DOĞAL AKUT BABESİOSİSLİ KOYUNLARDA BAZI KAN PARAMETRELERİNİN BELİRLENMESİ
Bu çalışmada, doğal enfekte akut babesiosisli koyunlarda trombosit sayısı, protrombin zamanı (PT), aktive edilmiş kısmi tromboplastin zamanı (APTT) ve fibrinojen gibi bazı kan pıhtılaşma parametrelerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Kayseri merkez ve ilçelerinde bulunan Akkaraman ırkı koyun sürülerinde farklı cinsiyette (3’ü erkek, 47’si dişi), yaşları 1-6 arasında değişen toplam 50 hayvan çalışmaya alınmıştır. Klinik muayeneler sonucunda ateş, anemi ve hemoglobinüri gözlenen ve yapılan kan frotilerinde Babesia parazitleri olduğu tespit edilen 2’si erkek, 23’ü dişi ve yaşları 1-6 arasında değişen 25 adet koyun çalışma grubu (Grup 1) olarak belirlenirken, sağlıklı olduğu tespit edilen 1’i erkek, 24’ü dişi ve yaşları 1-6 arasında değişen 25 adet koyun sağlıklı kontrol grubu (Grup 2) olarak belirlenmiştir. Yapılan laboratuar muayenelerinde, babesiosisli koyunlarda eritrosit, lökosit ve trombosit sayıları ile hemotokrit değerlerinin kontrol grubu değerlerinden istatistiksel açıdan daha düşük (p<0.001) , prototrombin zamanı (PT) ve aktive parsiyel tromboplastin zamanı (APTT) değerlerininde daha uzun olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak; doğal enfekte akut babesiosisli koyunlarda fibrinojen değerinde artış, PT, ve APTT değerlerinde uzama dissemine intravasküler koagülopati gelişebildiğini göstermektedir.
The Determination of Some Blood Parameters in Sheep with Naturally Acute Babesiosis
The aim of this study was to determine thrombocyte and some coagulation parameters; protrombin time (PT), activated partial thromboplastin time (APTT) and fibrinogen. For this purpose, a total of 50 Akkaraman sheep (3 males and 47 females), aged between 1-6 years old from different flocks were included in this study. It was determined that the study group should be comprised of 25 sheep (2 males and 23 females), aged between 1-6 years, diagnosed with fever, anemia, haemoglobinuria in clinical examination and with Babesia parasites in blood smears. Twenty five sheep determined to be healthy with clinical examination (1 male and 24 females), aged between 1-6 years served healthy control in clinical examination. According to the laboratory examinations, decreased erythrocyte, leucocyte, thrombocyte and hematocrit parameters, increased fibrinogen parameters, prolonged Prothrombin time (PT) and Activated partial thromboplastin time (APTT) were determined. Consequently, increased fibrinogen, prolonged PT and APTT parameters showed that disseminated intravascular coagulation may develop in sheep with naturally infected acute babesiosis.
___
- 1. İnci A, Çakmak A, Dinçer Ş, ve ark. Kayseri
yöresinde sığırlarda babesiosisin
seroprevalansı, Turkısh Journal of Veterınary
and Anımal Scıences. 2002; 26:134-135.
- 2. Ferrer D, Castella J, Gutierrez JF, et al.
Seroprevalence of Babesia ovis in Spanish
ibex (Capra pyrenaica) in Catalonia,
northeastern Spain. Vet Parasitol 1998; 75: 93
-98.
- 3. İça A. Sığırlarda Bazı Babesia Türlerinin
Reverse Line Blotting ve Indrect Floresan Antikor Testi ile Karşılaştırılmalı Tanısı Üzerine
Araştırmalar. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi
Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara 2003.
- 4. Boch J, Supperer R. Veterinary Medizinische
Parasitologie. 3. Auflae, Verlag Paul Parey,
Berlin und Hamburg 1983; 2-5.
- 5. Uilenberg G. Babesiosis. In Wallingfor MW (ed)
Encyclopedia of Artropod-Transmitted Infection
of Man and Domesticated Animals. CABI
publishing, UK 2001.
- 6. Mimioğlu M, Göksu K, Sayın F. Veteriner ve
Tıbbi Protozooloji 2. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayını No:248. Ankara Univ Basımevi, Ankara, 1969; s 313.
- 7. Göksu K. Yerli koyunlarımızda Babesidae ve
Theileridae’lerin epizootiyolojik durumlarıyla
biyolojilerine dair araştırmalar. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayını. Ankara Univ
Basımevi, Ankara, 1976; s 205.
- 8. Emre Z, Düzgün A, İriadam M, Sert H.
Seroprevalence of Babesia ovis in Awassi sheep
in Urfa, Turkey, Turk J Vet Anim Sci
2001;25:759-762.
- 9. Çiçek H, Düzgün A, Emre Z, Karaer Z.
Seroprevalence of Babesia ovis in sheep around
Afyon Turk J Vet Anim Sci 2004;28: 683-686.
- 10. İça A, Yıldırım A, İnci A. Kayseri yöresinde koyunlarda kan protozoonlarının reserve line
blotting yöntemi ile araştırılması. XIV Ulusal
Parazitoloji Kongresi Dokuz Eylül Üniversitesi ,İzmir 2005; s 161.
- 11. Aktaş M Altay K, Dumanlı N . Determination of
prevalence and risk factors for infection with
Babesia ovis in small ruminants from Turkey by
polymerase chain reaction. Parasitol Res.
2007;100: 797-802
- 12. Taşcı S. Van Bölgesinde sığır ve koyunlarda
görülen kene türleri ile bunların taşıdığı kan
parazitleri arasındaki ilişkiler. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 1989;36(1):53-
63
- 13. Sevinc F, Turgut K, Sevinc M. et al.
Therapeutic and prophylactic efficacy of
imidocarb dipropionate on experimental
Babesia ovis infection of lambs. Vet Parasitol
2007; 149: 65-71.
- 14. Dalgliesh RJ, Dimock CK, Hill MWM, Mellors
LT. Babesia argentina: Disseminated
intravascuar coagulation in acute infections in
splenectomixed calves. Exp Parasitol
1976;40:124-131.
- 15. Yeruham I, Hadani A, Galker F. Some
epizootiological and clinical aspects of ovine
babesiosis caused by Babesia ovis—a review.
Vet Parasitol 1998; 74:153-163.
- 16. Ristic M, Montenegro-James S. Immunization
Against Babesia. in Babrsiosis of Domestic
Animals and Man. Miodrac Ristic (ed). CRC
pres, United States 1988; 163-191.
- 17. Murase T, Ueda T, Yamato O, Tajima M,
Maede Y. Oxidative damage and enhanced
erythrophagocytosis in canine erythrocytes
infected with Babesia gibsobi. Journal of Vet
Med Sci 1996; 58: 259-261.
- 18. İmren HY, Şahal M, Veteriner İç Hastalıkları.
3. Baskı. Medisan Yayınevi, Ankara 1994;158.
- 19. Furlanello T, Fiorio F, Caldin M, Lubas G,
Gallego-Solano L. Clinicopathological
findings in naturally occuring cases of
babesiosis caused by large form Babesia from
dogs of northeastern Italy. Vet Parasitol
2005;134:77-85.
- 20. Turgut K. Veteriner Klinik Laboratuar Teşhis,
Bahçıvan Basım, Konya 2000; ss 17-166.
- 21. Gopegui RR, Penalba B, Goicoa A, Espada Y,
Fidalgo E, Espino L. Clinico-pathological
findings and coagulation disorders in 45 cases
of canine babesiosis in Spain. The Vet J
2007;174:129-132.
- 22. Kraje AC. Canine haemobartonellosis and
babesiosis. Compend Contin Educ Prac Vet
2001;23:310-319.
- 23. Zygner W, Gojska O, Rapacka G, Jaros D,
Wedrychowicz H. Hematological changes
during the course of canine babesiosis caused
by large Babesia in domestic dogs inWarsaw
(Poland). Vet Parasitol 2007;145: 146-151.