Yılın Basın Fotoğrafları Üzerinden 2020– 2021 Yılının Göstergebilimsel Okuması
Önemli bir kitle iletişim aracı olan fotoğraf, gündelik hayatın, toplumsal olayların, tarihi gerçekliğin
kitleye taşımacılığını yapmaktadır. Fotoğraf, fotoğrafçının bakışından olanı olduğu gibi gösterdiğinden
ayrıca gerçekliğin yansıması, doğalın aynası şeklinde algılanmaktadır.
Basın fotoğrafçıları bu bağlamda en önde gelen grup olarak gerçekleri, görsel dili kullanarak kitlelere
taşımaktadır. Ancak dijitalleşmeyle birlikte haberin iletim biçiminde değişimler yaşandığı
anlaşılmaktadır. Televizyon, gazete ve radyoların karasal yayıncılık ve analog olarak taşıdıkları
haberler, bugün dijital kanallar aracılığıyla yapılmaktadır. Habere destek unsuru olan fotoğraf, böylece
etki, hız ve yayılım alanını genişleterek gerçeklerin somutlaşmasına katkı sağlamaya başlamıştır.
Somutlaşan her kavramın, soyut olana göre, etkisi daha fazla çarpıcı olmaktadır. Özellikle
de savaş, yıkım, ölüm ve yangın gibi içinde acı barındıran ve insanların maruz kalmaktan kaçındığı
tüm duygular, basın fotoğraflarıyla somutlaşarak gözlerimizin önüne serilmektedir.
Bu çalışmada, bazen haberin kendisi bazen de haberin destekçisi olan fotoğrafın okumasının
yapılarak, kitlelere taşıdıkları mesajların ortaya konması hedeflenmektedir. Bu hedef kapsamında
2021 yılı “Yılın Basın Fotoğrafları” yarışmasında ödül alan fotoğraflar seçilmiştir. Rastgele örneklem
yöntemiyle seçilen fotoğraflar, göstergebilimsel analiz yöntemiyle ele alınıp çözümlenmiştir.
Semiotic Reading of the Year 2020–2021 Based on the Press Photos of the Year
Photography, which is an important media tool, conveys daily life, social events, and historical
reality to the masses. Since photography shows what is from the photographer’s point of view, it
is also perceived as a reflection of reality.
Press photographers convey the facts to the masses by using visual language. However, it is
understood that there are changes in the way of transmission of news with digitalization. Today,
the news that conventional media carry is made through digital channels. Photography, as supporter
for the news, has begun to contribute to the concretization of the facts by expanding its
scope, speed, and spread. The effect of each concrete concept is more striking than the abstract.
In particular, all emotions that are painful and that people avoid being exposed to, such as war,
destruction, and death, are embodied in press photographs. This study aims to reveal the messages
they convey to the masses by reading the photograph, which is the supporter of the news.
Within the scope of this goal, the photos that won awards in the 2021 “Press Photographs of the
Year” competition were selected. The photographs selected by the random sampling method
were handled and analyzed with the semiotic analysis method.
___
- Atik, A. (2021). Basın fotoğrafçılığından görsel gazeteciliğe. Türkiye Foto
Muhabirleri Derneği. Retrieved from https ://tf md.or g.tr/ 2021/ 05/30 /
basi n-fot ograf cilig indan -gors el-ga zetec ilige -habe r-fot ograf -ilis kisi/
- Barthes, R. (1990). Çağdaş söylenler. Hürriyet Vakfı Yayınları.
- Barthes, R. (1993). Göstergebilimsel serüven. Yapı Kredi Yayınları.
- Barthes, R. (2014). Camera Lucida, fotoğraf üzerine düşünceler. Altıkırkbeş
Yayınları.
- Bektaş, Ü. (2020). Yılın pandemi fotoğrafı ödülü [Fotoğraf]. Retrieved from
https ://tf md.or g.tr/ 2021- 2/
- Bektaş, Ü. (2020). Yılın haber fotoğrafı. [Fotoğraf]. Retrieved from https ://
tf md.or g.tr/ 2021- 2/
- Berger, J. (2014). Görme biçimleri. Metis Yayınları.
- Bodur, F. (2019). Ulusal basın haber fotoğraflarında altyazı sorunu ve
çözüm teknikleri. In Ş. S. Baturlar (Ed.), Haber aracı olarak fotoğraf (ss.
25–52). Kriter Yayınevi.
- Coşkun, İ. (2020). Mustafa Pekcan özel ödülü [Fotoğraf]. Retrieved from
https ://tf md.or g.tr/ 2021- 2/
- Eder, J. M. (1945). History of photography. Dover Publications.
- Edgar-Hunt, R., Marland, J., & Rawle, S. (2010). Film making. Ava
Publishing.
- Fiske, J. (2003). İletişim çalışmalarına giriş. Bilim ve Sanat Yayınları.
- Freund, G. (2008). Fotoğraf ve toplum. Sel Yayınları.
- Gezgı̇n, S. (2002). Basında fotoğrafçılık. İstanbul üniversitesi İletişim
Fakültesi Yayınları.
- Gezgin, S., & Atik, A. (2017). Basın fotoğrafçılığı manşet illüstrasyonlarından
dijital haber fotoğrafına. Eğitim Yayınevi.
- Guiraud, P. (1994). Göstergebilim. İmge Yayınları.
- Güzelce, O. (2020). Sgdd Asam özel ödülü [Fotoğraf]. Retrieved from https
://tf md.or g.tr/ 2021- 2/
- İmançer, A., & Gürses, İ. (2009). Savaşın mağdurları kadınlar ve diğerleri:
Fotoğrafların toplumsal cinsiyet bağlamında analizleri. Yeni
Düşünceler Dergisi, 4, 195.
- İşledici, U. (2020). Yılın çevre ve doğa fotoğrafı [Fotoğraf]. Retrieved from
https ://tf md.or g.tr/ 2021- 2/
- Karaman, E. (2017). Roland Barthes ve Charles Sanders Peı̇rce’ı̇n göstergebilimsel
yaklaşımlarının karşılaştırılması. İstanbul Aydın Üniversitesi
Dergisi, 34, 25–36.
- Mümtaz Kurt, S. (2020). Haber fotoğrafı üçüncüsü [Fotoğraf]. Retrieved
from https ://tf md.or g.tr/ 2021- 2/
- Rifat, M. (2009). Göstergebilim ABC’si. Say Yayınları.
- Şendeniz, Ö. (2015). Bakmak, biriktirmek, paylaşmak: Fotoğraf, bellek ve
sosyal medya ilişkisi. Karadeniz Teknik Üniversitesi İletişim
Araştırmaları Dergisi, 5(2), 21–31.
- Sönmez, S. (2020). Sıfır Atık özel ödülü [Fotoğraf]. Retrieved from https ://
tf md.or g.tr/ 2021- 2/
- Sontag, S. (2011). Fotoğraf üzerine. Agora Yayınları.
- Yaykın, M. (2010). Sanat, teknoloji, bilim ve fotoğraf. Kalkedon Yayınları.