HASTA MAHREMİYETİNE YÖNELİK SAĞLIKTA KALİTE STANDARTLARININ HASTANE ÇALIŞANLARI ÜZERİNDE ALGILARININ ÖLÇÜLMESİ
Hastaların mahremiyet konusunda beklentilerinin karşılanması ve bilgilendirilmeleri, onların sağlık hizmetlerinden memnuniyetini ve dolayısıyla sunulan hizmetin kalitesini artıran önemli bir etmendir. Çalışanların mahremiyet konusunda gösterdikleri titizlik onları yasalar karşısında olumsuz durumlara düşmekten koruyacaktır. Bu nedenle sağlık hizmeti sunan kurumlardaki mahremiyet uygulamaları büyük bir önem taşımaktadır. Yapılan bu araştırmada Kütahya İli D.P.Ü Evliya Çelebi Eğitim ve Araştırma Hastanesi yataklı servilerde görev yapan çalışanların hasta mahremiyetine olan algılarını ölçmek ve farkındalıklarını değerlendirmek için yapılmıştır. Araştırmada yüz yüze anket tekniğinden faydalanılmıştır. Verilerin toplanması amacıyla araştırmacılar tarafından geliştirilen sosyo demografik bilgi formu ve “Sağlıkta Kalite Standartları (SKS)' nın Hasta Mahremiyeti ile ilgili uygulamaları listesi ” kullanılmıştır. Uygulama başlıkları; yataklı servisler, yoğun bakım üniteleri, hasta bilgilerinin saklanması ve hastanelerin genel kullanım alanlarında mahremiyet başlıklarından oluşmaktadır. Araştırma verileri SPSS 18.0 programında değerlendirilmiştir. Ölçeğin geçerlilik ve güvenirlik çalışmasında kullanılan analiz yöntemi olarak Cronbach Alpha güvenirlik testi uygulanmıştır. Araştırmaya katılanların sosyo demografik özellikleri incelendiğinde; 92’sinin (%76,7) kadın, 69’unun (%57,5) 20-30 yaş arasında olduğu, 73’nün (%60,8) evli, 71’inin (%59,2) lisans mezunu olduğu, 103’nün (%85,8) hemşire ve ebe olarak görev yaptığı, 48’nin (%40) 1-5 yıl deneyimli olduğu görülmüştür. Hasta mahremiyetine ilişkin kurum uygulamalarına yönelik yöneltilen sorulardan en yüksek oran; “Hastanın mahremiyeti yasal bir haktır.’ (Kesinlikle katılıyorum %70, katılıyorum %28,3)” sorusu; en düşük oran ise; ‘Hastalar kamu sağlığını ilgilendiren bir durum yoksa sağlık sistemine kayıtlı olan bilgilerden istediğini sildirebilir.’ (Kesinlikle katılıyorum %26,7, Katılıyorum %30, Kararsızım %21,7, Katılmıyorum %13,3, Kesinlikle katılmıyorum %8,3 ) sorusu almıştır. Araştırma kapsamında çalışanların hasta mahremiyeti konusunda farkındalıklarının ve algılarının yüksek olduğu ve çalıştıkları hastanede hasta mahremiyeti uyumun ise ‘Genel olarak kurumumuzda hasta mahremiyetine dikkat edilir.’ (%42,5 kesinlikle katılıyorum, %37,5 katılıyorum %16,7 kararsızım) şeklinde görülmekte olup, yüksek oranda olduğu sonucuna varılmaktadır.
Measuring The Perception Of Hospital Staff On The Health Quality Standards Towards Patients’ Confidentiality
One of the important aspects which increase patients’ satisfaction with health care services and service quality is meeting patients’ expectations and informing them about their confidentiality. Employees’ awareness about confidentiality would protect them from several situations negative against the law. For this reason, the confidentiality practices in health care institutions are an important issue. This research is made to measure the perceptions of the employees, who are working in Kutahya D.P.U. Evliya Celebi Training and Research Hospital’s inpatient care services, about patient confidentiality and evaluate their awareness. In this research use the face to face tecnique. The socio-demographic information template developed by researchers and “Health Quality Standards (SKS) List of Applications Related to Patient Confidentiality” were utilized. The research topics consists of inpatient care services, intensive care units, confidentiality about patient information documents archiving and confidentiality in public spaces of hospitals. The research data was evaluated in the SPSS 18.0 program. Cronbach Alpha Reliability Test was used in the study of the survey scale’s validity and reliability. From the viewpoint of the survey respondants’ socio-demographic characteristics; they were composed of 92 (76.7%) females, 69 (57.5%) between 20 and 30 years old, 73 (60.8%) married, 71 (59.2%) bachelor’s degree owners, 103 (85.8%) nurses or midwives, 48 (40%) 1 – 5 years experienced individuals. The highest rate in the survey questions related to the patient’s confidentiality is that “The patient’s confidentiality is a legal right” (strongly agree 70%, agree 28.3%). On the other hand, the lowest rate is that “If there is not public health concern, patients can delete any information registered in the health care system” (strongly agree 26.7%, agree 30%, undecided 21.7%, do not agree 13.3%, absolutely do not agree 8.3%). Within the scope of the research, it is seen that the employees have high awareness and perception about patient’s confidentiality. Also, patient’s confidentiality is generally paid attention in the hospital (42.5% strongly agree, 37.5% agree 16.7% undecided).
___
- Aşkar, A. (2006). Sağlık hizmetlerinde hasta hakları ve Kütahya Devlet Hastanesi örneği. Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Kütahya.
- Aydemir, İ. (2010). Sağlık Bakanlığı’na Bağlı Hastanelerde Hasta Hakları Uygulamalarının Değerlendirilmesi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bililer Enstitüsü, Doktora tezi, Ankara.
- Çetinalp, H. (2015). Hasta Mahremiyeti, Erişim tarihi: 12 Kasım 2015, http://www.ism. gov.tr/hastahaklari/makale/ hastamah-remiyeti/
- Çinko M. S. (2001).Hukuki ve Tıbbi Açıdan Hasta Hakları, Erişim tarihi: 31 Ocak 2016 http://www.vekil.net/forum/hukuki-makale-kose-yazisi-arastirma-ve-incelemeler/hukuki -ve- tibbi-acidan- hasta-haklari-mehmet-siddik-cinko/
- Çobanoğlu, N.(2009). Kurumsal ve uygulamalı tıp etiği, Eflatun yayınevi.
- Güriz, Adnan, Hukuk Felsefesi, Üçüncü Baskı, Ankara, 1992
- Kalite Sağlık, (2015). Sağlıkta Kalitenin Geliştirilmesi ve Değerlendirilmesine Dair Yönetmelik.https://kalite.saglik.gov.tr/index.php?lang=tr&page=46&newsCat=1&news ID=1248
- Namlı, S. (2013). Hasta Hakları Aktivistleri Derneği, Bilinmeyen hasta hakları, Erişim tarihi: 17 Aralık 2015, http://www.hastahaklari.net/ Bilinme-yen-Hak- %E2%80%9C-Mahremiyet-%E2%80%9D-376-haberi.aspx
- Özata, M. (2016). Hastanelerde Hasta Mahremiyetine Yönelik Uygulamalarının Sağlıkta Kalite Standartları Bağlamında Değerlendirilmesi: Konya Örneği, International Journal of Social Science Doi number:http://dx.doi.org/10.9761/JASSS3307 Number: 45 , p. 11-33, Spring III 2016
- Sağlık Bakanlığı, (2015). Sağlıkta Kalite Standartları, Erişim tarihi: 01 Şubat 2016, https://kalite.saglik.gov.tr/index.php?lang=tr&page=250
