FOMGET KADIN FUTBOL TAKIMI SPORCULARININ BESLENME DURUMUNUN VE ORTOREKSİYA NERVOZA VARLIĞININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Amaç: Bu çalışmada, kadın futbol takımı sporcularının beslenme durumunun ve ortoreksiya nervoza varlığının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Kesitsel tipte olan bu çalışmaya, Ankara Büyükşehir Belediyesi Folklör Müzik Gençlik Topluluğu ve Gençlik Spor Kulübü (FOMGET) kadın futbol takımı sporcuları dahil edilmiştir. Yaşları 17.0±3.9 yıl arasında olan 34 kadın sporcuya online anket formu uygulanmıştır. Anket formu ile genel tanımlayıcı özellikler, spor ve sağlık bilgileri, boy uzunluğu ve vücut ağırlığı, beslenme alışkanlıkları, besinlerin tüketim sıklığı, ortoreksiya nervoza (ON) varlığı (ORTO-11 ölçeği ile) sorgulanmıştır. İstatistiksel analizler SPSS 21.0 programı kullanılarak yapılmış ve istatistiksel olarak anlamlılık için p<0.05 kabul edilmiştir. Bulgular: Kadın sporcuların ORTO-11 ölçeği puanı ortalaması 26.6±4.4 olup %23.5’ inde ON eğilimi tespit edilmiştir. Beden kütle indeksine göre %79.4’ ü normal aralıktadır. Sporcular süt ve süt ürünlerinden ayranı (%61.8), et ve et ürünlerinden kırmızı eti (%73.5), sebzelerden sebze kızartmalarını (%70.6), tahıllardan bulguru (%79.4), içeceklerden asitli içecekleri (%61.8) sık tüketmektedirler. Öğün dışında badem, fındık, ceviz gibi yağlı tohumları tüketmeyen sporcuların ON eğilimi yüksek belirlenmiştir. ORTO-11 puanı; taze meyve, sebze yemeği ve pilav-makarnayı sık tüketenlerde yüksektir. Beden kütle indeksi ile ORTO-11 puanı arasında negatif yönlü zayıf bir korelasyon saptanmıştır. Sonuçlar ve Öneriler: Bu çalışmada, kadın futbolcularda ORTO-11 puanları besin tüketimlerine göre farklılık göstermektedir. Ayrıca beden kütle indeksi artışının ortoreksiya nervoza eğiliminin arttığı saptanmıştır. Sporcularda sağlıklı beslenme alışkanlıklarının gelişmesine yönelik beslenme müdahaleleri yararlı olacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Beslenme, Futbol, Kadın sporcu, Ortoreksiya nervoza

EVALUATION OF NUTRITIONAL STATUS AND PRESENCE OF ORTHOREXIA NERVOSA IN FOMGET WOMEN’S FOOTBALL TEAM ATHLETES

Aim: It was aimed to evaluate nutritional status and presence of orthorexia nervosa of athletes in women’s football team in this study. Method: In this cross-sectional study, Ankara Metropolitan Municipality Folklore Music Youth Community and Youth Sports Club (FOMGET) women’s football team athletes were included. An online questionnaire was applied to 34 female athletes aged between 17.0±3.9 years. General descriptive features, sports and health information, body height and weight, nutritional habits, frequency of consumption of foods, presence of orthorexia nervosa (with ORTO-11 scale) were questioned with the questionnaire form. Statistical analyzes were performed using the SPSS 21.0 program and p <0.05 was accepted for statistical significance. Results: The mean of ORTO-11 scale score of female athletes was 26.6±4.4, and 23.5% had an orthorexia nervosa tendency. According to the body mass index, 79.4% was normal status. Athletes frequently consumed ayran (61.8%) from milk and dairy products, red meat (73.5%) from meat and meat products, fried vegetables (70.6%), bulgur (79.4%) from cereals, and fizzy drinks (61.8%) from beverages. The orthorexia nervosa tendency of athletes who not consume oil seeds such as almonds, hazelnuts and walnuts in outof meals had higher orthorexia nervosa tendency. ORTO-11 scores were higher in who frequently consume fresh fruits, vegetables and rice-pasta. There was a weak negative correlation between body mass index and ORTO-11 score. Conclusions and Suggestions: In this study, ORTO-11 scores of female football players differed according to food consumption. In addition, it was determined that the increase in body mass index increased the tendency for orthorexia nervosa. Nutritional interventions will be beneficial to development of healthy eating habits in athletes.

Keywords:

Female Athlete, Football, Nutrition, Orthorexia Nervosa,

PDF

___

Abbott, W., Brett, A., Brownlee, T.E., Hammond, K.M., Harper, L.D., Naughton, R.J., Anderson, L., Munson, E.H., Sharkey, J.V., Randell R.K, & Clifford, T. (2021). The prevalence of disordered eating in elite male and female soccer players. Eat Weight Disord, 26, 491–498. doi: 10.1007/s40519-020-00872-0.
Arusoğlu, G., Kabakçı, E., Köksal, G., & Kutluay Merdol, T. (2008). Ortoreksiya Nervoza ve Orto-11’in Türkçeye Uyarlama Çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 19(3), 283-291.
Baysal, I., & Kızıltan, G. (2020). Spor Yapan Bireylerin Yeni Besin Korkusu ve Ortoreksiya Nervoza Eğilimleri ile Beslenme Durumları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. Bes Diy Derg, 48(3), 48-55. doi: 10.33076/2020.BDD.1361.
Clifford, T., & Blyth, C. (2019). A pilot study comparing the prevalence of orthorexia nervosa in regular students and those in University sports teams. Eat Weight Disord, 24, 473-480. doi: 10.1007/s40519-018-0584-0.
Condo, D., Lohman, R., Kelly, M., & Carr, A. (2019). Nutritional Intake, Sports Nutrition Knowledge and Energy Availability in Female Australian Rules Football Players. Nutrients, 11(5), 971. doi:10.3390/nu11050971.
Currie, A. (2010). Sport and eating disorders - understanding and managing the risks. Asian J Sports Med, 1(2), 63-68. doi: 10.5812/asjsm.34864.
Dobrowolski, H., & Włodarek, D. (2019). Dietary Intake of Polish Female Soccer Players. Int. J. Environ. Res. Public Health, 16, 1134. doi:10.3390/ijerph16071134. Dobrowolski, H., Karczemna, A., & Włodarek, D. (2020). Nutrition for Female Soccer Players-Recommendations. Medicina, 56, 28. doi:10.3390/medicina56010028.
Donini, L.M., Marsili, D., Graziani, M.P., Imbriale, M., & Cannella, C. (2005). Orthorexia nervosa: validation of a diagnosis questionnaire. Eat Weight Disord, 10(2), e28–e32. doi: 10.1007/BF03327537.
Dunn, T.M., & Bratman, S. (2016). On orthorexia nervosa: A review of the literature and proposed diagnostic criteria. Eating Behaviors, 21, 11-17. doi:10.1016/j.eatbeh.2015.12.006.
Jenner, S.L., Devlin, B.L., Forsyth, A.K., & Belski, R. (2019). Dietary intakes of professional Australian football league women’s (AFLW) athletes during a preseason training week. Journal of Science and Medicine in Sport, 22, 1266–1271. doi: 10.1016/j.jsams.2019.06.014.
Kaçar, M., & Yeşilkaya, B. (2020). Profesyonel kadın futbolcuların beslenmealışkanlıklarının araştırılması. Ulusal Spor Bilimleri Dergisi, 4(2), 116-126. doi:10.30769/usbd.783905.
Kiss-Leizer, M., Toth-Kiraly, I., & Rigó, A.(2019). How the obsession to eat healthy food meets with the willingness to do sports: the motivational background of orthorexia nervosa. Eat Weight Disord, 24, 465–472. doi: 10.1007/s40519-019-00642-7.
Malmborg, J., Bremander, A., Olsson, M.C., & Bergman, S. (2017). Health status, physical activity, and orthorexia nervosa: a comparison between exercise science students and business students. Appetite, 109, 137–143. doi: 10.1016/j.appet.2016.11.028.
Özdengül, F., Yargic, M.P., Solak, R., Yaylali, O., & Bilen Kurklu. G. (2021). Assessment of orthorexia nervosa via ORTO-R scores of Turkish recreational and competitive athletes and sedentary individuals: a cross-sectional questionnaire study. Eat Weight Disord, 26, 1111-1118. doi: 10.1007/s40519-020-01006-2.
Segura-Garcia, C., Papaianni, M.C., Caglioti, F., Procopio, L., Nisticò, C.G., Bombardiere, L., Ammendolia, A., Rizza, P., De Fazio, P., & Capranica, L. (2012). Orthorexia nervosa: a frequent eating disordered behavior in athletes. Eat Weight Disord, 17, e226233. doi: 10.3275/8272.
Steffl, M., Kinkorova, I., Kokstejn, J., & Petr, M. (2019). Macronutrient Intake in Soccer Players-A Meta-Analysis. Nutrients, 11, 1305. doi:10.3390/nu11061305. Strahler, J., Wachten, H., & Mueller-Alcazar, A. (2021). Obsessive healthy eating and orthorexic eating tendencies in sport and exercise contexts:A systematic review and meta-analysis. Journal of Behavioral Addictions. doi: 10.1556/2006.2021.00004.
Surała, O., Malczewska-Lenczowska, J., Sadowska, D., Grabowska, I., & Białecka-Debek, A. (2020). Traits of Orthorexia Nervosa and the Determinants of These Behaviors in Elite Athletes. Nutrients, 12, 2683. doi: 10.3390/nu12092683.
Yeşil, E., Turhan, B., Tatan, D., Şarahman, C., & Saka, M. (2018). Yetişkin Bireylerde Cinsiyetin Ortoreksiya Nervoza Eğilimine Etkisi. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(1), 1-9.
World Health Organization (WHO). Availablefrom: https://www.euro.who.int/en/health-topics/disease- prevention/nutrition/a-healthy-lifestyle/body-mass-index-bmi. Erişim tarihi: 01.12.2022.