Mevlânâ Zafer Ali Hân’ın Özgürlük Mücadelesi ve Hapishane Günleri
Mevlana Zafer Ali Hân, Hindistan Pakistan alt kıtasının İngilizlere karşı yürüttüğü özgürlük mücadelesinde fikrî, edebî ve siyasî kişiliğiyle ön saflarda yer almış çok yönlü bir kişiliktir. Zulüm ve baskılara karşı gazeteci kimliğiyle mücadele etmiştir. İngiltere’ye giderek Hint alt kıtasındaki baskıcı basın kanunları eleştirmiş ve özgür basının Hint alt kıtasında oluşması için sesini duyurmaya çalışmıştır. Bu cesaret ve açık sözlülükle mücadelesinden dolayı birçok kez hapsedilmiş, gazetesi kapatılmış ve kefalet ödenerek tekrar açılmıştır. Beş seneden fazla hapiste hayatını geçirmiştir. Kendi ve ailesinin servetini Hint alt kıtası Müslümanlarının seslerini duyurmak için seferber etmiştir. Malî zorluklara sabretmiş, hapishane eziyetlerine katlanmış ancak özgürlük mücadelesini ve Türklere yardımdan geri durmamıştır. Müslüman Hint halkının özgür olarak ayrı bir devlet olarak yaşamasında rol almıştır.
Anahtar Kelimeler:
Mevlana Zafer Ali Hân, Özgürlük Mücadelesi, Hint alt kıtası, Osmanlı Devleti, Zemindar Gazetesi
Zafar Ali Khan's Struggle for Freedom and His Prison Days
Mavlana Zafar Ali Khan was a multi-faceted figure who rose to prominence with his intellectual, literary and political personality during the struggle against the British for the freedom of the Indian subcontinent. As a journalist he fought against the persecution and oppression of the English Rulers of that land, even going to England to criticize the repressive press laws on the Indian subcontinent and trying to make his voice heard for the formation of a free press there. . He was imprisoned many times for his courage and frankness and his newspaper was closed and reopened upon payment of bail. . Despite spending more than five years in prison, he mobilized his own wealth and that of his family's to make the voices of the Muslims of the Indian subcontinent heard. He faced financial difficulties and endured prison torture, but did not stop the struggle for freedom and aid to the Turks. He played a big role in the freedom of the Indian Muslim people and in their establishment as a separate state.
Keywords:
Mavlana Zafar Ali Khan, Freedom Struggle, Indian Sub-continent, Ottoman Empire, Zamindar Newspaper,
___
- Çarâg, Muhammed Ali, Akâbirîn-i Tahrîk-i Pakistan, Sang-i Mîl Publications, Lahor 2003.
- Çiftsüren, Arzu, 93 Harbinden Sonra Hindistan-Pakistan Alt kıtasında Urduca ve Farsça Şiirde Türkiye ve Türkler, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul 2013
- Durgun, Recep, “Ahmet Rıza Han Barelvi’nin Hadâik-i Bahşiş Adlı Eserinde Hz. Peygamber ile İlgili Benzetmeler”, Selçuk Ün. Sos. Bil. Ens. Der. 2017; (37): 122-133 - Urdu Dili ve Edebiyatı / Araştırma. Gulâm Hüseyin Zülfikâr, Mevlânâ Zafer Ali Hân, Sang-i Meel Publications, Lahor, 1993.
- Hân, Raja Esed Ali, Baba-i Sahâfat Mevlânâ Zafer Ali Hân Ayk Taâruf, Ganj-ı Şeker Printers, Lahor, 2018.
- Hân, Zahid Ali (Düzenleyen ve Tahkik Eden), Külliyat-ı Mevlânâ Zafer Ali Hân (Habsiyât), Al-Faysal Naşirânü Tâcirân-i Kütüb, Lahor, 2007.
- Hân, Zâhid Ali (Düzenleyen, Tahkik Eden), Külliyat-ı Mevlânâ Zafer Ali Hân, Alfaysal Nâşirân-u-Tâcirâni Kütüb Gazni Street Urdu Bazaar Lahore, Lahor, Nisan 2007.
- Kâşmirî, Shoraş, Kayd-ı Freng Mevlânâ Zafer Ali Hân, Mevlânâ Zafer Ali Hân Trust, Lahor, 2011.
- Kerimoğlu, Hasan Taner, “Trablusgarp Ve Balkan Savaşlarında Hint Müslümanlarının Osmanlı Devleti’ne Yaptıkları Yardımlar”, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi / Journal of Turkish World Studies, XII/2 (Kış 2012).
- Makkî, Muhtâr Ahmad, Tahrîk Âzâdî ke Musalmân Mucâhidîn ki Dâstân Tahrîk Âzâdî ke Numâyinda Muslim Mucâhidîn, Çûhdrî Gûlâm Rasûl and Sons Publishers, Lahor, 2005.
- Mohammed Sadiq, Çeviren Funda Keskin Ata, Türk Devrimi ve Hindistan Özgürlük Hareketi, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 2018.
- Özcan, Azmi, “KANPÛR”, TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/kanpur (09.11.2019). Özcan, Azmi, Pan-İslamizm (Osmanlı Devleti Hindistan Müslümanları ve İngiltere 1877-1924), Ankara 1997.
- Tevfik, S.M., Sebîlürreşâd (Dînî, ilmî, edebî, siyâsî haftalık mecmûa-i İslâmiyye), Cilt 11 Sayı 261-286, Proje Yürütücüsü M. Ertuğrul Düzdağ, Bağcılar Belediyesi 2007.
- Vikram, Nand Kishore, Musawwar Tazkerey, Sanjiu Ofset Printers, Delhi, 2012.
- Zaydî, Nazîr Hasneyn, Mevlânâ Zafer Ali Hân Ahvâl-u Âsâr, Maclis-i Tarakki-yi Adab, Lahor, 1986.
- ISSN: 1307-5020
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 1956
- Yayıncı: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Şarkiyat Araştırma Merkezi