Farklı ekim derinliklerinin yem bezelyesinin verim ve bazı verim özellikleri üzerine etkileri

Ekim derinliğinin tüm bitkilerde çıkış, verim ve verim özellikleri üzerine önemli etkisi vardır. Bu çalışma farklı ekim derinliğinin yem bezelyesinin verim ve bazı verim özelliklerine etkisini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Çalışma 2005 ve 2006 yıllarında, Konya koşullarında 8 farklı yem bezelyesi hattının 4 farklı ekim derinliğinde (5, 10, 15, 20 cm) ekilmesi ile yapılmıştır. Deneme tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak kurulmuştur. Çalışma kapsamında yem bezelyelerinin çıkış süresi, çıkış oranı, hasada kadar geçen gün sayısı, bitki boyu, alt bakla yüksekliği, ana dal sayısı, bitkide bakla sayısı, baklada tane sayısı, boğum sayısı, bakla eni, bakla boyu, bin tane ağırlığı ve tane verimi incelenmiştir. Bu çalışma ile ekim derinliğinin çıkış süresi, çıkış oranı, bitki boyu, ana dal sayısı, bitkide bakla sayısı, boğum sayısı, bakla boyu ve tane verimi üzerine önemli etkileri olduğu belirlenmiştir. Bu nedenle, toprak ve çevre koşullarını da dikkate alarak, yüksek tane verimi için uygun ekim derinliği 5 – 10 cm arasında olmalıdır. İki yıllık ortalama tane verimlerine göre Konya ve benzeri koşullarda aynı grupta yer alan hatlardan Hat5, Hat6, Hat7 ve Hat1 kullanılabilir.

Anahtar Kelimeler:

Çıkış süresi, Ekim derinliği, Verim, Yem bezelyesi

Effect of sowing depth on yield and some yield components of pea genotypes

The depth of sowing has a significant effect on the seedling emergence, yield and yield characteristics in the all plants. This study was carried out to determine the effect of different sowing depth on yield and some yield characteristics of feed peas. The study was performed in four different depths (5, 10, 15, 20 cm) of 8 different feed pea lines in Konya conditions in 2005 and 2006. The experiment was arranged according to a randomized complete blocks design with three replications. In this study, number of days to emergence, emergence rates, number of days to harvest, plant height, bottom pod height, number of main braches, number of pods per plant, number of seeds per pod, number of nodes per plant, pod length, pod width, thousand seed weight and seed yield were determined. The results showed that the depth of sowing had a significant effect on the number of days to emergence, emergence rates, plant height, number of main braches, number of pods per plant, number of nodes per plant, pod length and seed yield. Therefore, considering the soil and weather conditions of the region, the appropriate sowing depth for high grain yielding should be between 5 – 10 cm. Line 5, Line 6, Line 7 and Line 1, in the same significance group can be used in Konya and similar conditions according to the two year average seed yields.

Keywords:

number of days to emergence, pea, sowing depth, yield,

PDF

___

S. H. M. Aikins ve J. J. Afuakwa, «Growth and dry matter yield responses of cowpea to different sowing depths,» Journal of Agricultural and Biological Science, cilt 3, no. 5-6, pp. 50 - 54, 2008.
M. S. Alam, M. S. Sultana, M. B. Hossain, M. Salahin ve U. K. Roy, «Effect of sowing depth on the yield of spring wheat,» Journal of Environmental Science & Natural Resources, cilt 7, no. 1, pp. 277-280, 2014.
M. Yağmur ve D. Kaydan, «The effects of different sowing depth on grain yield and some grain yield components in wheat (Triticum aestivum L.) cultivars under dryland conditions,» African Journal of Biotechnology, cilt 8, no. 2, pp. 196-201, 2009.
K. H. M. Siddique ve S. P. Loss, «Studies on sowing depth for chickpea (Cicer arietinum L.), faba bean (Vicia faba L.) and lentil (Lentil culinaris Medik) in a Mediterranean-type environment of South-western,» Australia. Journal of Agronomy and Crop Science, cilt 182, pp. 105-112, 1999.
S. H. M. Aikins, J. J. Afuakwa ve E. O. Nkansah, «Effect of different sowing depths on soybean growth and dry matter yield,» Agriculture and Biology Journal of North America, cilt 2, no. 9, pp. 1273-1278, 2011.
O. Düzgüneş, T. Kesici, O. Kavuncu ve F. Gürbüz, Araştırma ve Deneme Metotları (İstatistik Metotları II), Ankara: Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları No:1021, 1987.
N. Togay, Y. Togay, M. Erman ve B. Yıldırım, «Kışlık iki bezelye hattı (Pisum sativum ssp. arvense L.)’nda farklı bitki sıklıklarının bazı tarımsal özellikler üzerine etkisi,» Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi (J. Agric. Sci.), cilt 12, no. 2, pp. 97-103, 2006.
A. M. Tawaha ve M. A. Turk, «Field pea seeding management for semi-arid Mediterranean conditions,» Journal of Agronomy & Crop Science, cilt 190, pp. 86-92, 2004.
A. Tamkoç, A. Üstün, S. Altınok ve E. Açıkgöz, «Biomass and seed yield stability of pea genotypes,» Journal of Food, Agriculture & Environment, cilt 7, no. 1, pp. 140-146, 2009.
H. Alan ve H. Geren, «Bezelye’de (Pisum sativum L.) farklı ekim zamanlarının tane verimi ve diğer bazı tarımsal özellikler üzerine etkisi,» Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, cilt 49, no. 2, pp. 127-134, 2012.
Anonim, Yemeklik Tane Baklagiller Yetiştiriciliği (Bakla Bezelye). Tarım Teknolojileri., http://www.megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/Yemeklik%20Dane%20Baklagiller%20Yeti%C5%9Ftiricili%C4%9Fi%20(Bakla%20Ve%20Bezelye).pdf: T.C. Milli Eğitim Bakanlığı, 2013.
A. Uzun, H. Gün ve E. Açıkgöz, «Farklı gelişme dönemlerinde biçilen bazı yem bezelyesi (Pisum sativum L.) çeşitlerinin ot, tohum ve ham protein verimlerinin belirlenmesi,» Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, cilt 26, no. 1, pp. 27-38, 2012.
B. Yıldırım, N. Togay, Y. Togay, Y. Doğan ve A. Tamkoç, «Determining agronomic properties of some pea genotypes,» Research Journal of Agriculture and Biological Science, cilt 1, no. 4, pp. 315-319, 2005.
A. Tamkoç, «Kışlık olarak ekilen yem bezelyesi hatlarının verim ve bazı bitkisel özellikleri,» %1 içinde Türkiye VII. Tarla Bitkileri Kongresi, 25-27 Haziran, , Erzurum, 2007.
G. Demirci ve S. Ünver, «Ankara koşullarında bezelyede (Pisum Sativum L.) farklı ekim zamanlarının verim ve verim ögelerine etkileri,» Anadolu Dergisi, cilt 15, no. 1, pp. 49-60, 2005.