İLKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNDE YAŞ, CİNSİYET VE SOSYO-EKONOMİK SEVİYE FARKLILIKLARININ DİKKAT DÜZEYİNE ETKİLERİ
Bu çalışmada, devlet ve özel ilköğretim okullarında öğrenim gören öğrencilere İşaretleme Testi uygulayarak, yaşın, cinsiyetin, el kullanma tercihinin ve sosyoekonomik düzeyin, dikkat üzerine olan etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Sosyoekonomik açıdan farklı iki grup oluşturmak için; Kütahya ilinde bulunan üç devleti üç özel okul, yaşın etkisini araştırabilmek için de okulların birinci ve sekizinci sınıflarında öğrenim gören toplum 942 öğrenci çalışmaya alınmıştır. Öğrencilerin el kullanma tercihleri, hemisferik dominantlık testi ile belirlenmiştir. Dikkat düzeyini belirlemek için kullanılan işaretleme testi, düzenli harfler, düzenli şekiller, düzensiz harfler ve düzensiz şekillerin bulunduğu 4 alt testten oluşmaktadır. Öğrencilere bu testler sırası ile uygulanarak ortalama “İşaretlenen Hedef Sayısı” (İHS), “Atlanan Hedef Sayısı” (AHS), “Yanlış İşaretlenen Hedef Sayısı” (YHS), “Testi Tamamlama Süresi” (TTS) hesaplanmıştır. Her iki grupta da 14 yaş grubu öğrencilerde İHS, 7 yaş grubundakilere göre daha yüksek iken, AHS ve YHS daha düşük, TTS daha kısa bulundu (p<0.05). Cinsiyetler arasında sadece İHS ve AHS için istatistiksel olarak anlamlı fark gözlendi (p<0.05). Yine her iki grupta da kız öğrencilerde İHS yüksek iken, AHS daha düşük bulundu. El tercihi ve sosyo-ekonomik düzey farklılığında İHS, AHS, YHS için gruplar arası farklılık göstermezken, TTS’de gruplar arasında anlamlı fark gözlendi (p<0.05). Sonuçta: sosyo-ekonomik seviyenin öğrencinin dikkat düzeyi üzerinde etkili olabileceği, ilköğretim çağındaki öğrencilerde ilerleyen yaşla birlikte dikkat düzeylerinin arttığı, bu artışın kızlarda erkeklere oranla daha yüksek olduğu belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler:
İşaretleme testi, sürekli dikkat, yaş, cinsiyet, hemisfer testi
The Effect of Age, Sex and Socio-Economic Status Differences on Attention Levels in Primary School Students
In this study, we aimed to investigate the effects of age, sex, the choice of using hand (right handleft hand) and the socio-economic standards on attention among the students studying at public or private primary schools in Kütahya by the use of cancellation test. 942 students in 1st and 8nd classes of 3 public and 3 private schools joined the study. They took 4 tests including regular letters, regular shapes, irregular letters and irregular shapes. In these four tests, the Number of Total Marked Targets (NTMT), the Number of Skipped Targets (NST), the Number of Marked Wrongly Targets (NMWT), the Duration of Completing Test (DCT) were calculated. Among the aged 14 group students while the NMT was higher, the NST, NMWT, DCT were lower (p<0.05) than aged 7 group. Between the sexes only NMT and NST had a statisticaly meaningful difference (p<0.05). In both of the groups while NMT was higher NST was lower. While the choice of using hand and the socioeconomic status doesn’t have a meaningful difference on NMT, NST, NMWT, there was a meaningful difference on DCT (p<0.05). These results show the level of attention increases in the primary school students as the age increases and girls are more successful than the boys about the increase. It is concluded that the socio-economic status may be effective on the attention level of students.
Keywords:
Cancellation test, continuous attention, age, sex, hemisphere test,
___
- 1. Fettahoğlu C, Özatalay E. Çocuklarda hareketlilik ve/veya dikkatsizlik yakınmaları ve dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısı. Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı Dergisi 2006; 13:13-18.
- 2. Çakaloz B, Akay A, Böber E. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ve eşlik eden karşıt olma karşı gelme bozukluğu olan prepubertal erkek çocuklarda plazma kortizol düzeylerinin değerlendirilmesi. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni 2005; 15: 158-164.
- 3. Günay Ş, Savran C, Aksoy UM ve ark. Erişkin dikkat eksikliği hiperaktivite ölçeğinin (Adult ADD/ADHD DSM IV- Based Diagnostic Screening and Rating Scale) dilsel eşdeğerlilik, geçerlik güvenirlik ve norm çalışması. Türkiye'de Psikiyatri 2006; 8:98– 107.
- 4. Selçuk Z. Dikkat eksikliği ve hiperaktif çocuklar, Pegem A Yayıncılık, Ankara, 2001; 59- 60.
- 5. Akhan G, Koyu G, Karaca H ve ark. İlköğretim çağı çocuklarında enürezis ile el kullanım tercihi arasındaki ilişki. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 1996; 3 (1):17-21.
- 6. Matier K, Wolf LE, Halperin JM The psychometric properties and clinical utility of a cancellation test in children. Dev Neuropsychol 1994; 10:165-167.
- 7. Morris RD. Relationship and distinction among the concepts of attention, memory, and executive function: A developmental perspective. Attention, Memory and ExecutiveFunction. GR Lyon, NA Krasnegor (Ed), Baltimore 1996; pp 11-16.
- 8. Weintraub S, Mesulam MM. Mental state assessment of young and elderly adults in behavioral neurology. In: Mesulam MM (ed), Principles of Behavioral Neurology. Philadelphia 1985; pp 71-123.
- 9. Karakaş S, Eski R, Başar E. Türk kültürü için standardizasyonu yapılmış bir nöropsikolojik testler topluluğu: BİLNOT Bataryası. 32. Ulusal Nöroloji Kongresi Kitabı, Türk Nöroloji Dergisi ve Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi, İstanbul 1996.
- 10. Karakaş S, Kafadar H. Şizofrenideki bilişsel süreçlerin değerlendirilmesinde nöropsikolojik testler: bellek ve dikkatin ölçülmesi. Şizofreni Dizisi 1999; 2:132-152.
- 11. Lezak MD. Neuropsychological Assessment. Oxford University Press, New York 1995.
- 12. Kurt M, Karakaş S. Sağ serebral hemisferin bilişsel işlevlerine duyarlı nöropsikolojik testlerin özellikleri ve aralarındaki ilişkiler. Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji Dergisi 2000; 8(4):251-265.
- 13. Lauer CJ, Gorzewski B, Gerlinghoff M, et al. Neuropsychological assessment before and after treatment in patients with anorexia nervosa and bulimia nervosa. J Psychiatr Res 1999; 33:129-138.
- 14. Richer F, Decary A, Lapierre MF, et al. Target detection deficits in frontal lobectomy. Brain and Cognition 1993; 21:203-211.
- 15. Casco C, Tressoldi P E, Dellantonio A. Visual selective attention and reading efficiency are related in children. Cortex 1998; 34:531 -546.
- 16. Karakaş S, Yalın A. Görsel İşitsel Sayı Dizileri Testi B Formunun 13-54 yaş grupları üzerindeki standardizasyon çalışması. Türk Psikoloji Dergisi 1995; 10:20-31.
- 17. Kuzgun Y. Sosyo-Ekonomik Düzey ve Psikolojik İhtiyaçlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 1987; 20:55-68.
- 18. Özen Y, Gülaçtı F, Kandemir M. Öğrenme yetersizliği ile dikkat eksikliği-aşırı hareketliliğin karşılaştırılması. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2002; 4:145-159.
- 19. Yorbik Ö, Olgun A, Kırmızıgül P ve ark. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan erkek çocuklarda plazma çinko ve bakır düzeyleri. Klinik Psikiyatri Dergisi 2004; 7:80– 84.
- 20. Yıldız Ö, Ağaoğlu B, Berk F, ve ark. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunda beyin akımı ve elektriksel beyin aktivasyonunun değerlendirilmesi. Klinik Psikiyatri Dergisi 2008; 11:53–60.
- 21. Taş FV, Emiroğlu N, Akay A ve ark. Çocuk psikiyatrisi polikliniğinde dikkat eksikliği ve aşırı hareketlilik yakınması ile değerlendirilen hastaların psikososyal gelişim özellikleri. New/Yeni Symposium Journal 2009; 47:3-8.
- 22. Chaucer CHL, Chuhsing KH, Wei JC. Development of sustained attention assessed using the continuous performance test among children 6-15 years of age. Journal of Abnormal Child Psychology 1999; 27: 403- 412.
- ISSN: 1018-3655
- Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
- Başlangıç: 1993
- Yayıncı: Prof.Dr. Aykut ÖZDARENDELİ
Sayıdaki Diğer Makaleler
ENFEKSİYON KONTROLÜ İÇİN DİŞ HEKİMLİĞİNDE KULLANILAN ELDİVENLER
GERİATRİK KÖPEKLERDE PROSTAT HASTALIKLARININ BELİRLENMESİ VE PREVALANSI
VARİKOSELLİ HASTALARDA SPERM MORFOLOJİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Ayşegül KÜÇÜK, Nazan DOLU, Hasan ERDOĞAN
Nedim ÇEKMEN, Mustafa ARSLAN, Mehmet AKÇABAY
DOĞAL AKUT BABESİOSİSLİ KOYUNLARDA BAZI KAN PARAMETRELERİNİN BELİRLENMESİ