Kadın Jeokritiğinin Erkek Otokritiği Üzerine Etkisi: Assia Djebar Medine'den Uzaklarda - Nedim Gürsel Allah'ın Kızları

Zaman ve mekân sorunsalı uzun seneler boyunca tek odaklı olarak irdelenirken, 20. yy'da yaşanan sosyo-ekonomik ve politik gelişmelerin etkisiyle yeni bir boyut kazanmıştır. Söz konusu olan, bu yeni çok disiplinli anlamlandırmayı bir nebze aydınlatabilmek için, bu çalışmada her ikisi de Frankofon ve Akdenizli yazar olan Assia Djebar'ın "Medine'den Uzaklarda" ve Nedim Gürsel'in "Allah'ın Kızları" adlı yapıtına yer verildi. Nedim Gürsel, eserinde Cahiliye ve İslamiyet'in doğduğu dönemi yeniden canlandırırken, Assia Djebar, Hz. Muhammed'in ölümü ile başlayan dört halife dönemini yeniden kurgular. Ve eserlerinde, her ikisi de birbirini bütünleyen zaman dilimlerinde, aynı topraklara, İslam coğrafyasına (Mekke ve Medine'ye) zihinsel yolculuk yaparlar. Burada, daha önceden var olan ve her daim var olacak unsurlara, kimi yerlerde örtüşen kimi yerlerde ayrışan kadın ve erkek bakış açısı getirmişlerdir. Birçok kere anlamlandırılmış bu zaman ve mekânlara, özyaşamöykülerinden yola çıkarak Frankofon, Akdenizli, çift kültürlü, sömürgeciliği yaşamış yazarlar olarak yeni anlamlar yüklemişlerdir. Tabi bu yaratma süreci, sosyokültürel alanda genel olarak kabul görmüş İslam paradigmasından bağımsız olarak düşünülmemelidir. Bu yerleşik paradigma ile yeni paradigmalar arasındaki gelgitler ise; bize metinlerarasılık (intertekstüalite) kavramını çağrıştırmaktadır. Daha önce kaleme alınmış olan, İslam coğrafyasına eleştirel yaklaşım (jeokritik) getiren "Medine'den Uzaklarda" eseri, daha sonra kaleme alınan Nedim Gürsel'in "Allah'ın Kızları" adlı yazınını, konu ve stil bakımından derinden etkilemiş fakat onun yazınında ve hayal gücünde jeokritik özeleştiriye (otokritik) dönüşmüştür.

The Impact Of Female Geocriticism On Male Autocriticism: Assia Djebar's FarFrom Mediyna - Nedim Gürsel's The Daughters Of Allah

While the problematics of time and space has been revised through a biased perspective for many years, it has gained a new dimension under the influence of socio-economic and political developments in the 20th century. In the present study, two novels Far From Medina and The Daughters of Allah by two Mediterranean, Francophone writers, Assia Djebar and Nedim Gürsel respectively, have been studied in order to shed light on to this new and multidisciplinary interpretation. As Nedim Gürsel depicts the Djahilia period and the advent of Islam in his work, Assia Djebar fictionalizes the period of four caliphs after the death of Muhammad. In the novels, both plunge into an intellectual journey to the same land, the Islam geography (Mecca and Medina) in close and complementary time periods. There, they bring about intermittently convergent and sometimes divergent male and female perspectives on the pre-existing and eternal social elements. Based on their own autobiographies, these two Francophone, Mediterranean, and bicultural authors that have experienced colonialism have inflicted new essence to these perpetual and almost dimensionless time periods and localities. Obviously, this process of creation should not be considered independent of the Islamic paradigm generally accepted in the socio-cultural field. The fluctuations between the well-settled paradigm and the new ones evoke the concept of intertextuality. As an earlier work, Far From Medina criticizing Islamic geography (geocriticism) has deeply influenced Nedim Gürsel's novel The Daughters of Allah in terms of subject and style, and additionally it has been transformed into geocritic autocriticism within the latter's literature and imagination.

___

  • Djebar, A. (1991). Loin de Médine. Editions Albin Michel S.A.
  • Gümüştaş Şen, C. (Mayıs 2014). La problématique de l'espace et du temps dans l'oeuvre d'Assia Djebar et Nedim Gürsel (Assia Djebar ve Nedim Gürsel'in eserinde zaman ve mekân sorunsalı). Galatasaray Üniversitesi.
  • Gürsel, N. (Octobre 2009). Les Filles d'Allah. Traduit par Jean Descat. Paris: Editions du Seuil.
  • Lukács, G. (1965). Le Roman Historique (Tarihsel roman). Traduit par Robert Sailley. Editions Payot.
  • Westphal, B. (2007). La Géocritique, Réel, Fiction, Espace. Paris: Les Éditions de Minuit.
  • Yılancıoğlu, S. S. (Aralık 2014). "Nedim Gürsel'in Yapıtlarında Dini Karakterler". Göçebeliğin Büyüsü: Nedim Gürsel Üzerine Yazılar. Doğan Kitap.