern Mediterranean changed, and Italy became a powerful state. In the meantime, all Muslims were linked to the Ottoman Empire due to the Caliph being the chief spiritual authority of Islam. All Muslim states also sent financial and moral support to the Ottoman Empire, with the greatest support being given by the Muslims of the Indian subcontinent. They supported Turks in various ways such as sending the aid they collected to the Ottoman Empire, coming to Ottoman lands as medical delegations and establishing field hospitals, and shaping public opinion by writing articles in newspapers about the situation of the Turks. All these have been reflected in the Urdu literature, and many works were written both in verse and prose about the Italo-Turkish war. This article will discuss the reflections of the Italo-Turkish War in Urdu poetry and examine how this war reflected onto the subcontinent.

Keywords:

Italo-Turkish War (1911-1912), Ottoman Empire, Italy, Muslims of the Indian subcontinent, Maulana Zafar Ali Khan,

PDF

___

Akîl, Muiniddîn. Tahrik-i Âzâdî me Urdu ka Hıssah. Lahor: Maclis-i Tarakki-yi Adab, 2008.
Allahabadi, Akbar. Kulliyat-ı Ekber Allahabadî. Düz. Han Bahadır Seyyit Ekber Hüseyin Sahib. Lahor: Seng-i Mil Publications, 2008.
Anis, Fatima “Z H Ş: Urdu key Adab-i Rasâil Me Şayi Hone Vali Avvelîn EAhem Şaire ki Hayat u Şairi ka Tahkîk-i aur Teakîdî Câize”. Phd Thesis. Karaçi: University of Karaçi, 2005.
Gürer, Mümtaz Onur. İtalyan Krallığı’nın Doğu Akdeniz Politikası (1861-1913). Yüksek Lisans Tezi. Izmir: Ege Üniversitesi, 2007.
Han, Zafer Ali. Baharistan. Lahore: Urdu Academy Punjab, 1937.
Han, Zafer Ali. Baharistan. Düz. Zâhid Ali Hân. Lahor: Bookhome Publisher, 2007. Ikbal, Allâme Sir Muhammed. Kulliyat-ı İkbal-ı Urdu. Karaçi: el-Müslim Pablişız, 1994.
Ikbal, Muhammed. Bir Annenin Rüyası. Çev. Halil Toker. Istanbul: Demavend Yayınları, 2013.
Kardaş, Zekai. “Ebû’l Kelâm Âzâd ve El-Hilâl Gazetesi Çerçevesinde Türkiye ve Türkler”. Doktora Tezi. Istanbul: Istanbul Üniversitesi, 2011.
Kurtcephe, Israfil. “Osmanlı Parlementosu ve Türk-Italyan Savaşı (1911-1912)”. Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi. 5 (1994): 235-258.
Özcan, Azmi. Pan-İslâmizm, Osmanlı Devleti, Hindistan Müslümanları ve İngiltere (1877-1914). Istanbul: TDV Islâm Araştırmaları Merkezi, 1992.