Feyza REYHAN, Nebahat ÖZERDOĞAN, Elif ARIK

İHMAL EDİLEN BİR KONU: YAŞLILIKTA CİNSELLİK

Gü nü mü zde yaşlı nü fusunun giderek artması cinsel sağlığı da kapsayan yaşlı sağlığında yeni ihtiyaç ve beklentilerin ortaya konulması ve tartışılmasına yol açmıştır. Yaşlılığa bağlı olarak meydana gelen bazı değişimler yaşlının cinsel yaşamını etkileyebilmektedir. Cinsel sağlık, yaşam kalitesini etkileyen, ö zgü ven ve ö zsaygıyı artıran ö nemli bir faktö rdü r. Birçok yaşlı yetişkin için yaşamın ö nemli bir bileşeni olan cinsellik, yaşlı sağlığında en az dikkate alınan konulardan biridir. Oysa cinsellik yaşlıda emosyonel yakınlığı korumak, 'iziksel doyumu yaşamak ve devam eden biyolojik gereksinmeleri karşılayabilmek için gereklidir. Yaşlılıkta cinselliğin sü rmediği ya da sü rmemesi gerektiği konusundaki toplumsal inanış, yaşlı bireylerin yeterli cinsel sağlık hizmeti almalarının ö nü nde engel oluşturmaktadır. Toplumsal ö nyargının etkisiyle yaşlı bakımında eğitici, bakım verici ve danışmanlık rolü olan sağlık profesyonellerince de cinsellik konusu ihmal edilmekte ve yeterince ö nemsenmemektedir. Bu makalede yaşlılıkta cinsel sağlık ve sağlık profesyonellerinin yaşlı cinselliğine yaklaşımlarına yer verilerek konu ile ilgili bir bakış açısı ve farkındalık yaratılması amaçlanmıştır

Anahtar Kelimeler:

Yaşlılıkta Cinsellik, Yaşlılık, Cinsellik, Cinsel Sağlı

A Neglected Subject: Sexualıty In Elderly

The increasing number of elderly population today has led to the introduction and discussion of new needs and expectations in elderly health, including sexual health. Some changes due to age can affect the sexual life of the elderly. Sexual health is an important factor that affects quality of life and increases self-con'idence and selfesteem. Sex, which is an important component of life for many older adults, is one of the least considered issues in elderly health. However, sexuality is necessary in the elderly to maintain emotional proximity, to live in physical satisfaction and to ensure the ongoing biological needs. The social belief that sexuality does not last or not in old age is an obstacle for elderly people to get adequate sexual health services. Sexuality is also neglected and ignored in the health professions with the role of educator, caregiver and counselor in elderly care due to social prejudice. This review on sexual health and the attitudes of health professionals towards sexuality in old age aims to create a general viewpoint and raise awareness

Keywords:

Sexuality in elderly, Elderly, Sexuality, Sexual health,

PDF

___

1. Gü mü ş AB, Şıpkın S, Keskin K. Fonksiyonel sağlık ö rü ntü leri modeli ile bir huzurevinde yaşayan yaşlıların bakım gereksinimlerinin belirlenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2012; 3:13-21.
2. Mahieu L, Casterle BB, Acke J, et al. Nurses’ knowledge and attitudes toward aged sexuality in 'lemish nursing homes. Nursing Ethics 2016; 23:605-623.
3. Beğer T, Yavuzer H. Yaşlılık ve yaşlılık epidemiyolojisi. Klinik Gelişim 2012; 25:1-3.
4. Softa HK, Karaahmetoğlu G, Erdoğ an O, Yavuz S. Yaşlılarda yaşam doyumunu etkileyen bazı faktö rlerin incelenmesi. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi 2015; ² :56-21.
5. Heidari S. Sexuality and Older People: A neglected issue. Reproductive Health Matters 2016; 24:1-5.
6. T.C Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı. Tü rkiye’de Yaşlıların Durumu ve Yaşlanma Ulusal Eylem Planı Uygulama Programı 2013. (eyh.aile.gov.tr/ data/544f6b29369dc328a057d006/blob.docx Erişim tarihi: 24.03.2017)
7. Tü rkiye IUstatistik Kurumu (TU= IUK). IUstatistiklerle Yaşlılar Haber Bü lteni (Sayı: 24644) Ankara: TU= - IUK 2017 (http://www.tuik.gov.tr/ PreHaberBultenleri.do?id=24644 Erişim tarihi: 16.05.2017)
8. Traena B, Hald GM, Grahamc C, et al. Sexuality in Older Adults (65C)—An overview of the literature, Part 1: Sexual function and its difficulties. International Journal of Sexual Health 2017; 29:1- 10.
9. Alam RR, Fadila DS. Knowledge, attitude and practice of elders about sexuality. Journal of Nursing Education and Practice 2016; 6:24.
10. Haesler E, Bauer M, Fetherstonhaugh D. Sexuality, sexual health and older people: a systematic review of research on the knowledge and attitudes of health professionals. Nurse Education Today 2016; 40:57-71.
11. Bozdemir N, O= zcan S. Cinselliğe ve cinsel sağlığa genel bakış. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care 2011; 5:37-46.
12. Tuğut N, Gö lbaşı Z. Cinsel yaşam kalitesi ö lçeğikadın tü rkçe versiyonunun geçerlik ve gü venirlik çalışması. Cumhuriyet Medical Journal 2010; 32:172-180.
13. World Health Organization (WHO). Developing Sexual Health Programmes: A Framework for Action 2010: 1-4.
14. World Health Organization (WHO). Promotion of Sexual Health: Recommendations for Action. Proceedings of The Regional Consultation Convened by Pan American Health Association 2000: 19-22
15. DeLamater J. Sexual expression in later life: A review and synthesis. Journal of Sex Research 2012; 49:125-141.
16. Lindau ST, Schumm LP, Laumann EO, et al. A Study of sexuality and health among older adults in the United States. New England Journal of Medicine 2007; 357:762-774.
17. Jen S. Older Women and Sexuality: Narratives of gender, age and living environment. Journal of Women & Aging 2017; 29:87-97.
18. Ginsberg TB, Pomerantz SC, Kramer-Feeley V. sexuality in older adults: behaviours and preferences. Age and Ageing 2005; 34:475-480.
19. Eker E, Ertü ngealp E, Kayır A. Kadında cinsel sağlık ü reme sağlığı açısından sağlıklı yaşlanma. Cinsel Eğitim Tedavi ve Araştırma Derneği Bilgilendirme Dosyası 3 (CETAD) 2006; 9-15.
20. Wylie K, Wood A, McManus R. Sexuality and old age. Bundesgesundheitsblatt- Gesundheitsforschung- Gesundheitsschutz 2013; 56:223- 230.
21. Şen S, Usta E, Aygin D, Sert H. Yaşlılık ve cinsellik konusunda sağlık profesyonellerinin yaklaşımları. Androloji Bü lteni 2015; 17:64-67.
22. Chapman JL. Knowledge and Attitudes of Sexuality in The Elderly Among Educators of Health Care Professionals. Masters Thesis, Ryerson University, Canada 1999.
23. Meston CM. Aging and sexuality. Western Journal of Medicine 1997; 167:285.
24. Snyder RJ, Zweig RA. Medical and psychology students' knowledge and attitudes regarding aging and sexuality. Gerontology & Geriatrics Education 2010; 31: 235-255.
25. Aizenberg D, Weizman A, Barak Y. Attitudes toward sexuality among nursing home residents. Sexuality and Disability 2002; 20:185-189.