EBÛ HÂTİM er-RÂZÎ'YE GÖRE KUR'ÂN'IN HZ. MUHAMMED'İN PEYGAMBERLİĞİNE DELÂLETİ

İslam kelâm disiplininde Hz. Muhammed'in peygamberliğinin ispatıyla Kur'ân'ın icazı arasında sıkı bir irtibat kurulmuştur. Bu çerçevede Kur'ân'ın icazı en başta gelen ispatlama yöntemlerinden biri olarak ele alınmıştır. Ebû Hâtim er-Râzî de A'lâmu'n-nübüvve isimli eserinde, evrenselliğini göz önünde bulundurarak Hz. Muhammed'in peygamberliğini ispatlamada Kur'ân'ın icazına ayrı bir önem vermiştir. Müellife göre Kur'ân'ın dışındaki olağanüstü hadiseler kendi dönemlerine hitap etmiş, Kur'ân-ı Kerîm ise kıyamete kadar tüm insanlara hitabıyla mucizeliğini ortaya koymuş, Hz. Muhammed'in peygamberliği aleyhindeki iddialara cevap vermiştir. Makalede Ebû Hâtim er-Râzî perspektifinden Kur'ân'ın bu mu'cizeliğinin Hz. Muhammed'in peygamberliğine olan delâleti ele alınacaktır

Abû Hâtim al- Râzî on the Miraclulousness of the Qur'an as a Proof of the Prophecy of Muhammad

In the kalam tradition, there is a close relation between the proof of the prophecy of Muhammad and the miraclulousness of the Qur'an. In this context, the miraclulousness of the Qur'an is considered as one of the most important proofs of prophecy. In his work on A'lâm al-nubuvva Abû Hâtim al- Râzî gives special importance to the miraclulousness of the Qur'an in prooving the prophecy of Muhammad, considering the universality of his mission. For him sensual miracles address only to people living at the time of the prophet while the miraculousness of the Qur'an adresses to all generations. Abû Hâtim also responses to the objections against the prophecy of Muhammad. This article explores Abû Hâtim's evaluation ot the miraculousness of the Qur'an as a proof of the prophecy of Muhammad.

PDF

___

Ahatlı, Erdinç, Peygamberlik ve Hz. Muhammed'in Peygamberliği, Ankara: DİB yay., 2007.
Âişe Abdurrrahman bintu'ş-Şâti, el-İ'câzü'l-beyanî li'l-Kur'ân, Mısır: Darü'l-Mearif, 1971.
Arpa, Enver, "İ'câzü'l-Kur'ân Konusuna Farklı Bir Yaklaşım", AÜİFD, XLIII, Ankara 2002, s., 81-107.
Âsım Efendi, el-Okyanusu'l-basit fi tercemeti'l-Kâmûsu'l-muhit, İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı, 2014.
Aydın, Hüseyin, "Meydan Okuma Bakımından Kur'ân Mucizesi", Kelam Araştırmaları, 8:1 (2010).
Bâkıllânî, el-Kâdî Ebu Bekr Muhammed b. et-Tayyib, İ'câzü'l-Kur'ân, Beyrut: Daru'lKutubi'l-İlmiyye, 2001.
______, Kitâbü Temhîdi'l-evâil ve telhîsi'd-delâil, tah., İmâduddîn Ahmed Haydar, Beyrut 1987.
Bulut, Halil İbrahim, "Ehl-i Sünnet ve Mûtezileye Göre Peygamberliği İspat Eden Delillerin Sosyo-Kültürel Boyutu", Usûl: İslam Araştırmaları, 2004, sayı: 2, s., 55-76.
Calder, Norman "Berâhime: Literal Yapı ve Tarihsel Gerçeklik", trc. Süleyman Akkuş, Mârife, Yıl: 3, sayı: 1 s., 181-194.
Cerrahoğlu, İsmail, Tefsir Usulü, Ankara: TDV, Yay., 1993.
Çelebi, İlyas, "Kâhin", DİA, İstanbul, 2002, XXIV, 171.
Çelik, Muhammed, Kur'ân'ın İkna Hususiyeti, İzmir: Çağlayan Yay., 1996.
Ebû Mansur el-Mâtüridî, Kitâbü't-tevhîd, tah. Bekir Topaloğlu-Muhammed Arûcî, İstanbul, 2005.
Ebû Mansûr el-Mâtürîdî, Kitâbü't-Tevhîd Tercümesi, trc. Bekir Topaloğlu, Ankara: İsam Yay., 2009.
Ebu'l-Âlâ el-Mevdudî, Tarih Boyunca Tevhid Mücadelesi ve Hz. Peygamberin Hayatı, çev. Ahmet Asrar, Pınar Yay., 1980.
Ebû'l-Muîn en-Nesefî, Tabsıratü'l-edille; tah. Hüseyin Atay-Şaban Ali Düzgün, Ankara, 2003.
Eren, Cüneyt, "Kur'ân-ı Kerim'in İ'câz Çeşitleri", Diyanet İlmi Dergisi, c. 46, sy. 3, s., 129-144.
Gazzalî, Ebu Hamid Huccetulislam Muhammed b. Muhammed, el-Munkız mine'ddalâl, Beyrut: Mektebetu Kutubu's-Sekafiyye, 1411/1991.
Hamidullah, Muhammed, Kur'ân-ı Kerim Tarihi, çev. Abdülaziz Hatip, İstanbul 2010.
İbn Haldûn, Mukaddime, trc. Zakir Kadirî Ugan, İstanbul, 1986.
İbn Hişam, es-Sîretü'n-nebeviyye nşr. Ömer Abdusselam Tedmûrî, Beyrut, 1408/1987.
İbn İshak, Sîretü İbn İshâk, nşr. Muhammed Hamidullah, Konya, 1404/1981.
İbn Manzûr, Ebü'l-Fazl Muhammed b. Mükerrem b. Ali, Lisânü'l-arab, Beyrut: Dâru Sadr.
İbn Sina, Kitâbu'ş-Şifâ, Metafizik II, çev. Ekrem Demirli-Ömer Türker, İstanbul: Litera Yayıncılık, 2005.
İbn Teymiyye, en Nübüvvât, nşr. Muhammed Avad, Mısır, 1985.
İzutsu, Toshihiko, Kur'ân'da Allah ve İnsan, çev. Süleyman Ateş, Ankara, Kevser Yay., ts.
Kâdî Abdülcebbâr, Ebü'l-Hasan Abdülcebbar b. Ahmed, Şerhu'l-Usûli'l-hamse, (tah. Abdülkerîm Osman), Kahire, 1988/1408.
______,Şerhu'l-Usûli'l-hamse: Mu'tezile'nin Beş İlkesi (Mu'tezile'nin beş esasının açılı- mı) (metin-çeviri); çev. İlyas Çelebi, Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yayınları, I. Baskı, İstanbul, 2013.
Kâdî v.dğr., Mecmau't-tefâsir, İstanbul: Çağrı Yayınları, 1979/1399.
Karadaş, Cağfer, "Büyü ve Din: İslamî Nokta-i Nazardan Bir Değerlendirme", Usûl İslam Araştırmaları, I, 1 (2004), s., 111-135.
Karaman, Hayrettin v. dğr., Kur'ân Yolu Türkçe Meâl ve Tefsir, Ankara: DİB Yay., 2003.
Kâşifu'l Gıta Muhammed Hüseyin, Aslu'ş-Şîa ve usüluhâ, Beyrut ts.
Koloğlu, Orhan Ş., "Kelâm ve Mezhepler Tarihi Literatüründe Berâhime", UÜİFD, c. 13, sy. 1, 2004, s., 159-194.
Kutluer, İlhan, Akıl ve İtikad, İstanbul: İz Yay., 1996.
Kutub, Seyyid, Fî zılâli'l-Kur'ân, trc. Bekir Karlığa, M. Emin Saraç, İ. Hakkı Şengüler, İstanbul: Hikmet Yay. 3. Baskı.
Küfrevî, Kasım, Hz. Peygambere Dil Uzatanlar, İstanbul: Özaydın Matbaası, 1969.
Özgel, İshak, "Bir Üstünlüğün İtirafı Anlamında Kur'ân'da Muhalifler Tarafından Peygamberlerin Sihirbazlıkla İtham Edilmeleri", S.D.Ü. İlahiyat Fakültesi İslam Felsefesi Anabilim Dalı Başkanlığı Bilimsel Toplantılar, Yayın No: 1, Isparta 2003, s., 117-132.
Râgıp el-İsfehânî, Ebü'l-Kasım Hüseyin b. Muhammed, Müfredatü elfazi'l-Kur'ân, nşr. Safvan Adnan Davudî, Dımaşk: Darü'l-Kalem&Beyrut: Dâru'ş-Şamiyye, 1412/1992.
er-Râzî, Ebû Hâtim, A'lâmü'n-nübüvve er-reddü ale'l Mulhid Ebî Bekr er-Râzî, Beyrut: Dâru's-Sâkî, 2003.
Râzî, Fahreddin, Mefâtîhu'l-gayb, Beyrut, 1981.
Rıza, M. Reşid ve M. Abduh, Tefsîru'l-Menâr, Beyrut: Dâru'l-Fikr, 2. baskı, ts.
Sarıçam, İbrahim, "Hz. Muhammed (s.a.v)'in Peygamber Olarak Gönderildiği Ortam", Diyanet İlmi Dergi (Peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.v) Özel Sayı), Ankara, 2000, s., 1-32.
Suyûtî, Celaleddin Abdurrahman, el-İtkân fi ulûmi'l-Kur'ân, Beyrut: Dâru İbn Kesir, 5. baskı, 2002.
Şehristânî, Ebu'l-Fetih Muhammed b. Abdilkerim, el-Milel ve'n-nihal, tah. Muhammed Abdülkadir el-Fazıli, Beyrut: Mektebetü'l-Asriyye, 2002.
Şeyh Müfid, Evâilu'l-makâlât fi mezâhibi'l-muhtârât, tah. Fadlullah ez-Zencânî, Tebriz 1363.
Tanyu, Hikmet, "Büyü", DİA, VI, İstanbul, 1992, s., 501-506.
Tehânevî, Muhammed b. A'la b. Ali el-Farukî, Keşşâfü Istılâhâti'l-Fünûn, Beyrut: Dâru Sadır. Tümer, Günay, "Brahmanizm", DİA, İstanbul, 1991, VI. s., 329-333.
Yavuz, Yusuf Şevki ve Çetin, Abdurrahman,"Âyet", DİA, İstanbul, 1991, IV. s., 242- 244.
______, "İ'câzü'l-Kur'ân", DİA, İstanbul, 2000, XXI. s., 403-406.
______, "Sarfe", DİA, İstanbul, 2009, XXXVI, s., 140-141.
Yazır, Elmalılı Hamdi, Hak Dini Kur'ân Dili, Eser Neşriyat, 1979.