Öncü Bir Deneme Film Çalışması: İstanbul Hatırası Belgeseli

Deneme film yakın geçmişe kadar belgesel sinema kümelenmesi içinde konumlandırılmıştır. Günümüzde ise, kurmaca olmayan sinema evreninin sofistike ve niş bir türü olarak tanımlanır hale gelmiş ve önem kazanmaya başlamıştır. Son otuz yılda üretilen deneme film sayısında önemli sayılabilecek bir artış söz konusudur. Buna paralel olarak film çalışmaları çevreleri ve akademisyenler deneme film türüne giderek artan oranda ilgi göstermişler; makaleler ve kitaplar yazmışlardır. Türkiye’de ise deneme filme yeni yeni ilgi duyulmaya başlanmıştır. Giderek artmakla birlikte bu türde üretilen film sayısı oldukça azdır. Hasan Özgen’in 1989 yılında ürettiği İstanbul Hatırası belgeseli deneme filmin Türkiye’de üretilen öncü örneği olarak tanımlanabilir. Bu yazı; Hasan Özgen’in İstanbul Hatırası filminin biçim ve içerik özelliklerini irdeleyerek, filmin; Türkiye için öncü bir deneme film olduğu savını tartışmaya açacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Deneme Film, Deneme, Belgesel Film

PDF

___

Adorno, T. (2012). Edebiyat Yazıları (çev: Sabir Yücesoy ve Orhan Koçak) İstanbul: Metis Yayınları.
Adorno, T. (RolfTiedemann). (1991).NotestoLiterature, Vol. 1 (İngcev. ShierryWeberNicholsen)New York: Columbia UniversityPress.
Alter, N. (2002). ProjectingHistory: GermanNonfictionCinema, 1967–2000. Michigan: Universityof Michigan Press.
Alter N. (1996). “ThePoliticalIm/perceptible in theEssay Film”,New GermanCritique, 68 (Spring/Summer), 171.
Huxley, A. (1960).CollectedEssays.London: HarperandBrothers.
Snyder, J. (1991).Prospects of Power: Tragedy, Satire, theEssay, andtheTheory of Genre. Lexington: UniversityPress of Kentucky.
Arthur, P. (2003).“EssayQuestions: FromAlainResnaisto Michael Moore”,Film Comment39,1, 58.
Corrigan, T. (1995). Film andLiterature: An Introductionand Reader.New Jersey: UpperSaddleRiver.
Corrigan, T. (1999).“TheCinematicEssay: Genre on theMargins”, Iris: A Journal of Theory on Image and Sound,19 Spring, 87.
Giannetti, L. D. (1975).GodardandOthers: Essays on Film Form: Rutherford. New Jersey: Fair-leighDickinsonUniversityPress.
Özgen, H. (Yönetmen/Senaryo Yazarı). (1989). İstanbul Hatırası [Belgesel Film]. Türkiye: MTV.
Kaynar, H. (2012).Projesiz Modernleşme: Cumhuriyet İstanbul’undan Gündelik Fragmanlar. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yayınları.
Lopate, P.(1998).InTotally, Tenderly, Tragically. Amsterdam: Anchor.
Lukács, G. (1974). On the Nature and Form of theEssay in Souland Form(Eng çev. AnnaBostock)London: MerlinPress.
Nichols, B. (2001).IntroductiontoDocumentary.Bloomington USA: Indiana UniversityPress.
Rascaroli, L. (2008).“TheEssay Film: Problems, Definitions, TextualCommitments”,Framework: TheJournal of Cinema& Media 49.2 Fall, 25-46.
Renov, M. (2004).TheSubject of theDocumentary,Minneapolis: University of Minnesota.
Starobinski, J. (2004). (SuzanneLiandrat-Guigues ve MurielleGagnebin). “Un Art de l’équilibre”,L’Essai et le cinema. Seyssel: ChampVallon.