Fonksiyonel Sağlık Örüntülerine Göre Osteoporoza Bağlı Kalça Kırığı Olan Bireyin Hemşirelik Bakımı: Olgu Sunumu

Osteoporoz kemik kütlesinin azalması, kemiğin mikro mimarisinin bozulması ile karakterize ve artmış kırık riski ile ilişkili, daha çok ileri yaş kadın bireyleri etkileyen yaygın bir halk sağlığı sorunudur. Bu olgu sunumunda, osteoporoza bağlı kalça kırığı tanısı olan bir olgunun Gordon’un Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri modeline göre on bir fonksiyon alanı açısından değerlendirilerek, NANDA-I hemşirelik tanıları dikkate alınarak bütüncül hemşirelik bakımı amaçlanmıştır. Bu modele göre değerlendirildiğinde olgunun sağlığı algılama-sağlığın yönetimi, beslenme ve metabolik durum, boşaltım, uyku-dinlenme, kendini algılama-benlik kavramı, baş şetme-stres toleransı, aktivite egzersiz, değer-inanç alanında sorunlar yaşadığı belirlenerek uygun girişimler planlanmış ve uygulanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Osteoporoz, Gordon Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri, Hemşirelik Bakımı, Kalça kırığı, Hemşirelik Tanıları

Nursing Care of Individuals with Osteoporosis-Related Hip Fracture According to Functional Health Patterns: A Case Report

Osteoporosis is a common public health problem characterized by decreased bone mass, deterioration of the microarchitecture of the bone and associated with an increased risk of fracture, mostly affecting older women. In this case report, holistic nursing care was aimed by evaluating NANDA-I nursing diagnoses in a case diagnosed with osteoporosis-related hip fracture in terms of eleven function areas according to Gordon's Functional Health Patterns model. When evaluated according to this model, it was determined that the case had problems in the areas of health perception-health management, nutrition and metabolic status, excretion, sleep-rest, self-perception-self-concept, coping-stress tolerance, activity exercise, value-belief, and appropriate interventions were planned and implemented.

Keywords:

Osteoporosis, nursing, care, nursing process,

PDF

___

1. Aydın, T. (2020). Ortopedi Doktorlarında Osteoporoz Farkındalığı. Turk J Osteoporos, 26, 63-9.
2. National Institute For Health And Care Excellence (Great Britain). (2017). Osteoporosis: Assessing The Risk Of Fragility Fracture. National Institute For Health And Care Excellence (Nıce).
3. Şahin, M., & Ng, D. (2004). Osteoporoz: Tanı ve Tedavide Yenilikler. Totbid (Türk Ortopedi ve Travmatoloji Birliği Derneği) Dergisi, 3(1-2), 1-10
4. Kışlak, P, Genç, F. (2019). Osteoporoz ve Tedavisi Lectio Scientific, 3 (1), 1-18. Retrieved From Https://Dergipark.Org.Tr/En/Pub/Lectiosc/İssue/47028/591050
5. Alkan, B. M., Fidan, F., Tosun, A., & Ardıçoğlu, Ö. (2011). Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Polikliniğimize Başvuran Hastalarda Osteoporoz İnsidansı. Turk J Osteoporos, 17(1), 0-0.
6. Tural, Ş., Kara, N., & Alaylı, G. (2011). Osteoporoz Genetiği. Turkish Journal Of Osteoporosis/Turk Osteoporoz Dergisi, 17(3).
7. Ahmet, K. A. Y. A. Osteoporoz, Tanımı, Önemi ve Epidemiyolojisi.
8. Üstündağ Öcal, N. U. R. S. E. L., Korkmaz, M., Öksüzkaya, A., & Balbaloğlu, Ö. (2013). Osteoporozun Tanı Yöntemleri, Komplikasyonları ve Maliyetinin Değerlendirilmesi. Bozok Tıp Dergisi, 3(1), 53-57.
9. Sindel, D. (2013). Günümüzde ve Gelecekte Osteoporoz Tedavisi. Turkish Journal Of Physical Medicine & Rehabilitation/Turkiye Fiziksel Tip ve Rehabilitasyon Dergisi, 59(4).
10. Nazife, A. K. A. N. Osteoporoz Olgusunda Hemşirenin Bilmesi Gerekenler.
11. Örüntüleri, G. M. F. S. (2003). Klinik Karar Verme. İçinde: Erdemir F, Yılmaz E, Editör. Hemşirelik Sınıflama Sistemleri, Klinik Uygulama, Eğitim, Araştırma ve Yönetimde Kullanımı. Ankara, 87-93.
12. Carpenito, L. J., & Erdemir, F. (2012). Hemşirelik Tanıları: El Kitabı. Nobel Tıp Kitabevleri.
13. Babacan Gümüş, A., Şıpkın, S., & Keskin, G. (2012). Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri Modeli ile Bir Huzurevinde Yaşayan Yaşlıların Bakım Gereksinimlerinin Belirlenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 3(1), 13-21.
14. Seda, E. R., Kocatepe, V., Kahramantürk, G., & Esra, U. Ğ. U. R. Yoğun Bakım Ünitesinde Tedavi Edilen Travmalı Geriatrik Hastanın Gordon’un Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri Modeline Göre Hemşirelik Bakımı. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 23(1), 36-42.
15. Yakıcı, I., & Paker, N. Beslenme ve Osteropoz. Klinik Tıp Aile Hekimliği, 11(3), 86-89.
16. Yıldırım, M. A. Osteoporoz Tanısı ve İzlem Parametreleri. Klinik Tıp Aile Hekimliği, 11(3), 119-121.
17. Altaş, E. U., Onat, Ş. Ş., Bilir, İ., & Öz, B. (2020). Sekonder Osteoporoz Nedenleri ve Kırık İlişkisinin Literatür İle Gözden Geçirilmesi. Turk J Osteoporos, 26, 180-5.
18. Włodarek, D., Głąbska, D., Kołota, A., Adamczyk, P., Czekajło, A., Grzeszczak, W., ... & Pluskiewicz, W. (2014). Calcium İntake And Osteoporosis: The İnfluence Of Calcium İntake From Dairy Products On Hip Bone Mineral Density And Fracture İncidence–A Population-Based Study İn Women Over 55 Years Of Age. Public Health Nutrition, 17(2), 383-389.
19. Turgay, T., & Karadeniz, P. G. Postmenopozal Osteoporozlu Kadinlarda Kinezyofobinin Yaşam Kalitesi Üzerine Etkisi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 15(3), 40-46.
20. Müderris, İ. İ., Bayram, F., Kardaş, Y., & Demir, İ. Postmenopozal Osteoporoz ve Egzersiz Postmenopausal Osteoporosis And Exercises. 21. Mustafa, E. M. R. E. Psikososyal Stresin Kemik Sağlığına Etkileri. Geriatrik Bilimler Dergisi, 3(2), 66-74.
22. Onat, Ş., Delialioğlu, S., Biçer, S., & Özel, S. (2013). Osteoporotik hastalarda uyku kalitesinin yaşam kalitesine etkisi. Türk Osteoporoz Dergisi, 19, 32-7.
23. Korkmaz, A. (2010). Hastanede dinî hayat: teorik çerçeve. Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 29(29), 283-311.
24. Tüzün, E. H. Kadınlarda Osteoporoz ve Rehabilitasyonu. Aile ve Kadın Sempozyumu, 1.