İSLÂM İNANÇLARI AÇISINDAN MUCİZE, KERÂMET, SİHİR VE İSTİDRAC KAVRAMLARI ÜZERİNE BİR İNCELEME

Makale rasyonalizm ve pozitivizmin etkisi ile dinin gaybî boyutunun akılcı izahlarla tefsir edilmesinin yanlışlığını ortaya koymayı amaçlamakta ve dinin gaybîlikten azade olamayacak bir realite olduğunu  ispat  etmeye  çalışmaktadır.  Dinin  kendisi  zaten  gaybî  bir  boyuttan  gelmekte  olup peygamber  mu’cizeleri  ve  velilerin  kerâmetlerinin  kaynaklarda  yaygın  bir  şekilde  nakledilmesi bunun  birer  kanıtı  olmaktadır.  Bu  amaçtan  hareketle  makalede  birer  harikulâde  zuhurat  olan mu'cize  ve  kerâmet  ile  olağanüstü  zuhurat  gibi  görünen  fakat  olağanüstü  olmayan  sihir  ve istidrac ele alınmakta ve bunlar İslâmi perspektiften değerlendirmeye tabi tutulmaktadır.

In Terms of Islamic Beliefs a Study on the Reality of Extraordinary Events and the Events that Seem as Extraordinary

The article aims to put forth how wrong it is to interpret the metaphysic aspect of the religion with the effect of rationalism and positivism with level- headed comments and aims to prove these that religion is a reality which won’t be separated from metaphysics. Religion in itself comes from a metaphysical aspect and transportation of prophet miracles and of mahatma oracles is a proof of this. To this end, this paper deals with Magic and Witchcraft which seem like a supernatural event even though it’s not, along with Miracle and Oracle which are real supernatural events; thus within this context, anecdotes and events are analyzed especially by the ones who are active around Sufism in the Islamic culture.

___

  • Ahmed b. Hanbel, Müsned, İstanbul: Çağrı Yayınları, 1981.
  • Âlusî, Şihabuddin, Ruhu’l-meânî, Beyrut: Dârü’l-Fikr, 1987.
  • Âmidî, Muhammed b. Sellâm, Ebkârü'l-efkâr fî usûli'd-dîn, Beyrut: Dârü'l-Kitabi'l- İlmiyye, 2003.
  • İbn Hacer Askalânî, Fethu’l-bârî, Kâhire: Dârü’d-Deyyân, 1988.
  • Basinger, David and Basinger, Randall, Philosophy and Miracle, New York: The Edwin Mellen Press, 1986.
  • Beydavî, Abdullah b. Ömer, Envârü't-tenzil ve esrârü't-te'vil, İstanbul: Hakikat Kita- bevi, 1991.
  • İbn Teymiyye, Nübuvvat, s. 15; İbnü’l-Arabî, Futuhât, III, 558.
  • Buharî, Ebu Abdillah Muhammed b. Ismail, Sahih-i Buhârî, İstanbul: Çağrı Yayınları, 1981.
  • Cürcanî, Şerif, Ta'rifât, Kahire: Dârü'l-Fadile, ts.
  • Chittick, William C., İbn Arabi Heir to The Prophets, Lahore-Pakistan: Suhail Academy, 2007.
  • Cüveynî, İmamü’l-Haremeyn, Kitabü’l-irşâd ilâ kavâidi’l-edille fî usuli’l-i’tikad, Müesse- setü Kütübi’s-Sekafe, 1985.
  • Dârimî, Abdullah b. Abdirrahman et-Temimî, Sünen, İstanbul: Çağrı Yayınları, 1981.
  • Dehlevî, Şah Veliyullah, Hüccetullâhi’l-bâliğe, Beyrut: Daru İhyâi’l-Ulûm, 1992.
  • ______, et-Tefhimâtü’l-ilahiyye, Pakistan: Haydarâbâd, 1967.
  • Develioğlu, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Lügat, Ankara: Doğuş Matbaası.
  • Ebu Davud, Süleyman b. Eş’as, Sünen, İstanbul: Çağrı Yayınları, 1981.
  • Ebu Hayyan el-Endulusî, Bahru’l-muhît, Beyrut: Dârü’l-Kütubi’l-İlmiyye, 1993.
  • Et-Tantavî, el- Cevheri, el-Cevâhir fî tefsiri’l-Kur’ân, Beyrut: Darü’l-Fikr, ts.
  • Gazzalî, Ebu Hamid Muhammed b. Muhammed, el-Munkızu mine’d-dalâl, Beyrut: Dâru Fikri’l-Lübnanî, 1993.
  • Halid Bağdadi, Buğyetü’l-vâcid fi mektûbâti hadreti Mevlânâ Hâlid, Kızıltepe-Mardin: Davet Kitabevi, ts.
  • İbnî Aşûr, Muhammed Tahir, et-Tahrîr ve’t-tenvîr, Tunus: Dâru Tunusiyye, 1984.
  • İbnü’l-Arabî, Muhyiddin, el-Fütûhâtü’l-Mekkiye, Kahire: el-Mektebetü'l-Arabiyye, 1988.
  • ______,Fusûsü’l-hikem, Beyrut: Darü’l-Kitabi’l-Arabî, 2002.
  • İbn Hazm, Ebu Muhammed Ali b. Ahmed, el-Fasl fi’l-milel ve’l-ehvâ ve’n-nihal, Mısır: 1317 h.
  • İbn Kayyım, el-Cevziyye, er-Rûh, Beyrut: Dârü’l-Kitabi’l-İlmiyye, 1975.
  • İbn Kesîr, Ebü’l-Fidâ, İsmail b. Ömer, Tefsîrü’l-Kur’âni’l azîm, Dâru Tayyibe, 1999.
  • ______,el-Bidâye ve'n-nihâye, Beyrut: Dârü'l-Kitabi'l-İlmiyye.
  • İbn Hişam, Ebu Muhammed Cemaleddin, es-Sîretü’n-nebeviyye, Beyrut: Daru İhyâi’t- Türasi’l-Arabî, ts.
  • İbn Mace, Ebu Abdillah muhammed b. Yezid, Sünen, İstanbul: Çağrı Yayınları, 1981.
  • İbn Manzûr, Cemaleddin b. Muhammed, Lisanü'l-Arab, Beyrut: Dâru Sadır, ts.
  • İbn Teymiyye, Ebü’l-Abbas Ahmed b. Abdükhalim, en-Nübuvvât, Kahire: Matbaa- tü’s-Selefiyye, 1386.
  • İcî, Abdurrahmân b. Ahmed, el-Mevâkıf fî ilmi'l-kelâm, Beyrut: Âlemü'l-Kütûb.
  • İmam-ı A'zâm Ebu Hanife Nu'mân b. Sâbit, el-Fıkhu'l-ekber, Beyrut: Dârü'l-Kitabi'l- İlmiyye, 1979.
  • Katib Çelebi, Mizânü’l-hak fî ihtiyari’l-ehak, trc. Süleyman Uludağ, İstanbul: Kabala Yayınevi, 2007.
  • Kurtubî, Ebu Abdillah Muhammed b. Ahmed, el-Cami’ li ahkâmi’l-Kur’ân, Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1988.
  • Macdonald D. B., “Sihr”, MEB İslâm Ansiklopedisi, İstanbul: 1993/ VI. 599-611.
  • Mevlânâ Câmî Abdurrahmân b. Ahmed, Nefâhâtü'l-üns, İran: Mahmudî.
  • Müslim, Ebu’l-Huseyin, b. Haccac, Sahih-i Müslim, İstanbul: Çağrı Yayınları, 1981.
  • Nesefi, Ömer b. Muhammed, Şerhü’l-Akâid / Haşiyetü’l-Kestelli, Salah Bilici Kitabevi, İstanbul, ts.
  • Nevzad Ayasbeyoğlu, İbn Rüşd’ün Felsefesi, Ankara: TTK Basımevi, 1955.
  • Razî, Fahreddin, et-Tefsirü’l-kebîr, Beyrut: Daru İhyai’t-Türasi’l- Arabi, 1998.
  • Reşid Rıza, el-Menâr, Kâhire: Dârü’l-Menâr, 1947.
  • ______,Muhammedî Vahy (Trc: Salih Özer), Ankara: Fecr Yayın., 1991.
  • Said Nursi, Sözler, İstanbul: Sözler Yayınevi, 1977.
  • Seyyid Kutub, Fî zılâli’l-Kur’ân, Dârü’ş-Şurûk, 1980.
  • Swinburne, Richard, The Concept of Miracle, London: Mc.Millan, 1970.
  • Şa’râvî, Muhammed Mutevellî, Tefsirü’ş-Şa’râvî (el-Havâtır), Kâhire: Matâbiu Ahbâri’l-Yevmi, ts.
  • Şevkanî, Muhammed b. Ali, Fethu’l-kadîr, Mısır: Mustafa el-Babi el-Halebi, 1964.
  • Taberî, Ebu Ca’fer, Câmi'u'l-beyân 'an te'vîli âyi'l-Kur'ân, Kâhire: Mektebetu İbn Tey- miyye, ts.
  • Taftazanî, Sadeddin Şerhü’l-Makâsıd, Beyrut: Âlemü’l-Kütüb, 1998.
  • Tantâvî, Cevheri, el-Cevâhir fî tefsiri’l-Kur’ân, Beyrut: Darü’l-Fikr, ts.
  • Tehânevî, Muhammed Ali, Keşşâfu ıstılahâti'l-fünûn, Beyrut: Dârü'l-Kütubi'l-İlmiyye, 1998.
  • Tirmizî, Ebu İsa Muhammed, Sünen, İstanbul: Çağrı Yayınları, 1981.
  • Uludağ, Süleyman, “Ruh (Tasavvuf)”, TDV İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul: 2008, XXXV, 192-193
  • Yazır, Muhammed Hamdi, Hak Dini Kur’ân Dili, İstanbul: Eser Neşriyat, 1979.
  • Zemahşerî, Mahmud b. Ömer, el-Keşşâf an hakâiki gavâmidi’t-tenzîl, Beyrut: Dârü’l- Kitabi’l-Arabî, 1987.