Ebelik Hizmetlerinde Adölesan Gebeliklere Etik Yaklaşım

Bireyde biyolojik, psikolojik ve sosyal değişimlerin görüldüğü 10-19 yaşlar arası, Dünya Sağlık Örgütü tarafından adölesan dönem, bu dönemde oluşan gebelikler ise adölesan gebelik olarak tanımlanmaktadır. Anne ölümlerinin önemli bir yüzdesini oluşturan adölesan gebeliklerin üreme sağlığı açısından önemi büyüktür. Adölesan gebelik, tıbbın ötesinde etik, sosyal ve ahlaki boyutları ile incelenmesi gereken bir konudur. Ebelerin, adölesan gebeliklerin önlenmesi, gebelik süreci, doğum ve doğum sonrası bakım konusunda çözümlemeleri gereken birçok etik sorun bulunmaktadır. Bu makalede adölesan gebeliklere ilişkin yaşanan etik sorunlar, ebelik etik ilkeleri doğrultusunda ele alınıp çözüm önerileri sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

adölesan gebelik, ebelik

Ethical Approach to Adolescent Pregnancy from Midwifery Perspective

It is defined as an adolescent period by the World Health Organization between 10-19 years of age when biological, psychological and social changes are seen in the individual, and pregnancies formed in this period as adolescent pregnancy. Adolescent pregnancies, which constitute a significant percentage of maternal deaths, are important in terms of reproductive health. Adolescent pregnancy is a subject that needs to be examined with ethical, social and moral dimensions beyond medicine. There are many ethical issues that prevention of adolescent pregnancies, pregnancy process, delivery and postnatal care, need to be analysis by midwifery. In this article, the ethical problems related to adolescent pregnancies are discussed in the direction of ethics principles of midwifery and solution proposals are presented.

Keywords:

pregnancy in adolescent, midwifery,

PDF

___

1. Şentürk S. Meslek Olarak Hemşirelik Ve Hemşirelikte Etik İlkeler Nobel Tıp Kitabevi, 2013; P.16-18.
2. Tosun, H. Sağlık Bakımı Uygulamalarında Deneyimlenen Etik İkilemlere Karşı Hekim Ve Hemşirelerin Duyarlılıklarının Belirlenmesi” İ.Ü. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Doktora Tezi, İstanbul, 2005
3. Yıldırım, G., Koçkanat, P., & Duran, Ö. Ulusal ebelik kodları ve meslek değerleri. Merhaba, 2014;148.
4. Hadımlı, A. Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliğinde Etik Konular. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Ethics, Law and History-Special Topics, 2017; 3(1), 40-46.
5. WHO,World Health Organization. Adolescent pregnancy, Department of Child and Adolescent Health and Development, 2014. (Cited: 2.12.2017) Avaible from: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs364/en/.
6. UNFPA, United Nations Poplulation Fund, 2017. (Cited: 4.12.2017). Avaible from: https://www.unfpa.org/adolescent-pregnancy.
7. TÜİK, Türkiye İstatistik Kurumu, Doğum İstatistikleri, 2015. (Cited: 3.12.2017). Avaible from: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21508.
8. Güzel, A. İ., Tokmak, A., & Üstün, Y. E. Adolesan Gebelikler. Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi, 2016; 13(1).
9. TNSA, Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması, Adölesan Doğurganlık ve Annelik, 2013. (Cited: 3.12.2017). Avaible from: http://www.hips.hacettepe.edu.tr/tnsa2013/rapor/TNSA_2013_ana_rapor.pdf
10. Folayan, M. O., Haire, B., Harrison, A., Odetoyingbo, M., Fatusi, O., & Brown, B. Ethical issues in adolescents' sexual and reproductive health research in Nigeria. Developing world bioethics, 2015; 15(3), 191-198.
11. Noll, J. G., Shenk, C. E., & Putnam, K. T. Childhood sexual abuse and adolescent pregnancy: A meta-analytic update. Journal of pediatric psychology, 2008; 34(4), 366-378.
12. Sipsma, H. L., Ickovics, J. R., Lewis, J. B., Ethier, K. A., & Kershaw, T. S. Adolescent pregnancy desire and pregnancy incidence. Women's Health Issues, 2008; 21(2), 110-116.
13. Melekoğlu, R., Evrüke, C., Kafadar, T., Mısırlıoğlu, S., Büyükkurt, S., & Özgünen, F. T. Perinatal outcomes of adolescent pregnancy. J Turk Soc Obstet Gynecol, 2013; 10, 213-9.
14. FIGO Committee for the Ethical Aspects of Human Reproduction and Women’s Health, Ethical issues in adolescent pregnancies, International Journal of Gynecology and Obstetrics,2015; 128, 185–186.
15. Bulut S, Gürkan A, Sevil Ü. Adölesan gebelikler. Aile ve Toplum Dergisi 2008;13:37-44).
16. Ağaçayak, E., Alan, B., Turgut, A., Karabel, M., Tunç, S. Y., Çeter, Y., ... & Yalinkaya, A. Adölesan Gebelerin Maternal ve Fetal Sonuçlarının Değerlendirilmesi. Dicle Medical Journal/Dicle Tip Dergisi, 2016; 43(2).
17. Yıldızhan, R., Kolusarı, A., Edirne, T., Adalı, E., Erol, Ş., Kurdoğlu, M., & Kurdoğlu, Z. Van Yöresinde Adolesan Gebeliklerin Analizi. Van Tıp Dergisi, 2009; 16(4), 124-127.
18. Raatikainen K, Heiskanen N, Verkasalo PK, Heinonen S. Good outcome of teenage pregnancies in high-quality maternity care. Eur J Public Health 2006;16:157-61.
19. Ayyıldız, T., Topan, A., Öztürk, Ö., & Kulakçı, H. Adölesan Gebeliklerin Anne ve Bebeğe Yönelik Obstetrik Sonuçlar Açısından Değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 2015; 8(2).
20. Morris, J. L., & Rushwan, H. Adolescent sexual and reproductive health: The global challenges. International Journal of Gynecology & Obstetrics, 2015; 131(S1).
21. Boran, P., Gökçay, G., Devecioğlu, E., & Eren, T. (2013). Çocuk gelinler. Marmara Medical Journal 2013; 26:58-62 DOI:10.5472/MMJ.2013. 02751
22. Fisher, M., Ben, S. I., Solt, I., & Burke, Y. Z. Pregnancy Prevention and Termination of Pregnancy in Adolescence: Facts, Ethics, Law and Politics. The Israel Medical Association journal: IMAJ, 2015; 17(11), 665-668.
23. Büken, N. Ö., & Büken, E. „Nedir Şu Tıp Etiği Dedikleri?“. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 2002; 11(1), 17-20.
24. Altıparmak, S., Çiçekçioğlu, M., & Yıldırım, G. Abortus and ethics. Cumhuriyet Medical Journal, 2009; 31(1), 84-90.
25. Illysa R. Foster, Jon Lasser. Ebelik Uygulamalarında Profesyonel Etik. Nobel Yayıncılık, Ankara, 2015
26. ICM, International Confederation of Midwives, International Code of Ethics for Midwives, 2014. (Cited:3.12.2017) Avaible from: http://internationalmidwives.org)/assets/uploads/documents/CoreDocuments/CD2008_001%20V2014%20ENG%20International%20Code%20of%20Ethics%20for%20Midwives.pdf)
27. Megregian, M. Ethics Education in Midwifery Education Programs in the United States. Journal of Midwifery & Women’s Health, 2016; 61(5), 586-592.
28. Vanlaere, L., & Gastmans, C. Ethics in nursing education: learning to reflect on care practices. Nursing Ethics, 2007; 14(6), 758-766.
29. Klingberg-Allvin, M., Van Tam, V., Nga, N. T., Ransjo-Arvidson, A. B., & Johansson, A. Ethics of justice and ethics of care: Values and attitudes among midwifery students on adolescent sexuality and abortion in Vietnam and their implications for midwifery education: A survey by questionnaire and interview. International journal of nursing studies, 2007; 44(1), 37-46.