11–13 YAŞ ÖĞRENCİLERİN SPOR YAPMA DURUMLARINA GÖRE İYİMSERLİK İLE SALDIRGANLIK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Spor yapan ve yapmayan öğrencilerin iyimserlik ile saldırganlık düzeyleri incelenerek, spor yapmanın saldırganlık ve iyimserlik düzeyleri üzerindeki etkilerini tespit etmektir. Araştırmaya 6. 7. ve 8. sınıflarda öğrenim gören 11-13 yaş grubundaki, 224 spor yapmayan, 262 yapan toplam 486 öğrenci seçilmiştir. Öğrencilerin saldırganlık düzeyleri için Tuzgöl (1998) tarafından geliştirilen iyimserlik düzeylerini için de Çalık’ın (2008) ilköğretim öğrencileri için geliştirdiği anket formu uygulanmıştır. Verilerin istatistiksel analizi için t test ve tek yönlü varyans analizi (Anova) uygulanmıştır. Araştırma bulgularına baktığımızda, spor yapıp yapmama durumuna göre öğrencilerin saldırganlık ve iyimserlik puanlarında anlamlı bir farka rastlanmamıştır (p>0,05). Öğrencilerin saldırganlık ortalama puanlarında, cinsiyet, anne ve baba eğitim seviyesi, gelir seviyesi alt gruplarında anlamlı farklar görülürken (p<0.05), yaş, kardeş sayısı, yapmış olduğu branş dikkate alındığında istatistiksel farklılık bulunmamıştır (p>0,05). İyimserlik puanlarına baktığımızda, yaş, baba eğitim, gelir seviyesi değişkenlerinde anlamlı farklar görülürken (p<0.05); cinsiyet, anne eğitim seviyesi, kardeş sayısı, yaptığı spor branşı değişkenlerinde anlamlı fark olmadığı görülmüştür (p>0,05).  Bu araştırmada spor yapmanın iyimserlik ve saldırganlık durumları üzerinde etkili olduğu söylenemez; fakat literatüre bakıldığında birçok araştırmacı ve uzman spor yapmanın bireylerin fiziksel ve psikolojik durumları üzerinde etkili olduğunu belirtmişlerdir.

INVESTIGATION OF THE LEVEL OF AGGRESSİON AND OPTIMISMON THE STUDENTS AGED 11-13 WHO DO SPORTS OR NOT

Determining the import of doing sports on the level of aggression and optimism aged 11-13 who do sports or not. On this research, 6th, 7th, 8th grade students aged 11-13 studying secondary school have been participated. 224 of them don’t do sports and 262 of them do sports the total number is 486. In order to determine the level of aggression on the students who have attended this search, “Aggression Inventory” developed by Tuzgöl (1998) and Optimism inventory by Çalık (2008) for secondary school student in are used. While T- Test and one-way ANOVA was applied for statistical analysis of data also for analysis of demographic features percent – frequency distribution issued. When we look at the research findings, a significant difference in the aggression and optimism score hasn’t been determined by depending on whether the students do sports or not (p>0,05). Whereas significant differences has been seen on the average aggression score of students according to the gender, parent’s educational level and low-income subgroups’(p<0.05), statistical differences have been found when considering age, number of siblings and doing branch(p>0,05). When we look at the optimism scores of students, significant differences has been realised in the variables of age, father’s educational level, income level(p<0.05); but it is not the same when variables of gender, parent’s educational level, number of siblings and doing branch of sports are examined (p>0,05). According to the study, it cannot be said that doing sports is effective on the situation of aggression and optimism but when looking at the literature, many researchers and experts state that doing sports has effect on individuals’ physical and psychological conditions.

___

  • Taşmektepligil MY, Bostancı Ö., (2000). Farklı Özelliklere Sahip Fertlerin Sportif Faaliyetlere Katılımlarını Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi, Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2;0.
  • Balcıoğlu İ., (2003). Sporun Sosyolojisi ve Psikolojisi, İstanbul, Bilge Yayınları. 132-133.
  • Doğan O., (2005). Spor Psikolojisi, Adana, Nobel Kitabevi, (2): 49-128.
  • Akandere M, Baştuğ G. Güler ED., (2009). Orta Öğretim Kurumlarında Spora Katilimin Çocuğun Ahlaki Gelişimine Etkisi, Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(1):59-66.
  • Çelik A, Şahin M. (2013). Spor ve Çocuk Gelişimi, International Journal of Social Science, 6 (1): 467-478.
  • Ağlamaz, T. (2006). Lise Öğrencilerinin Saldırganlık Puanlarının Kendini Açma Davranışı Okul Türü, Cinsiyet, Sınıf Düzeyi, Anne-Baba Öğrenim Düzeyi Ve Ailenin Aylık Gelir Düzeyi Açısından İncelenmesi. 19 Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Samsun.
  • Dervent F, Arslanoğlu E. Şenel Ö., (2010). Lise Öğrencilerinin Saldırganlık Düzeyleri Ve Sportif Aktivitelere Katılımla İlişkisi (İstanbul İli Örneği), Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi,;7 (1): 521-533.
  • Boxer P. ve Tisak MS. (2005). Children’s Beliefs About The Continuity Of Aggression, Aggressive Behavior, 31 (22):172-188.
  • Scheier MF, Matthews KA. Owens JF. Schulz R. Bridges MW. Magovern GJ. Jr. ve Carver CS., (1999). Optimism And Rehospitalization Following Coronary Artery Bypass Graft Surgery. Archives of Internal Medicine,; 159, 829-835.
  • Güleç Y., (2002). Ergenlerin Öfke Yaşantıları Benlik Algıları Ve Akademik Başarı İlişkileri. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
  • Bandura A., (1973) Social Learning Theory Of Agression. Journal of communication, 28 (3), 12-29.
  • Taştan N., (2006). Çatışma Çözme Eğitimi Ve Akran Arabuluculuğu, Uygulamalı Grup Rehberliği.
  • Mutluoğlu S, Serin NB., (2010). An Analysis Of Aggresiveness Levels Of Fifth Grade Primary School Students In Terms Of Some Socio-Demographic Traits (TRNC Sample), International Conference on Newtrends in Education and their Implications, 11-13 Nowember, Antalya.
  • Gül SK, Güneş İD., (2009). Ergenlik Dönemi Sorunları Ve Şiddet, Sosyal Bilimler Dergisi / Cilt: XI, Sayı 1, 6 (1): 79-101.
  • Kavussanu, M, & McAuley, E., (1995). Exercise And Optimism: Are Highly Active Individuals More Optimistic? Journal of Sport and Exercise Psychology,17,246-258.
  • İmamoğlu AF., (1991). Beden Eğitimi Öğretmeninin Sorumlulukları, Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.
  • Suveren S., (1992). Okul Öncesi Çocuğunda Beden Eğitimi Ve Spor. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.
  • Tuzgöl M., (1998). Ana-Baba Tutumları Farklı Lise Öğrencilerinin Saldırganlık Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans tezi.
  • Çalık E., (2008). İlköğretim Öğrencilerinin İyimserlik Düzeylerinin Ve Okula İlişkin Algılarının İncelenmesi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • Balcı S, Yılmaz M., (2002). İyimserlik ölçeğinin geçerlilik güvenilirlik çalışması, On Dokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 14:54-60.
  • Bayram Y., (2012). Spor yapan ve yapmayan 14-18 yaş grubu öğrencilerin saldırganlık tutumlarının incelenmesi, Dumlupınar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
  • Puskar J., (1999). Optimism and Its Relationship to Depression. Coping, Anger, and Life Events in Rural Adolescents, Issues in Mental Health Nursing. 115-130.
  • Aydın G., (1991). Tezer E. İyimserlik sağlık sorunları ve akademik başarı ilişkisi, Psikoloji Dergisi, 7: 2-9.
  • Chang EC., (1996). Cultural differences in optimism, pessimism and copping predictors of subsequent adjustment in asian and caucasian american college students, Journal of Counseling Psychology, 43: 113-123.
  • Güleri M., (1998). Üniversiteli Ve İşçi Gençliğin Gelecek Beklentileri Ve Kötümserlik-İyimserlik Düzeyleri, Kriz Dergisi,;6(1): 55-65.
  • Üstündağ A., (1999). Kişilik Özelliklerinin Kız ve Erkek Üniversite Öğrencilerinin Bedensel Rahatsızlık Belirtilerini Yordamdaki Rolü, Yüksek Lisans Tezi.
  • Aşan P., (1996). Türk Üniversite Öğrencilerinin Ve Yetişkinlerin Geleceğe Yönelik Beklenti Ve Düşüncelerinin Değerlendirilmesi, Yüksek lisans tezi, ODTÜ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Açıkgöz S., (2006). Üniversite Öğrencilerinin Beslenme Alışkanlıkları İle Özyetkinlik Ve İyimserlik İlişkisi, Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Güner N., (1995). Ergenlerin Dinledikleri Müzik Türünün Depresyon Ve Saldırganlık Düzeyine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Baygöl E., (1997).Ergenin Öfke Tepkilerinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa, 67-68.
  • Aral N, Bütün A. Türkmenler B. Akbıyık A., (2004). İlköğretim Okullarının 8. Sınıfa Devam Eden İlköğretim Öğrencilerinin Saldırganlık Eğilimlerinin İncelenmesi, Çağdaş Eğitim Dergisi,315: 17-25.
  • Yıldız S., (2009). Spor Yapan Ve Spor Yapmayan Orta Öğretim Öğrencilerinin Saldırganlık Düzeylerinin İncelenmesi, Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya, 90.
  • Kılıçarslan S., (2009). İlköğretim 7. Ve 8. Sınıf Öğrencilerinin Akılcı Olmayan İnançları ile Saldırganlık Düzeyleri Arasındaki İlişki, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Adana, 59.
  • Bernat TJ, Bulleit TN., (1985). Efect of sibling relationships on prischool’s behavior at home at school. Developmental psychology,21 (5); 761-767.
  • Uluğtekin S., (1976). Çocuk Yetiştirme Yöntemleri Açısından Ana-Baba Çocuk İlişkileri, Ana-Baba Davranışlarıyla Çocuğun Saldırganlık Ve Bağımlılık Eğilimi Arasındaki İlişkilerin Araştırılması, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Ankara.
  • Dizman H, Gürsoy H., (2005). İlköğretim Dördüncü Ve Beşinci Sınıfa Devam Eden Anne Yoksunu Olan Ve Olmayan Çocukların Saldırganlık Eğilimleri, Kastamonu Eğitim Dergisi, 13 (2): 437-446.
  • Hatunoğlu A., (1994). Ana Baba Tutumları İle Saldırganlık Arasındaki İlişkiler, Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
  • Demirhan M., (2002). Kendini Açma Düzeyleri Farklı Lise Öğrencilerinin Bazı Değişkenler Açısından Saldırganlık Düzeylerinin İncelenmesi Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Köksal F., (1991). Denetim Odağı İle Saldırgan Davranış Arasındaki İlişkiler, Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi. Sosyal B. E. Erzurum.
  • Dilekmen M., Ada Ş., Alver B., (2011). İlköğretim II. Kademe Öğrencilerinin Saldırganlık Özellikleri, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,10(2):927-944.
  • Karakaya MA., (2002).Takım Sporu Yapan Sporcularla Bireysel Spor Yapan Sporcuların Saldırganlık Düzeylerinin Karşılaştırılması (N.Ü. Aksaray BESYO Örneği), Niğde Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, Niğde, 39.