Yüksek  Lisans,  Doktora  ve  Sanatta  Yeterlilik  tezi;  yeni  bir  konu  veya  soruna  çözüm  sağlamak  amacıyla,  yöntemi,  modeli,  parametreleri,  performans  kriterleri  ve  süresi  belirli   sistematik,   yaralanabilir   ve   paylaşılabilir   içerikteki   akademik   çalışmalardır.  Araştırmacıya   özgün   araştırma   ile   akademik   yazı   yazma   becerisini   kazandırmak   ve  geliştirmek  için  hazırlanan  tezler;  çözümüne  ihtiyaç  duyulan  spesifik  bir  problemin  sistematik  ve  organize  bir  şekilde  araştırma  gayretidir.  Bir  araştırmanın  boyutu  ne  olursa   olsun,   araştırmanın   yapılış   gerekçeleri,   yapılış   biçimi,   bulguları,   bulguların  başka   çalışmalarla   bağlantıları   ve   ne   anlama   geldiği   konusunun   aydınlatılması  gerekir.   Çalışmanın  temel  amacı  Sayısal  Yöntemler  Bilim  Dalında  belirlenen  tarih  aralığında   tamamlanan   lisansüstü   tezleri   belirlenen   kategorilere   göre  düzenlemektir.  Çalışma,  aynı  zamanda  söz  konusu  bilim  dalında  öğrenim  gören  veya  görmeyi  düşünen  kişilere  tez  konusunu  belirlerken  dikkat  edilmesi  gereken  önemli  noktaların   altını   çizmek   ve   tekrar   edilen   bir   çalışma   yapmak   yerine   daha   orijinal  çalışmalara   yönelmesine   yardımcı   olabilecek   bir   referans   kaynak   olmayı   da  hedeflemiştir.  Belirlenen  amaç  doğrultusunda  çalışma  üç  bölümde  tamamlanmıştır.  Year: 2014 Volume:1 Issue: 3 Çalışmanın  giriş  bölümünde  literatür  taraması  yapılarak  lisansüstü  eğitimin  tanımı,  çeşitleri,   amacı   ve   önemi   ortaya   konmuştur.   İkinci   bölümde;   lisansüstü   eğitiminin  bitirme   projesi   olarak   da   kabul   edilen   tez   çalışmasının   hazırlama   sürecindeki  aşamaları,   iyi   bir   tez   çalışması   yapılırken   nelere   dikkat   edilmesi   gerektiği   ve  yapılmaması   gereken   hatalar   üzerinde   durulmuştur.   Çalışmanın   araştırma  bölümünde,  2000  –  2012  yılları  arasında  Sayısal  Yöntemler  Ana  Bilim  Dalı  veya  Bilim  Dalı   olan   Üniversitelerde   üretilen   190   adet   Yüksek   Lisans   /   Doktora   tezi   Yüksek  Öğretim   Kurumunun   Resmi   internet   sitesinden   indirilerek   incelenmiştir.   Bu  incelemede  söz  konusu  Ana  Bilim  Dalı  veya  Bilim  Dalı  altında  üretilen  tezlerin  konu,  kapsam,   disiplin,   uygulama   sahası   ve   veri   kaynağı   bakımından   sınıflandırılması  yapılmıştır.  Sonuç  bölümünde  ise  elde  edilen  bulgular  tartışılmıştır.    1.  GİRİŞ  Thesis   sözcüğü,   eski   Yunancada   tithenai   (yerleştirmek,   koymak)   fiilinden   türeyerek,  üniversitede  derece  almak  amacıyla  yazılan  proje  anlamında  kullanılmıştır.  (Sönmez,  2008)  Tez   kavramı   üzerine   geliştirilen   diğer   bazı   tanımlar   şöyledir:   Bilim   adamının   bir   konu  hakkındaki   araştırması   sonucu   yazdığı   yazıdır.   (Fidan,   2006)   Yüksek   Lisans,   Doktora   ve  sanatta   yeterlilik   tezi;   belirlenmiş   yeni   bir   konu,   sorun   veya   sürece   ilişkin   yeni   durumla  ilişkili  çözüm  sağlama  amacıyla,  yöntemi  (metodolojisi),  modeli,  parametreleri,  performans  kriterleri  ve  süresi  belirli  bir  akademik  çalışma  sürecini  gerçekleştirmeye  dönük  sistematik,  yaralanabilir   ve   paylaşılabilir   içerikteki   akademik   çalışmalardır.   (19   Mayıs   Üniversitesi,  2009)  Araştırmacının  somut  bir  konu  hakkında  yaptığı,  kuramsal  altyapısı  olan  sistematik  ve   yansız   bir   araştırma   sonucu   elde   ettiği   bulguları   derlediği   yayın   bilimsel   bir   eserdir.  (Gürak,  2013)    Hazırlanan   bir   tezde,   öğrencinin   özgün   araştırmasını   sunması   beklenmektedir.   Bunun  amacı,   öğrencinin   özgün   araştırma   yapabilme   yeteneğini   kazanmış   olduğunu  görebilmektir.   le   ifade   edilecek   olursak   tez;   tartışmaya,   iddiaya   dayanarak   bir   öneri,  fikir   ileri   sürmektir.   Yüksek   lisans   tezi,   bir   bitirme   projesi   ya   da   programla   ile   ilgili   bir  konuda   yapılan   kapsamlı   araştırma   olarak   da   tanımlanır.   (Day,   2003)   Doktora   ise;   ileri  düzey  araştırma  becerilerinin  kazanılmasını  hedefleyen  bir  eğitim  sürecidir.  Hedef  problem  doğrultusunda   planlama,   geliştirme,   uygulama,   izleme   ve   değerlendirme   faaliyetlerinin  gerçekleştirilmesinde   profesyonellik   kazandıran   bir   süreçtir.   (Sakız,   2012)   Tezin   amacı;  adayın  özgün  araştırma  yapma  yeteneğini  kazandığını  göstermektir.  Bu  nedenle  uygun  bir  tez,   aynı   amacı   güden   bir   bilimsel   makale   gibi   olmalıdır.   Bilimsel   makaleden   farklı   olarak  tez,   birden   fazla   konuyu   ve   bazı   konulara   da   birden   fazla   yaklaşımı   anlatabilir.   Tez,  öğrencinin   teziyle   ilgili   araştırmada   elde   ettiği   verilerin   tümünü   veya   büyük   bir   kısmını  sunabilir.  Bunun  için  tez,  genellikle  bilimsel  makaleden  daha  geniş  ve  daha  uzun  olabilir.  Genel   olarak   bir   tez,   tarama/değerlendirme   makalesi   tarzında   yazılmalıdır.   Amacı,   sizi  dereceye  götüren  çalışmayı  değerlendirmektir.  Özgün  verileriniz  (daha  önce  yayımlanmış  veya   yayımlanmamış)   bütün   gerekli   deneysel   ayrıntılarla   desteklenmiş   olarak   tezin   içine  girmelidir.   Birkaç   bölümün   her   biri,   aslında   araştırma   makalesi   (Giriş,   Malzeme   ve  Yöntemler,  Sonuçlar,  Tartışma)  çizgisinde  tasarlanabilir.  Bununla  beraber  genelde,  parçalar  monografi   olarak   yazılan   tarama/değerlendirme   makalesindeki   gibi   birbirine   uymalıdır.  (Day,  2003)  Tez  vermede  güdülen  bir  başka  temel  amaç  ise  öğrenciyi  akademik  yazı  yazma  becerisini   kazandırmak   ve   geliştirmektir.   Öğrenciye   bir   sorunu   analiz   etme,   sorunla   ilgili  teorileri   öğrenme,   birçok   kaynaktan   bilgi   toplama,   toplanan   bilgileri   analiz   etme   ve  sentezleme  tekniklerini  kazandırmaktır.  Tez  hazırlamanın  temel  amaçlarından  biri  de  ikna  edici,   iyi   düşünülmüş   ve   soruyu   sınayan   bir   çalışma   hazırlamaktır.   Gerekli   kaynakları  kullanma  ve  gösterme  becerilerini  kazandırmaktır.  (Fidan,  2006)  Araştırma;   çözümüne   ihtiyaç   duyulan   spesifik   bir   problemin   sistematik   ve   organize   bir  şekilde   araştırma   gayreti   olarak   tanımlanabilir.   (Sekeran,   1992)   Araştırma   bir   soruna  çözüm   bulmak   için   gerekli   verilerin   (bilgi)   planlı   ve   sistematik   bir   biçimde   toplanması,  sınıflandırılması,  çözümlenmesi  (analiz),  açıklanması  ve  yorumlanması  sürecidir.  Bu  sunuş  bilimsel   akıl   yürütme   şekline   uygun   olarak   aşamalı   bir   süreci   kapsar.   (İslamoğlu,   2003)  Araştırmada;   araştırmanın   yapılmasına   neden   gerek   duyuldu,   araştırma   ile   neyin  hedeflendiği  ve  başka  araştırmacıların  konu  ile  ilgili  yaptıkları  çalışmaların  sonuçları  açık  ve  net  olarak  belirtilmelidir.  (Onat,  2013)  Bilimsel  araştırma  tezini  diğer  makalelerden  ayıran  en   önemli   özelliklerinden   biri   “genel”   ve   “soyut”   bir   derleme,   özet   veya   görüş   bildirisi  olmamasıdır.  Tez  sadece  başkalarının  ifade  ettiği  “alıntılardan”  oluşamaz.  Bir  tez  mutlaka  özgün   görüşleri,   eleştirileri   ve   yorumlarını   da   içermelidir.   (Gürak,   2013)   Bir   araştırmayı  önemli  kılan  temel  ölçüt,  sorunun  çözümüne  getirdiği  katkı  kadar,  bilim  evrenine  yaptığı/  yapacağı  katkı  da  olmalıdır.  (Ural  &  Kılıç,  2005)  Nitekim  tezin  önemi  araştırmacı  açısından  tezin  taşıdığı  değerin  ortaya  konulmasıdır.  Çalışmanın  ikinci  bölümü  olan  literatür  kısmında,  lisansüstü  eğitiminin  bitirme  safhası  olan  tez   çalışmasının   hazırlama   sürecindeki   aşamaları,   iyi   bir   tez   çalışması   yapılırken   nelere  dikkat   edilmesi   gerektiği   ve   yapılmaması   gereken   hatalar   üzerinde   durulmuştur.   Üçüncü  bölümü  olan  araştırma  kısmında,  2000  –  2012  yılları  arasında  Sayısal  Yöntemler  Ana  Bilim  Dalı   veya   Bilim   Dalı   olan   Üniversitelerde   üretilen   190   adet   Yüksek   Lisans   /   Doktora   tezi  Yüksek   Öğretim   Kurumunun   Resmi   internet   sitesinden   indirilerek   incelenmiştir.   Bu  incelemede   söz   konusu   Ana   Bilim   Dalı   veya   Bilim   Dalı   altında   üretilen   tezlerin   konu,  kapsam,  disiplin,  uygulama  sahası  ve  veri  kaynağı  bakımından  sınıflandırılması  yapılmıştır.  Sonuç  bölümünde  ise  elde  edilen  bulgular  tartışılmıştır.    2.  LİTERATÜR  ÇALIŞMASI  Tez  hazırlama  sürecinde,  araştırmanın  sağlıklı  bir  şekilde  sonlandırılabilmesi  ve  iyi  bir  tez  çalışması  elde  edebilmesi  için  her  aşamasına  dikkat  edilmesi  gerekmektedir.  Tez;  açıklayıcı  bilgiler   veren   ön   kısım,   tezin   ana   gövdesini   oluşturan   metin   kısmı,   kaynakça   ve   tezi  tamamlayan   diğer   unsurların   yer   aldığı   son   kısım   olmak   üzere   üç   kısımdan   oluşur.  ( http://www.dicle.edu.tr)   Bir   araştırmanın   boyutu   ne   olursa   olsun   (bir   tebliğ,   makale,  yüksek   lisans   veya   doktora   tezi),   okuyucunun   araştırmanın   yapılış   gerekçeleri,   yapılış  biçimi,   bulguları,   bulguların   başka   çalışmalarla   bağlantıları   ve   ne   anlama   geldikleri  konusunda   aydınlatılması   gerekir.   Bu   bilgiler   genellikle   özet   halinde   araştırmanın   amaç,  önem   kapsamı   da   dair   olmak   üzere   “Giriş”   kısmında   verilirler.   (Altunışık,   2007)  Araştırmalar   hangi   amaç   ve   hangi   alanda   yapılırsa   yapılsın   bütün   araştırmalar   belirli   bir  plan  dâhilinde  olması  gerekir.  Araştırmanın  planlanması,  araştırmanın  baştan  sona  kadar  olan   faaliyetlerin   aşamalı   olarak   birbirini   izleyen   bir   süreci,   dolayısıyla   araştırma   süreci,  yapılan  araştırmanın  tüm  faaliyetlerinin  aşama  aşama  planlamasını  ifade  eder.  Bir  konuyu  sistematik   olarak   inceleyen   çalışmalar   bilimsel   araştırmalardır.   Bu   ifade   de   yer   alan  “sistematik”   ifadesi,   araştırmanın   belirli   bir   düzen,   tertip   ve   yöntem   izlenerek   yapılması  durumunu   ifade   etmektedir.   O   halde   bilimsel   bir   araştırma   aynı   zamanda   sistematik   bir  çalışmadır.  (Arslan,  2012)

Graduate   theses,   doctoral   dissertations   and   theses   in   proficiency   in   arts   are  academic  studies  that  provide  a  systematic,  useful  and  sharable  content  by  the  aim  of  providing  a  solution  for  an  emerging  theme,  subject  or  a  problem  with  defined  methods,   techniques,   parameters,   performance   criteria   and   time   period.   Theses  study   that   is   a   systematic   and   organized   efforts   for   exploring   a   specific   problem  that  has  to  be  solved,  makes  the  researcher  acquire  and  improve  his/her  skills  of    doing   original   research   and   academic   writing.   Regardless   of   the   scale   of   the  research,   in   a   thesis,   motivations,   methodology,   findings,   discussion   on   the  interactions  of  findings  with  other  research  and  the  conclusion  must  be  explained.  In   this   context,   the   aim   of   this   study   is   to   categorize   the   graduate   theses   on  Quantitative  Methods  discipline  in  Turkey  within  a  period  and  hence  to  provide  a  reference   to   scholars/students   who   are   currently   or   planning   to   be   working   on  Quantitative  Methods  by  emphasizing  the  critical  points  that  have  to  be  considered  while  defining  the  subject  and  scope  of  the  theses,  and  orienting  them  to  research  topics   with   high   originality.   The   paper   is   organized   in   three   sections.   After   the  literature   on   the   definition,   types,   aims   and   importance   of   graduate   education   is  presented,   in   the   second   section   the   preparation   phases,   essentials   of   a   thesis  study,  and  errors  to  be  avoided  are  emphasized.  In  research  section,  190  graduate  theses/dissertations   on   Quantitative   Methods   discipline   that   are   completed   in  Turkish  universities  with  Quantitative  Methods  Departments/Units  between    2000  –   2012   (downloaded   from   the   official   web   site   of   Higher   Education   Council   of  Turkey)  are  analyzed  and  categorized  for  their  subject,  scope,  discipline,  application  field  and  data  source.  In  the  conclusion  section,  findings  are  discussed.  SAYISAL  YÖNTEMLER  BİLİM  DALINDA  YAPILAN  YÜKSEK  LİSANS  /  DOKTORA  TEZLERİ  ÜZERİNE  BİR  ARAŞTIRMA