Nesrin DUMAN, Yıldız İMRE, Melis MISIRLI

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN UMUTSUZLUK DÜZEYİ VE BİLİŞSEL ÇARPITMALARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Araştırmanın amacı, üniversite öğrencilerinin bilişsel çarpıtma ve umutsuzluk düzeylerini (ve üç alt boyutunu) sosyo-demografik değişkenler açısından incelemektir. Bilişsel çarpıtmalar kişilerin geleceğe yönelik beklentileri, sorun çözme yöntemlerini ve çevreye uyum sürecini olumsuz yönde etkileyerek bireylerde umutsuzluğa neden olmaktadır. Bu amaçla araştırmaya lisans öğrencisi olan 54 öğrenci dâhil edilmiştir. Katılımcılara yirmi sorudan oluşan Beck Umutsuzluk Ölçeği (BUÖ), on beş sorudan oluşan Bilişsel Çarpıtma Ölçeği-R (BÇÖ-R) ve sosyo demografik bilgilerin alındığı Kişisel Bilgi Formu verilmiştir. Sonuç olarak lisans öğrencilerinin aldığı 9,88±1,79 puan ile düşük düzeyde umutsuzluğa sahip oldukları ve 34,94 ± 6,48 puan ile düşük-orta düzeyde bilişsel çarpıtmalar gösterdikleri görülmüştür. Sosyo-demografik özellikler arasındaki ilişkiler incelendiğinde; öğrencilerin umutsuzluk puanları ve testin alt boyutları (GİD-GİB-MK) ile bilişsel çarpıtma düzeyi arasında anlamlı bir ilişki görülmemiştir. Öğrencilerin umutsuzluk düzeyleri ile bilişsel çarpıtma düzeyleri arasında anlamlı bir korelasyonel ilişki elde edilmemiştir. Çalışmanın umutsuzluk ve bilişsel çarpıtma konusunda yeni yapılacak araştırmalara kaynak niteliğinde olması niyet edilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Beck, Umutsuzluk, Üniversite, Öğrenci, Bilişsel Çarpıtma, Öğrenci

A Research on the Hopelessness Level and Cognitive Distortions of University Students

The aim of this study is to examine the cognitive distortion and hopelessness levels (and three sub-dimensions) of university students in terms of socio-demographic variables. Cognitive distortions have a negative effect on the future expectations of individuals, problem solving methods and adaptation to the environment, causing hopelessness in individuals. For this purpose, 54 undergraduate students were included in the study. The participants were given a 20-items Beck Hopelessness Scale (BHS), a 15-items Cognitive Distortion Scale-R (CDS-R), and Personal Information Form with socio demographic information. As a result, low-middle level cognitive distortions (34.94±6.48 points) and low levels of despair (9.88±1.79 points) were observed in undergraduate students. When the relationships between socio-demographic characteristics are examined; there was no significant relationship between the students' hopelessness scores and the sub-dimensions of the test (GID-GIB-MK) and cognitive distortions. There was no significant correlation between hopelessness levels and cognitive distortions of students. The study is intended to be the source of new studies in the area of hopelessness and cognitive distortions.

Keywords:

Beck, Hopelessness, Cognitive distortion, University, Student,

PDF

___

Akpunar, B. (2011). “Biliş ve üstbiliş (metabiliş) kavramlarının zihin felsefesi açısından analizi”, Turkish Studies –International Periodical For The Languages Literature and History of Turkish of Turkic, 6(4):353-65.
Beck, A., T. Lester, D. ve Trexler, L. (1974). “The measurement of pessimism, Beck Hopelessness Scale”, Journal Of Consulting and Clinical Psychology, 42 (6):861-5.
Bilge, F. ve Arslan, A. (2000). “Yetişkinlerin akılcı olmayan düşüncelerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi”, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(16):23-31.
Dereli, F. ve Kabataş, S. (2009). “Sağlık yüksekokulu son sınıf öğrencilerinin iş bulma endişeleri ve umutsuzluk düzeylerinin belirlenmesi”, Yeni Tıp Dergisi, 26:31-6. Dilbaz, N. ve Seber, G. (1993). “Umutsuzluk kavramı: Depresyon ve intiharda önemi”, Kriz Dergisi, 1(3):134-138.
Duman, N. (2018). “Denetimli serbestlik tedbiri altında olan hükümlülerin umutsuzluk düzeyi üzerine bir araştırma”, Uluslararası Afro-Avrasya Araştırmaları Dergisi, 6:220-29.
Duman, N. (2018). “Çalışan yetişkinlerdeki bilişsel çarpıtma düzeyi üzerine bir araştırma”, Journal of Current Researches on Social Science, 8(3):1-10.
Durak, A. ve Palabıyıkoğlu, R. (1994). “Beck Umutsuzluk Ölçeği geçerlik çalışması”, Türk Psikoloji Dergisi, Sayı 7,2(2):311-9.
George, D. ve Mallery, M. (2010). SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference, 17.0 update (10a ed.). Boston: Pearson
Hamarta, E., Deniz, E. ve Uslu, M. (2001). “Engelli çocuğu olan anne babaların umutsuzluk düzeylerinin bazı değişkenler açısından karşılaştırılmalı olarak incelenmesi”, Özel Eğitim Kongresi, Konya.
Karasar, N. (2018). Bilimsel araştırma yöntemi kavramlar ilkeler teknikler. Nobel, Ankara.
Özmen, D., Erbay-Dündar. P., Ç. Çetinkaya. A., Taşkın, O. ve Özmen, E. (2008). “Lise öğrencilerinde umutsuzluk ve umutsuzluk düzeyini etkileyen etkenler”, Anadolu Psikiyatri Dergisi, 9:8-15.
Seber, G., Dilbaz, N., Kaptanoğlu, C. ve Tekin, D. (1991). “Umutsuzluk Ölçeği: geçerlilik ve güvenirliği”, Kriz Dergisi, 1(3):139-42.Sert-Ağır, M. ve Yavuzer, H. (2018). “Bilişsel çarpıtma ölçeğinin Türkçe formunun geçerlilik ve güvenirlik çalışması”, Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12(26):175-98.
Szabó, M., Mészáros, V., Sallay, J., Ajtay, G., Boross, V., Udvardy-Mészáros, À., Vizin, G., ve Perczel-Forintos, D. (2015). “The Beck Hopelessness Scale: Specific Factors Of Method Effects?”, European Journal of Psychological Assessment. Advance Online Publication. Http://Dx.Doi.Org/10.1027/1015-5759/A000240Tabachnick, B.G. ve Fidell, L.S. (2013). Using Multivariate Statistics (sixth ed.) Pearson, Boston.
Türküm, S. (1996). “Akılcı Olmayan Düşünceler Ölçeğinin geliştirilmesi”, lll. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi'nde sunulan bildiri. Çukurova Üniversitesi, Adana.
Türküm, S. (1999). “Stresle başa çıkma biçimi, iyimserlik, bilşsel çarpıtma düzeyleri ile psikolojik yardım almaya ilişkin tutumlar arasındaki ilişkiler: üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma”, V. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongre’sinde sunulan bildiri. Ankara: Gazi Üniversitesi.
Uğur, E. ve Murat, M. (2014). “Lise öğrencilerinin kişilerarası ilişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmaları ve saldırganlık tepkileri arasındaki ilişkinin incelenmesi”, Gaziantep University Journal of Social Sciences. 13(2):525-43.
Yüksel, İ. (2005). “İşsizlik olgusunun psikolojik boyutu: Görgül bir araştırma”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 60:256-74.