Uzaktan eğitim yoluyla yürütülen Türk dili derslerinin değerlendirilmesi: nitel bir araştırma

Bu çalışma, Adana Alparslan Türkeş Bilim ve Teknoloji Üniversitesinin çeşitli bölümlerinde lisans öğrenimi gören ve ortak zorunlu Türk Dili dersini alan ya da daha önceden almış olan Türk ve yabancı uyruklu öğrenciler ve bu dersi yürüten öğretim elemanlarıyla gerçekleştirilmiş olan yarı yapılandırılmış görüşmeleri ele almaktadır. Nitel araştırma tasarımına sahip olan bu çalışma öğretim görevlileri, Türk ve yabancı uyruklu öğrencilerin görüşleri üzerinden uzaktan eğitim sisteminin işleyişini incelemektedir. Araştırma temelde ders içeriği, tutumlar, teknik yönler, dil becerilerinin gelişimi ve öğretim yöntemleri üzerinden sürecin farklı paydaşların görüşlerindeki benzer ve farklı başlıkları bulmayı amaçlamıştır. İlgili üniversitede 2019-2020 eğitim öğretim döneminde öğrenim gören 25 Türk, 5 yabancı uyruklu öğrenci ile bu dersi yürüten 4 öğretim görevlisi, bu araştırmanın çalışma grubunu oluşturmaktadır. Çalışma grubunun belirlenmesinde ölçüt örnekleme kullanılmıştır. Katılımcılara amaç, başarı, dil becerilerinin gelişimi, içerik bağlamında uzaktan eğitim deneyimlerinin nasıl geçtiği sorulmuştur. Yapılan çözümlemeler sonucunda hem Türk hem de yabancı uyruklu öğrencilerin derslere devam ve çevrim içi etkin katılım konusunda motivasyon eksikliği yaşadıkları bulunmuştur. Öğrenciler alanlarına özgü aldıkları bölüm dersleriyle kıyasladıkları zaman Türk dili dersine çalışma anlamında öncelik vermediklerini ve çoğunlukla ilgisiz davrandıklarını ifade etmişlerdir. Buna karşın yerleşke dışından derslere katılabilmeleri ve zaman yönetimi açısından uzaktan eğitim sistemini fiziksel dersliklerde aldıkları derslere yeğlediklerini söylemişlerdir. Öte yandan öğretim niteliği açısından ise örgün eğitimi uzaktan eğitime tercih ettiklerini belirtmişlerdir. Yabancı uyruklu öğrenciler, hazırbulunuşluklarının bu dersi almak için yeterli olmadığını ifade ederken öğretim elemanları uzaktan eğitim sisteminin öğrencilerin anlatma becerilerinin gelişimine olumlu etki etmediğini vurgulamıştır.

Anahtar Kelimeler:

Uzaktan öğretim, lisans öğrencileri, yabancı uyruklu öğrenciler, öğretim görevlileri, temel dil becerileri, Türkçe eğitimi

Evaluation of Turkish language courses in distance education: A qualitative research

This article reports a small-scale study involving semi-structured interviews with students who were taking or had taken a compulsory Turkish language course on a distance-learning module at a state university in the south of Turkey. This qualitative research study was designed to investigate the implementation of the online learning system used in Turkish language courses by exploring it from the perspectives of instructors, domestic students, and international students. The study examined course content, attitude, technical problems, and pedagogical approaches as identified by the participants. Semi-structured interviews were conducted with 25 domestic students, five international students, and four instructors. The interview questions were broadly based around what the students had experienced throughout the course delivered by distance education and the extent to which the distance-education method had helped them to develop their macro language skills. The researchers also asked the participants’ opinions about whether there was anything else that the university or their instructor could have done to teach the content more effectively. The students identified the challenges which they had experienced as a lack of motivation to attend the course and considering the course as inferior to their departmental courses. They also identified time management and ubiquitous learning as their main motivation for the distance-learning classes. The findings showed that the participants had contradictory views about the delivery of the course and even about the existence of such a course.

Keywords:

Distance education, undergraduate students, international students, instructors, macro language skills, Turkish education,

PDF

___

Akkaya, N., & Sevindi, Z. E. (2015). Üniversitelerde okutulan ortak zorunlu Türk dili derslerine yönelik tutum ölçeği geliştirme. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 92-103. Erişim adresi http://dergipark.org.tr/deubefd/issue/25110/265104
Arslan, A. (2018). Türk dili dersinin uzaktan eğitimle verilmesine ilişkin öğretim elemanı ve öğrenci görüşlerinin değerlendirilmesi (Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi örneklemi). Uluslararası Kültür ve Bilim Kongresi 3-4-5 Mayıs 2018 Tam Metin Kitabı, 577-582.
Bircan, H. (2018). Cumhuriyet Üniversitesi öğrencilerinin uzaktan eğitimde sunulan derslere yönelik bakış açısı. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 5(12), 91-100. Erişim adresi http://dergipark.org.tr/asead/issue/41905/505237
Bozkurt, A. (2017). Türkiye’de uzaktan eğitimin dünü, bugünü ve yarını. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 3(2), 85-124. Erişim adresi http://dergipark.org.tr/auad/issue/34117/378446
Cabı, E., & Ersoy, H. (2017). Yükseköğretimde uzaktan eğitim uygulamalarının incelenmesi: Türkiye örneği. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 7(3), 419-429. http://doi.org/10.5961/jhes.2017.219
Cemiloğlu, M. (2004). Üniversitelerde okutulan Türk dili dersi ile ilgili tespitler değerlendirmeler ve öneriler. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 173-182. Erişim adresi: http://dergipark.org.tr/uefad/issue/16680/173318
Croft, N., Dalton, A., & Grant, M. (2010). Overcoming isolation in distance learning: Building a learning community through time and space. Journal for Education in the Built Environment, 5(1), 27-64. https://doi.org/10.11120/jebe.2010.05010027
Çakmak, A. Ç. (2013). Uzaktan eğitim hizmetinin öğrenciler tarafından değerlendirilmesi. Karabük Üniversitesi’nde bir uygulama. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimleri Dergisi, 12(23), 263-287.
Çakır, Ö., Calp, M. H., & Doğan, A. (2015). Uzaktan eğitimde içerik geliştirme süreci: Gazi Üniversitesi Bilişim Enstitüsü örneği. Cumhuriyet International Journal of Education, 4(1), 1-20.
Çotuksöken, Y. (2014). Uygulamalı Türk Dili. İstanbul: Papatya Yayınları..........
Efe, I., & Ozer, O. (2015). A corpus-based discourse analysis of the vision and mission statements of universities in Turkey. Higher Education Research & Development, 34(6), 1110-1122. http://dx.doi.org/10.1080/07294360.2015.1070127
Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education (8th edition). New York: McGraw Hill
Gregory, M. S-J., & Lodge, J. M. (2015). Academic workload: The silent barrier to the implementation of technology-enhanced learning strategies in higher education. Distance Education, 36(2), 210-230. https://doi.org/10.1080/01587919.2015.1055056
Gülay, E., & Ungan, S. (2015). Türk dili dersinde içerik ve sınıf ortamının dersin etkililiği açısından incelenmesine yönelik aksiyon araştırması. International Journal of Language Academy, 3(1), 337-360.
Güneş, A., & Güneş, G. (2016). Uzaktan eğitim dersini ortak alan örgün ve uzaktan eğitim öğrencilerinin başarılarının karşılaştırılması. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(2), 43-47.
Gürer, M. D., Tekinarslan, T., & Yavuzalp, N. (2016). Çevrimiçi ders veren öğretim elemanlarının uzaktan eğitim hakkındaki görüşleri. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 7(1), 47-78. https://doi.org/10.17569/tojqi.74876
Kan, A. Ü., & Fidan, E. K. (2016). Türk dili dersinin uzaktan eğitimle yürütülmesine ilişkin öğrenci algıları. Turkish Journal of Educational Studies, 3(2), 23-45. Erişim adresi http://turk-jes.firat.edu.tr/index.php/turk-jes/article/view/168/150
Karataş, M. (2013). Üniversitelerdeki Türk dili dersi ve Türkçe konusundaki tutumlar. Turkish Studies, 8(1), 1881-1898. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4297
Kavcar, C., Oğuzkan, F., & Sever, S. (1999). Türkçe öğretimi. Ankara: Engin Yayınları.
Kethüda, Ö. (2015). Türkiye’deki uluslararası öğrenci hareketliliği üzerine bir araştırma. Yükseköğretim Dergisi, 5(3), 147-161. http://doi.org/10.2399/yod.15.015
Kılınç, M. (2015). Uzaktan eğitim uygulamalarının etkililiği üzerine bir araştırma “İnönü Üniversitesi uzaktan eğitim merkezi ilahiyat lisans tamamlama programı örneği” (Yayımlanmamış doktora tezi). İnönü Üniversitesi, Malatya, Türkiye.
Kırbaş, A. (2017). Attitudes of students taking Turkish language and literature lesson through distance education program in higher education (Gümüşhane University sample). International Journal of Language Academy, 5(8), 449-457. http://dx.doi.org/10.18033/ijla.3850
Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2. baskı). Sage Publications, Inc.
Nage-Sibande, B., & Morolong, B. L. (2018). A trend analysis of opportunities and challenges of open and distance learning provision in dual-mode institutions. Distance Education, 39(4), 495-510. https://doi.org/10.1080/01587919.2018.1457951
Özdemir, E. (1983). Anadili öğretimi. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, 379-380, 18-30.
Potter, J. (2013). Beyond access: Student perspectives on support service needs in distance learning. Canadian Journal of University Continuing Education, 24(1), 59-82. https://doi.org/10.21225/D5R88Q
Ritchie, J., & Lewis, J. (2003). Qualitative research practice: A guide for social science students and researchers. London: SAGE Publications.
Sarıtunç, B. (2016). Yükseköğretimde Türk dili derslerinin öğrencilerin duyuşsal gelişimine katkısı. Karaelmas Journal of Educational Sciences, 4(1), 50-58. Erişim adresi http://ebd.beun.edu.tr/index.php/KEBD/article/view/77/113
Simons, J., Beaumont, K., & Holland, L. (2018). What factors promote student resilience on a level 1 distance learning module? Open Learning, 33(1), 4-17. https://doi.org/10.1080/02680513.2017.1415140
Subic, A., & Maconachie, D. (2004). Flexible learning technologies and distance education: A teaching and learning perspective. European Journal of Engineering Education, 29(1), 27-40. https://doi.org/10.1080/0304379032000129322
Sutton, J., & Austin, Z. (2015). Qualitative research: Data collection, analysis, and management. CJHP, 68(3), 226-231. http://doi.org/10.4212/cjhp.v68i3.1456
Şahin, M., & Demirtaş, H. (2014). Üniversitelerde yabancı uyruklu öğrencilerin akademik başarı düzeyleri, yaşadıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Milli Eğitim Dergisi, 44(204), 88-113. Erişim adresi http://dergipark.org.tr/milliegitim/issue/36160/406467
Tulunay Ateş, Ö. (2014). Yükseköğretimde uzaktan eğitimin sayısal verilerle değerlendirilmesi. Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 22-40. Erişim adresi http://dergipark.org.tr/befdergi/issue/23139/247166
Vural, H. (2007). Üniversitelerde okutulan Türk dili dersi üzerine. TDK Yayınları Türk Dili Dergisi, 669, 496-503. Erişim adresi http://turkdili.gen.tr/files/hvura_uniokutulanturkdilidersuzerine.pdf
Yaman, İ. (2015). Üniversitelerde zorunlu İngilizce (5ı) derslerinin uzaktan eğitim yoluyla verilmesinin artı ve eksileri. Turkish Studies, 10(7), 967-984. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8108
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
Yükseköğretim Kanunu (1981). T. C. Resmi Gazete, 2547, 4 Aralık 1981.
Yükseköğretim Kurulu (YÖK) (2018). Yükseköğretim kurumlarında uzaktan öğretime ilişkin usul ve esaslar. Erişim Adresi https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Uzaktan_ogretim/yuksekogretim_kurumlarinda_uzaktan_ogretime_iliskin_usul_ve_esaslar.pdf