Behiç Ak’ın “Yaşasın Ç Harfi Kardeşliği!” adlı çocuk romanının çocuk edebiyatı ilkeleri açısından incelenmesi

Çocuklukta; dinleme, okuma, yazma, düşünme ve eleştiri kültürü edinme süreçlerinde en etkili uyaran; dil, edebiyat, sanat ve estetik değeri taşıyan çocuk kitaplarıdır (Şirin, 2007a, s.30). Sever’e (2019a, s.19) göre de çocuk edebiyatının en temel işlevlerinden biri, çocuklara ‘’okuma sevgisi ve alışkanlığı kazandırmak’’ tır. Buradan yola çıkarak nitelikli çocuk kitaplarının okuma sevgisi ve alışkanlığı kazandırmada çok önemli olduğu söylenebilir. Öyle ki her çocuğun bir kitapla karşılaşması/bir bağ kurması gerekir. Ancak her çocuğun her kitapla karşılaşması değil, nitelikli çocuk edebiyatı ürünleri ile karşılaşması gerekir. Bu bakımdan nitelikli çocuk edebiyatı ürünlerinin belirlenmesinde çocuk edebiyatı ilkeleri dikkate alınmalıdır. Bu doğrultuda da bu çalışmanın temel amacı, çağdaş çocuk edebiyatı yazarlarımızdan biri olan Behiç Ak’ın ‘’Yaşasın Ç Harfi Kardeşliği!’’ adlı çocuk romanının çocuk edebiyatı ilkelerine göre incelenmesidir. Çalışma, Behiç Ak’ın ‘’Yaşasın Ç Harfi Kardeşliği!’’ adlı çocuk romanının çocuk edebiyatı ilkelerini ele alan çalışmalar içerisinde kapsamlı bir çalışma olması sebebiyle önemlidir. Bu çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden tarama niteliğinde betimsel bir araştırmadır. Araştırma verilerinin analizinde de nitel veri analiz yöntemlerinden betimsel analizden yararlanılmıştır. Çalışmada nitel veri toplama araçlarından doküman incelemesi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda ise eserdeki birkaç husus dışında eserin çocuk edebiyatı ilkelerine uygun olduğu ve eserin çocuk edebiyatı açısından yararlanılması gereken nitelikli ürünler arasında yer aldığı saptanmıştır. Elde edilen bulgular doğrultusunda ise birtakım önerilerde bulunulmuştur.

Examination of Behiç Ak’s children novel named ‘’Yaşasın Ç Harfi Kardeşliği!’’ in terms of the main principles of children’s literature

İn childhood; the most effective stimulus in the processes of listening, reading, writing, thinking and acquiring a critical culture; are children’s books that have language, literature, art and aesthetic value (Şirin, 2007a, p.30). According to Sever (2019a, p.19), one of the most basic functions of children’s literature is to ‘’gaining a love and habit of reading’’ in children. From this point of view, it can be said that qualified children’s books are very important in gaining the love and habit of reading. So much so that every child should encounter a book/establish a bond. However, not every child should encounter every book, but qualified children’s literature products. In this respect, the principles of children’s literature should be taken into account in the determination of qualified children’s literature products. In this direction, the main purpose of this study is to analyze the children’s novel of Behiç Ak, one of our contemporary children’s literature writers, named ‘’Yaşasın Ç Harfi Kardeşliği!’’, according to the principles of children’s literature. The study is important because it is a comprehensive study among the studies that deal with the principles of children’s literature in Behiç Ak’s children’s novel ‘’Yaşasın Ç Harfi Kardeşliği!’’. This study is a descriptive research in the nature of screening, one of the qualitative research methods. In the analysis of the research data, descriptive analysis, one of the qualitative data analysis methods, was used. Document analysis, one of the qualitative data collection tools, was used in the study. As a result of the research, it has been determined that apart from a few issues in the work, the work is in accordance with the principles of children’s literature and the work is among the qualified products that should be benefited from in terms of children’s literature. In line with the findings, some suggestions were made.

___

  • Ak, B. (2020). Yaşasın Ç Harfi Kardeşliği!. İstanbul: Günışığı Kitaplığı.
  • Akdeniz, S. (2012). Behiç Ak’ın Çocuk Kitaplarında Çevre Duyarlığı. Sedat Sever (Yay. Haz.). 3.Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu Kitabı (s.243-252). Ankara: ÇOGEM.
  • Alkan, E. (2019). Behiç Ak’ın Çocuk Kitaplarında Muhteva. Yüksek Lisans Tezi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Altuntaş, A. (2019). Behiç Ak’ın Çocuk Romanlarında Erdemler ve Karakter Güçler. Yüksek Lisans Tezi, Malatya İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Başar, R. (2019). Behiç Ak’ın Çocuk Kitaplarında Değer Eğitimi ve Bu Eserlerin Türkçe Öğretimine Katkıları. Yüksek Lisans Tezi, Kütahya Dumlupınar Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Duran, K. (2019). Behiç Ak’ın “Yaşasın Ç Harfi Kardeşliği” Adlı Çocuk Romanının Yapısal ve Eğitsel İlkeler Açısından İncelenmesi. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 7/1, 234-251.
  • Güleryüz, H. (2013). Yaratıcı Çocuk Edebiyatı (4. Baskı). Ankara: Edge Akademi.
  • Karasar, N. (2020). (Bilimsel İrade Algı Çerçevesi ile) Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar İlkeler Teknikler (36.Basım). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Kaya, M. (2014). Okuma Kültürü ve Çocuk Edebiyatı. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, Çocuk ve İlk Gençlik Edebiyatı Özel Sayısı, CVII(756), 608-622.
  • Oğuzkan, F. (2013). Çocuk Edebiyatı (10. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Sever, S. (2019a). Çocuk ve Edebiyat (10. Baskı). Ankara: Tudem Yayınları.
  • Sever, S. (2019b). Çocuk Edebiyatı ve Okuma Kültürü. Ankara: Tudem Yayınları.
  • Sınar, A. (2007). Çocuk Edebiyatı. İstanbul: Morpa Kültür Yayıncılık.
  • Şimşek, T. (2018). Kuramdan Uygulamaya Çocuk Edebiyatı (5. Baskı). Ankara: Grafiker Yayınları.
  • Şirin, R. M. (2007a). Çocuk Edebiyatına Eleştirel Bir Bakış ‘’Çocuk Edebiyatı Nedir Ne Değildir?’’ Ankara: Kök Yayıncılık.
  • Şirin, R. M. (2007b). Çocuk Edebiyatı Kültürü ‘’Okuma Alışkanlığı ve Medya Sarmalı’’. Ankara: Kök Yayıncılık.
  • Temizyürek, F.; Şahbaz, N.; ve Gürel, Z. (2016). Çocuk Edebiyatı (1. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (10. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Ziya, S. (2019). Behiç Ak’ın Çocuk Romanlarının Söz Varlığı ve Okunabilirlik Yönünden Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Kayseri Erciyes Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • WEB1, https://gunisigikitapligi.com/gunisigi-kitapligi/, erişim tarihi: 15.12.2020.
  • WEB2, https://gunisigikitapligi.com/kitaplar/yasasin-c-harfi-kardesligi/, erişim tarihi: 15.12.2020.
  • WEB3, https://www.tdk.gov.tr/category/icerik/yazim-kurallari/, erişim tarihi: 12.01.2021.
  • WEB4, https://www.tdk.gov.tr/icerik/yazim-kurallari/noktalama-isaretleri-aciklamalar/, erişim tarihi: 12.01.2021.
  • WEB5, https://www.tdk.gov.tr/icerik/yazim-kurallari/unlu-dusmesi/, erişim tarihi: 12.01.2021
  • WEB6, https://www.tdk.gov.tr/icerik/yazim-kurallari/unlu-daralmasi/, erişim tarihi: 12.01.2021
  • WEB7, https://www.tdk.gov.tr/icerik/yazim-kurallari/buyuk-harflerin-kullanildigi-yerler/, erişim tarihi: 12.01.2021
  • WEB8, https://sozluk.gov.tr/, erişim tarihi: 12.01.2021.