TÜRKİYE VE DÜNYA TİCARETİ İÇERİSİNDE İSLAM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATININ YERİ VE ÖNEMİ
Bu çalışma İslam İşbirliği
Teşkilatı (İİT) ‘ nı üye ülkeler arasındaki iç ticaret ile dünyanın geri
kalanı, özellikle de Türkiye ile dış ticareti açısından incelemektedir.
Çalışmanın amacı, İİT’ nin dünya ve Türkiye’ nin dış ticaretindeki payı ve
önemini ortaya koymak ve artırılması için bazı politikalar önermektir. Bu amaç
doğrultusunda çalışmada Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD)
ve Türkiye İstatistik Kurumu verilerinden yararlanılarak İİİT’ nin dış ve iç
ticaretini ihracat ve ithalat bazında 1996-2016 yılları için ele alan grafikler
ve tablolar oluşturulmuştur. Sonrasında İİT’ nin, Türkiye’ nin dış
ticaretindeki payı diğer uluslararası ekonomik entegrasyon hareketleriyle
karşılaştırılmıştır. İİT’ nin iç ticaretinin neden yetersiz olduğu ve Türkiye’
nin hangi İİT ülkeleri ile daha fazla ihracat yaptığı tartışılmış, 1996-2016
yılları itibariyle bu ülkeler ile dış ticaret seyri izlenmiştir.
Anahtar Kelimeler:
İslam İşbirliği Teşkilatı, İİT, Türkiye, dış ticaret, uluslararası ekonomik kuruluşlar
IMPORTANCE AND SHARE OF ORGANIZATION OF ISLAMIC COOPERATION IN THE TURKEY’S AND WORLD TRADE
This study examines the
Organization of Islamic Cooperation (OIC) from the point of view of intra-trade
among the member countries as well as foreign trade with the rest of the World
especially Turkey. The aim of this study is to demonstrate the share and the
importance of the OIC’ s foreign trade in Turkey and in the World and suggest
policies to improve it. For this purpose, we used data from United Nations
Conference on Trade and Development (UNCTAD) and Turkish Statistical
Institution and created graphs and tables showing the OIC’s foreign and
intra-export and import during the 1996-2016 time period. Then, we compared the
OIC’s share in Turkey’s foreign trade to the other international economic
organizations. We discussed why the intra-trade of OIC is not sufficient and
which OIC member countries Turkey exports the most. Finally, we examined Turkey’s
foreign trade patterns with the member countries during the 1996-2016 time
period.
Keywords:
OIC, Turkey, foreign trade, international economic organizations,
___
- Ahmed, Z. , I. Ugurel. (1998). “The Islamic Capital Market: Is It Economically and Politically Justifiable?” Humanomics 14, no. 4 & 15, no. 1: 79–117.
- Akgül, M.S.. (2013). Türkiye’ nin İslam İşbirliği Teşkilatı ile İlişkileri ve Ticari Potansiyeli, Çekim Modeli Yaklaşımı, Uzmanlık Tezi, T.C.Merkez Bankası, Ankara.
- Arslan, Kahraman (2014). “İslam Ülkeleri Arasinda İşbirliğine Giden Yolda Yeni Arayişlar “, Uluslararası Yönetim İktisat Ve İşletme Dergisi, Cilt 10, Sayı 21: .179-198.
- Arslan, Kahraman (2014). “Türkiye’ nin Yeni Pazar Arayışları İçinde İslam Ülkelerinin Yeri ve Önemi”, Verimlilik Dergisi, 2.
- Doğan, Adem, (2016). “Türkiye-Kuzey Afrika Ticaretinin Temel Karakteristikleri”, Sakarya İktisat Dergisi Cilt 5, Sayi 4, 2016: 65-85.
- Ersun, Nur, Arslan, Kahraman (2010). “İslam Ülkeleri Arasındaki Ticaretin Geliştirilmesinde Çok Taraflı Kliring Birliği Projesinin Rolü ve Önemi”, Journal of Accounting and Finance, 48: 172-190.
- Engin Öztürk, M. Büşra, (2016). Uluslararası Entegrasyon ve Kuruluşlar, Ekin Yayınevi, Bursa.
- Seyidoğlu, Halil, (1996). Uluslararası İktisat, Ekin Yayınevi, Bursa.
- Amin, Ruzita Mohd, Hamid, Zarinah (2009). “Towards an Islamic Common Market:Are OIC Countries Heading the Right Direction? “; IIUM Journal of Economics and Management 17, no 1: 133-76.
- Gündoğdu, Ahmet Suayb (2016). “Exploring Novel Islamic Finance Methods in Support of OIC Exports”, Journal of Islamic Accounting and Business Research, Vol 7, Issue 2: 78-92.
- Hassan, Said-ul, Sarwar, Raheem, Muazzam, AMina (2016). “Tapping into Intra-and International Collaborations of the Organization of Islamic Cooperation States Across Science and Technology”, Science and Oublic Policy, 43(5): 690-701.
- Hassan, M.Kabir (2009). “Economic Performance of the OIC Countries and the Prospect of an Islamic Common Market”, Economic Research Forum Eorking Paper Series, No. 461.
- Küpeli, Mustafa Şeyhmus (2016).” Dış Politika Aracı Olarak Yaptırımlar: İran’a Uygulanan Yaptırımların Etkileri”, Türkiye Ortadoğu Çalışmalari Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 1: 97-135
- Mohmand, Yasir Tariq, Wang, Aihu (2014). ”Is the Organization of Islamic Cooperation Promoting Trade Among Members?”, Pakistan Journal of Statistics, Vol 30(1): 113-128.
- Oh, Seongju, Jung, Chaeyun, Yoon, Taeseon (2016), “Analysis of the Development of IS (Islamic States) in Its Relation to Conflicts within OIC (Organization of Şslam Countries) By Using SPSS Statsitical Program, International Journal of Social Scienc and Humanity, Vol.6, No 10, pp.799-803.
- Özev, Muharrem Hilmi (2016). Siyasi Ekonomik Çıkarlar Ve Kimlik Politikaları Çerçevesinde 1929-2015 Arası Türkiye-Suudi Arabistan İlişkileri, Siyasi, Ekonomik Çıkarlar ve Kimlik Politikaları Çerçevesinde 1929-2015 Arası Türkiye-Suudi Arabistan İlişkiler, 11-22.
- Özkaya, Hakan (2011). “İkili ve Çok Taraflı Anlaşmaların Türkiye’ nin İhracatı Üzerindeki Etkisi”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 12 (2):279-288.
- Raimi L., Mobolaji H.I. (2008). “Imperative of Economic Integration Ammong Muslim Countries: Lessons from European Globalisation”, Humanomics, Vol 24: 130- 145.
- SESRIC Baseind veri tabanı, 2015 yılı İİT Yıllık Ekonomi Raporu.
- http://www.dunya.com/ekonomi/ekonomi-diger/d-8in-tercihli-ticaretanlasmasi-yururlukte- Dünya Gazetesi, D-8’in Tercihli Ticaret Anlaşması Yürürlükte, 22.08.2016.
- www.tim.gov.tr/dış ticaret raporu 2016
- www.tuik.gov.tr/yıllara göre dış ticaret istatistikleri
- www.tuik.gov.tr/ ülkelere göre ihracat/en çok ihracat yapılan 20 ülke
- www.tuik.gov.tr Bilgi Dağıtım ve İletişim Daire Başkanlığı, 08.09.17
- www.worldbank.org
- www.unctad.org/
- www.imf.org
- www.oic.org
- ISSN: 2147-0790
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 2012
- Yayıncı: Sakarya Üniversitesi