Metinlerarasılık Kapsamında G.O.R.A. ve A.R.O.G. Filmlerinin İncelenmesi

Şüphesiz her bir eser kendinden önceki eserlerden birtakım izler taşır. 1960’lı yıllarda başta Bakhtin ve Kristeva olmak üzere, Rifaterre, Genette ve Bloom gibi postmodern edebiyat kuramcıları, metinlerin incelenmesinde metinlerarası ilişkileri merkeze yerleştirmişlerdir. İki veya daha fazla metin arasındaki hareketi belirtmek için kullanılan metinlerarasılık kavramı, postmodern olarak etiketlenen farklı disiplinlerde de uygulanmaya başlanmış olup zamanla günlük hayatın bir parçası haline gelmiştir. Bu teknikle geçmiş ile bugün arasında bağlantı kuran ve çeşitliliğin hakim olduğu eserler üretilmeye başlanmıştır. Ortaya çıktığı andan bu yana, sinema da, kendinden önceki sanatlarla başka bir esere gönderme yapma, alıntılama, parodi veya uyarlama gibi türlü biçimlerde iletişim içerisinde bulunmuştur. Metinlerarası teknikler kullanılarak oluşturulan filmler, geçmiş ile bugün arasında güçlü bir bağ kuran çok katmanlı bir yapı sergilemektedir. Cem Yılmaz, bilimkurgu-komedi tarzında kurguladığı filmlerinde, birçok karakter, olay örgüsü ve atmosfer oluşumunda metinlerarası bağları ustalıkla kullanılmıştır. Bu çalışmada, G.O.R.A. ve A.R.O.G. filmleri, çeşitli sayıda filme yaptığı göndermeler kapsamında metinlerarasılık açısından incelenmiştir.

An Analysıs of G.O.R.A. and A.R.O.G. in The Context of Intertextuality

Undoubtedly, each and every work has its own traces of previous works. In the 1960s, postmodern literary theorists such as Bakhtin, Kristeva, Rifaterre, Genette and Bloom, placed intertextual relations at the center when examining the texts. The notion of intertextuality, which is used to describe the movement between two or more texts, has begun to be applied in different disciplines labeled as postmodern and has become a part of everyday life. This technique has begun to produce artifacts that link the past and present and that are dominated by diversity. Since the day it emerged, cinema has alos communicated itself with previous arts in various forms, such as quoting, referencing, parodying, or adaptation to another artifact. Films created using intertextual techniques exhibit a multi-layered structure that links the past with today. Cem Yilmaz has skillfully used intertextual connections in the formation of many characters, plot and atmosphere in his films, which he created in the science fiction-comedy style. In this study, two films G.O.R.A. and A.R.O.G. have been examined in terms of intertextuality within the scope of connections they have made with other films.

___

  • Aktaş, S. (2011). Bir Yeni Roman Uyarlaması Olan “Saatler” Filminde Metinlerarasılık ve Göstergeler Arasılık. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: T.C. İstanbul Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Aktulum, K. (2000). Metinlerarası İlişkiler. Ankara:Öteki Yayınları. Aktulum, K. (2011). Metinlerarasılık/ Göstergelerarasılık. Ankara: Kanguru Yayınları. Allen, G. (2000). Intertextuality. London: Graham Allen Presses. Allen, G.(2011). Intertextuality, The New Critical Idiom. London Routledge. Bakhtin, M. (1981). The Dialogic Imagination: Four Essays, Michael Holquist (ed.), Caryl Emerson & Michael Holquist (trans.). Austin: University of Texas Press. Bakhtin M. (1986). Speech Genres and Other Late Essays, Vern W. McGee (trans.), Caryl Emerson & Michael Holquist (eds.). Austin: University of Austin Press. Bars, M. E. (2013). “Metinlerarası İlişkiler Bağlamında Oğuz Ka- ğan Destanı’na Bir Bakış”. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 2(4), 181-197. Charaudeau,P.; Maingueneau, D. (2004). Dicionário de análise do discurso. Trad. Fabiana Komesu (Coord.). São Paulo: Contexto. Kristeva, J. (1986). The Kristeva Reader, Toril Moi (ed.). Oxford: Blackwell. Ott, B. , Walter, C. (2000). “Intertextuality: Interpretive Practice and Textual Strategy”. Critical Studies in Media Communication, 17(4), 429-446. Öğeyik, M. C. (2008). Metinlerarasılık ve Yazın Eğitimi. Ankara: Anı Yayıncılık Önal, A. (2013). “Metinlerarasılık Bağlamında Müzikal Metinlerarasılık (Müziklerarasılık)”. İdil, 2 (10), 105-115 Roland, B. "The Theory of the Text" [1973] in Robert Young, ed. Untying the Text: A Post Structuralist Reader. Routledge, 1981, 31-47 Yılmaz, C. (Yapımcı) & Sorak, O.F. (Yönetmen). (2004). G.O.R.A). [Sinema Filmi]. Türkiye: BKM, Warner Bros. Yılmaz, C. (Yapımcı), & Sorak, O.F. (Yönetmen). (2008). A.R.O.G). [Sinema Filmi]. Türkiye: UIP Filmcilik.