Sabri Berkel’in “Zeybek” ve “Yoğurtçu” Eserlerinde Göstergebilimsel Analiz Yöntemi ile Kültürel Kod Çözümlemesi
Sanat eseri çözümlemeleri, sanat olgusunu kavramanın en etkili yöntemlerinden biridir. Göstergebilim de,
sanat eseri çözümleme yöntemleri içinde önemli bir yere sahiptir. XX. Yüzyıl başlarından itibaren göstergebilimsel
analiz yöntemi kullanılmaya başlanmıştır. Göstergebilimsel analiz yöntemi ile kültür dünyasının
sayısız göstergelerini algılamak, anlamak ve kavramsal bir yapı içerisinde değerlendirmek mümkündür.
Çağdaş Türk resminin öncü ressamlarından Sabri Berkel’in de çoğunlukla eserlerinde yaşadığı toplumun
kültürel imgelerini ve kodlarını kullanmayı tercih ettiği görülmektedir. Bu araştırmada Berkel’in yaşadığı
toplumun kültürel izlerini taşıması açısından önemli olan “Zeybek” ve “Yoğurtçu” adlı iki eserinin göstergebilimsel
yöntem ile analiz yapılması amaçlanmaktadır. Makalede göstergebilimsel analiz yöntemi ile
eserlerde görülen kültürel kodlarının çözümlenmesi yapılarak, resimlerde kullanılan plastik değerlerin
imgeledikleri kültür kodlarının geçmiş ile bağlantısı kurulmaktadır. Dolayısıyla tespit edilen kültür kodlarından
hareketle anlamsal ve dilsel kökenlerinin literatür araştırması yapılmıştır. Bu bağlamda, bir sanat
eserin de kullanılan kültür kodlarının, toplumun sosyo-kültürel yapısının bir yansıması olması açısından
önemli olduğu yargısına varılmıştır.