Yasin YILDIZ, Tahsin Gökhan TELATAR, Mehmet BAYKAL, Burcu AYKANAT YURTSEVER, İlknur Esen YILDIZ

COVID-19 Pandemisi Döneminde Aşı Reddinin değerlendirilmesi

Amaç: Aşılar, tıbbın insanlığa sağladığı en büyük başarılar arasında olup bugüne kadar milyonlarca kişinin yaşamını kurtarmıştır. Ülkemizde aşıları reddeden aile sayısı 2017 yılında 23 binden fazladır. Geçmişte salgın hastalıkların yıkıcı etkilerinin pek çok sosyal, coğrafi, ekonomik, kültürel etkilere yol açtığı gözlenmiştir. Bu çalışmada amacımız; Covid-19 pandemisi sonrasında, geçmişte çocuklarına aşı yaptırmayan ebeveynler ile görüşerek aşı reddi oranlarında bir değişiklik olup olmadığını değerlendirmektir. Gereç ve Yöntemler: Kesitsel tipteki bu araştırmada aşı reddinde bulunan aileler telefon ile aranarak onayları alındıktan sonra anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Görüşmeler, ülkemizde “normalleşme sürecinin” başlangıcı olan Haziran 2020 sonrasında gerçekleştirilmiş ailelerin aşı reddine ilişkin görüşlerinin Covid-19 pandemisinden etkilenip etkilenmediği araştırılmıştır. Bulgular: Aşı reddinde bulunan 82 aile çalışmaya katılmayı kabul etmiş ve anket gerçekleştirilmiştir. En fazla aşı reddi oranı Hepatit A aşısı (%6,5), en düşük aşı reddi oranı Hepatit B aşısı (%2,1) için gözlenmiştir. Aşı reddi için en sık sebep “içeriğine güvenmeme” (%43) olarak gözlenmiştir. Ailelerin tamamı pandemi sonrasında da çocuklarına aşı yaptırmayı düşünmediklerini belirtmiştir. Çocuklarına aşı yaptırmayan ebeveynlere “Covid-19 aşısı olsa kendinize yaptırır mısınız” sorusu sorulduğunda %35,7’si olumlu yanıt vermişlerdir. Sonuç: Çalışmamızda Covid-19 pandemisi sonrasında ailelerin çocuklarına aşı yaptırma konusunda fikirlerinin değişmediği gözlenmiştir. Aşıların bireysel ve toplumsal faydaları düşünüldüğünde aşı ret oranlarını azaltmaya yönelik çalışmaların önemi ortaya çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Aşı reddi, Aşı karşıtlığı, Covid-19

Evaluating Vaccine Rejection During COVID-19 Pandemic

Aim: Vaccines are one of the greatest medical success in human history and have saved millions of people until this day. There are more than 23 thousand families who had rejected vaccines in our country in 2017. Outbreaks caused numerous social, geographic, economic, and cultural devastations in the past. Aim of this study is to reveal the change in the ratio of people who refused vaccines after Covid-19 pandemic. Method and Methods: This cross-sectional study was conducted phone interviews with families who rejected vaccines by calling the people who refused to use vaccines with phone after they accept to join the study. The talks have been made after June 2020 that is also the starting of “normalization process” in our country, and it is researched whether the decision of the patients' relatives have been changed during Covid-19. Results: 82 family who rejects to vaccine their children accepted to join the study. The most refuse ratio of refusing vaccines has been observed in Hepatitis A (%6.5), while the less refuse ratio of use of vaccines has been observed in Hepatitis B (%2.1). The most common reason to refuse vaccines is observed as “Not trusting the substance” (%43). When it is asked parents, who refused to vaccines for their children “Do you use for yourself if a vaccine for a Covid-19 invented?” %37.7 of the participant gave affirmative answer. Conclusion: In the end of our study we came the conclusion of that, the parents' thoughts about vaccines for their children have not changed after the pandemic of Covid-19. Taking direct indirect and protective effects of vaccines into consideration on individuals, the importance of studies about decreasing ratio of refusal of use of vaccines becomes significant.

Keywords:

Vaccine Rejection, Vaccine Opposition, Covid-19,

PDF

___

Fallows J. The 50 greatest breakthroughs since the wheel, 2013 [Internet]. [Erişim tarihi: 03.04.2020]. Erişim adresi: https://www.theatlantic.com/magazine/archive/2013/11/innovations-list/309536/.
Stone D. The 10 inventions that changed the world [Internet]. National Geographic magazine. 2017. [Erişim tarihi: 03.04.2020]. Erişim adresi: https://www.nationalgeographic.com/magazine/2017/06/explore-top-ten-innovations/.
World Health Organization. Strategic Advisory Group of Experts on Immunization [Internet]. Report of the SAGE working group on vaccine hesitancy. 2014 [Erişim tarihi: 13.05.2020]. Erişim adresi: https://www.who.int/immunization/policy/position_papers/Interim_SAGE_influenza_vaccination_recommendations.pdf?ua=1.
World Health Organization. Measles 2019. https://www.who.int/csr/don/26-november-2019-measles-global_situation/en/ (Erişim tarihi 11.04.2020)
World Health Organization. Disease Elimination. 2017. https://www.who.int/immunization/global_vaccine_action_plan/gvap_2017_secretariat_report_poliomyelitis.pdf?ua=1 (Erişim tarihi 18.04.2020)
World Health Organization, World Bank, State of the world’s vaccines and immunization. 2009. https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/44169/9789241563864_eng.pdf;jsessionid=D3EE93EF6D5D9E3D3DF2CECB97C2FEAE?sequence=1 (Erişim tarihi 21.04.2020)
Kennedy J. Vaccine Hesitancy: A Growing Concern. Pediatric Drugs. 2020; 22(2):105-11.
UNİCEF, 7,000 newborns die every day, despite steady decrease in under-five mortality, new report says. 2017. https://www.unicef.org/turkey/en/press-releases/7000-newborns-die-every-day-despite-steady-decrease-under-five-mortality-new-report (Erişim tarihi 21.04.2020)
Sağlık Bakanlığı. Sağlık İstatistikleri Yıllığı. 2016. https://dosyasb.saglik.gov.tr/Eklenti/13183,sy2016turkcepdf.pdf?0 (Erişim tarihi 21.04.2020)
Larsona HJ, Jarrett C, Schulz WS et all. The SAGE Working Group on Vaccine Hesitancy. Measuring vaccine hesitancy: The development of a survey tool. Vaccine, 2015. 33: p. 4165–4175.
Kader Çiğdem. Aşi Karşitliği: Aşi Kararsizliği ve Aşi Reddi. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi. 2019;4(3)
Sağlık Bakanlığı, Enfeksiyon Hastalıkları Derneği. 3. Ulusal Aşı Çalıştayı, Çalıştay Raporu. 2018. http://www.solunum.org.tr/TusadData/userfiles/file/3_UlusalAsiCalistayiRaporu.pdf (Erişim tarihi 04.05.2020)
Yilmaz Özgür. “1847-1848 Kolera Salgını ve Osmanlı Coğrafyasındaki Etkileri”. Avrasya İncelemeleri Dergisi, 2017. 6(1):23-55.
BBC News. Koronavirüs: Tarihin akışını değiştiren beş salgın. 2020. https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-51970490 (Erişim tarihi 17.05.2020)
Covid-19 Coronavırus Pandemıc. https://www.worldometers.info/coronavirus/ (Erişim tarihi 24.05.2020)
World Health Organization. WHO Director-General's opening remarks at the media briefing on Covid-19 - 11 March 2020. 2020. https://www.who.int/dg/speeches/detail/who-director-general-s-opening-remarks-at-the-media-briefing-on-covid-19---11-march-2020 (Erişim tarihi 17.05.2020)
Gallagher James. Coronavirus vaccine: When will we have one?. BBC News. 2020. https://www.bbc.com/news/health-51665497 (Erişim tarihi 17.05.2020)
Çocuk Aşılarında Artan Kararsızlık: Nedenleri Farklı Aktörlerin Deneyiminden Anlamak, Editörler: Sarp Üner, Kezban Çelik, Sevgi Turan, Hipokrat Yayınevi, Ankara, 2020, ISBN: 978-605-7874-61-0.
Bozkurt HB. An Overview of Vaccine Rejection and Review of Literature. Kafkas J Med Sci, 2018. 8(1):71-76.
Patel M, Lee AD, Redd SB, et al. Increase in measles cases: United States, January 1-April 26, 2019. MMWR Morb Mortal Wkly Rep, 2019. 68(17):402-404.
Gencer MZ, Alıcıoğlu F, Arıca S, Arıca V. 24-72 ay çocukları olan ebeveynlerin sosyo-demografik özellikleri ve rutin aşılar hakkındaki bilgi düzeyleri: Doğu-Batı karşılaştırması. Konuralp Tıp Dergisi, 2015. 7(3):141-145.
Reading R, Surridge H, Adamson R. Infant immunization and family size. Journal Public Health, 2004. 26(4):369-71.
Arts RJW, Moorlag SJCFM, Novakovic B et al. BCG vaccination protects against experimental viral infection in humans through the induction of cytokines associated with trained immunity. Cell Host Microbe. 2018;23:89–100.e105.
Mohapatra PR, Mishra B. BCG Vaccination Policy and Protection Against Covid-19: Correspondence. Indian journal of pediatrics, 2020. 87(9):772-773.
Deus T, Quesada G, Liu M et al., Use of seasonal influenza and pneumococcal polysaccharide vaccines in older adults to reduce Covid-19 mortality. Vaccine, 2020. 38(34):5398-5401.
Harrison EA, Wu JW. Vaccine confidence in the time of Covid-19. European journal of epidemiology, 2020. 35(4):325-330.
Paguio, JA, Yao JS, Dee EC. Silver lining of Covid-19: Heightened global interest in pneumococcal and influenza vaccines, an infodemiology study. Vaccine, 2020. 38(34):5430-5435.