Rekabet ihlallerinden doğan uyufimazlıklara uygulanacak hukukun tespiti

Rekabet ihlalleri gerek kamu hukuku gerekse özel hukuk alanında ciddi sonuçlar doğurmaktadır. Kamu hukuku alanında ihlallere milli hukukun uygulanacağı konusunda herhangi bir tartıflma bulunmamakla birlikte özel hukuk alanındaki sonuçlar bakımından hangi hukukun uygulanacağı konusunda modern milletlerarası özel hukuk sistemlerinde yeni eğilimler ortaya çıkmıfltır. Devletin ekonomi politikasını korumaya yönelik olduğu değerlendirilen rekabet kuralları klasik hukuk sistemlerinde doğrudan uygulanan hukuk kuralları arasında değerlendirilmekteyken bu alandaki son geliflmeler sayesinde rekabet kuralları kanunlar ihtilafı alanında yer bulmaktadır. Baflta İsviçre ve Türkiye olmak üzere diğer devletlerin rekabet kurallarının da kendi hâkimlerince uygulanmasına imkân sağlayan iki yanlı ihtilaf kurallarını benimseyen devletler, bu yöntemle uluslararası toplumda ulaflılması güç bir bilince ulaflmıfl bulunmaktadır. Bu çalıflmada yabancılık unsuru içeren rekabet ihlallerine uygulanacak hukuku tayin etmeye yarayan metotlar Türk, İsviçre ve Avrupa Birliği hukukları özelinde incelenmeye çalıflılacaktır.

Determining the applicable law in disputes arising from competition infringements

Competition law violations have serious effects in both public and private law areas. While the application of national law for the public law violations is not open to debate, new trends regarding the determination of applicable law when those violations have private law consequences are on horizon in modern international private legal systems. Such trends have their roots in recent perception of competition rules as being part of conflict of laws while classical law systems see competition rules as a guarding tool of state economic policy, thus as directly applicable legal rules. Those states, chiefly Turkey and Switzerland, who embrace conflict of laws bilaterally and allow application of other states’ competition rules, have gained a tremendous consciousness in the international society. This study will attempt to analyze the methods of determining the applicable law to the competition law violations in the light of Turkish, Swiss and European Union legal systems.

___

  • AKSOY, M. N. (2004), Rekabetin Korunması Hakkındaki Kanuna Aykırılığın Özel Hukuk Alanındaki Sonuçları, Rekabet Kurumu Uzmanlık Tezleri Serisi No:144, Ankara.
  • BAEL, I.V. ve J.-F.BELLIS (1991), Droit de la Concurrence de la Communauté Economique Européenne, Bruylant Bruxelles.
  • BASEDOW, J. (1997), “Souverainete Territoriale et Globalisation des Marches: Le Domaine d’Application des Lois Contre les Restrictions de la Concurrence”, Recueil des Cours, Vol. 264.
  • BATTIFOL H. ve P. LAGARDE (1993), Traité de Droit International Privé, Tome 1, 8e Edition, Paris.
  • CRAWFORD, E.B. ve J.M. CARRUTHERS (2010), International Private Law: A Scots Perspective, Thomson Reuters.
  • COLLIER, J.G. (1987), Conşict of Laws, Cambridge University Press.
  • CELİKEL, A. ve B. ERDEM (2012), Milletlerarası Özel Hukuk, Onikinci Bası, Beta, İstanbul.
  • DESSEMONTET, F. “Arbitrage, Propriete Intellectuelle et Droit de la Concurrence Perspective Suisse”, http://www.unil.ch/webdav/site/cedidac/shared/Articles/ASA%20Special%20Series. pdf, Erişim Tarihi: 09.02.2012.
  • DOĞAN, V. (2010), Milletlerarası Özel Hukuk, Seckin Yayıncılık, Ankara.
  • EROL, K. (2000), Rekabet Kurallarının Ülkedışı Uygulanması, Doktora Tezi, Rekabet Kurumu.
  • Eurojuris International Groupe Ibero-Francophone (2009) “13ème Rencontre- Düsseldorf 08.05.2009”, www.heinonline.org, Erişim Tarihi: 09.02.2012.
  • FOER A.A ve J.W. CUNEO (2010), The International Handbook on Private Enforcement of Competition Law, Edward Elgar, Cheltendam, UK-Northampton, MA, USA.
  • FRIEDEL-SOUCHU, E. (1994), Extraterritorialité du Droit de la Concurrence aux Etats-Unis et Dans la Communauté Européenne, L.G.D.J, Paris.
  • GELGEL, G.O. (2006), Akit Dışı Borç İlişkilerine Uygulanacak Hukuk Hakkındaki Avrupa Birliği Düzenlemesi, Beta, İstanbul.
  • GRAZIANO KADNER, T. (2008), “Le Nouveau Droit International Prive Communautaire en Matiere de la Responsabilite Extracontractuelle”, Revue Critique du Droit International Privé, Vol:3.
  • GUNDOĞDU, M. (2009), Rekabet Hukuku Perspektifinden Havayolu Taşımacılığı Sektöründeki Stratejik İttifaklar, Rekabet Kurumu Uzmanlık Tezleri Serisi, No:249, Ankara.
  • GUVEN, P. (2008), Rekabet Hukuku, Genişletilmiş İkinci Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara.
  • HAY, P., P.J. BORCHERS ve S.C. SYMEONIDES (2010), Conşict of Laws, West.
  • HUYSAL, B. (2012), “Yabancı Unsurlu Rekabet İhlallerinde Uygulanacak Hukuk”, Rekabet Dergisi, No:13(2).
  • JONES, A. ve B. SUFFRIN (2008), EC Competition Law, Third Edition, Oxford University Press, Oxford.
  • KAUFMANN-KOHLER, G. ve A. BUCHER, “Droit International Prive, Contrat International, Droit Applicable”, Fascicule 2, Universite de Geneve, Faculte de Droit, http://www.unige.ch/droit/e-cours/documents/4864efd7ee79d.pdf, Erişim Tarihi: 08.02.201.
  • KAUPER, T.E. ve A.S. EDWARD (1988), “Private Antitrust Cases That Follow on Government Cases”, Private Antitrust Litigation, The Massachusetts Institute of Technology.
  • KOCASAKAL, H.O. (2001), Doğrudan Uygulanan Kurallar ve Sözleşmeler Üzerindeki Etkisi, Galatasaray Universitesi Yayınları, İstanbul.
  • La Conference De La Haye De Droit International Prive (2000), Note Sur Les Conşits de Lois En Matiere de Concurrence Deloyale: Rappel dt Mise à Jour, Bureau Permenant, La Haye.
  • LAYTON A. ve A.M. PERRY (2004), “Extraterritorial Jurisdiction”, Houston Journal of International Law, Vol:26.
  • LEGAL, H., “Les Restrictions Verticales a la Concurrence”, Electronic Journal of Comparative Law, Vol 11.3, www.ejcl.org, Erişim Tarihi: 08.02.2012.
  • LOOKOFSY, J. ve H. KETILBIORN (2009), EU-PIL European Union Private International Law in Contract and Tort, JurisNet, LLC, Copenhagen.
  • MAYER, P. (2006), Droit International Privé, 5e Edition, Montchrestien.
  • MERCIER, P., O. MACH, H. GILLIERON ve S. AFFOLTER (1982), Répertoire de Droit International Privé Suisse, 1, Editions Staempşi&Cie SA, Berne.
  • MORRIS, J.H.C. (2009), The Conşict of Laws, Seventh Edition, Sweet&Maxwell, London.
  • NOMER, E. ve C. fiANLI (2010), Devletler Hususi Hukuku, Yenilenmiş Onsekizinci Bası, Beta, İstanbul.
  • NOMER, E. (2011), Devletler Hususi Hukuku, Ondokuzuncu Bası, Beta, İstanbul.
  • NOONAN, C. (2008), The Emerging Principles of International Competition Law, Oxford University Press, Oxford.
  • NORTH, P. ve J.J. FAWCETT (1999), Private International Law, Thirteenth Edition, Oxford University Press, Oxford.
  • OLSKY D. ve L.B. GREENFIELD (2006), “From Bananas to Vitamins: The Evolving Doctrine of the Extraterritoral Application of US Antitrust Law”, http://www.wilmerhale.com/files/Publication/29ff537f-7ac7-4cd9-a3b8- de6c2814314b/Presentation/PublicationAttachment/d05eb7a7-df27-4479-ac00- ef5eb197a3ce/Greenfield_Olsky.pdf, Erişim Tarihi: 28.03.2012.
  • OPREA, A. (2010), “L’Integration Juridique Europeenne et Les Methodes du Droit International Prive-Quelques Observations”, SUBB Jurisprudentia 115 2010, www.heinonline.org, Erişim Tarihi: 06.02.2012.
  • PEIGNE, A., “L’article 6 du reglement communautaire ROME II apprecie sous l’angle du droit de la concurrence et du droit international prive”, http://m2bde.uparis10. fr/content/l%E2%80%99article-6-du-r%C3%A8glement-communautairerome- ii-appr%C3%A9ci%C3%A9-sous-l%E2%80%99angle-du-droit-de-laconcurre, Erişim Tarihi: 06.02.2012.
  • PERUZETTO, S.P. (2002), “Ordre Public et Lois de Police Dans l’Ordre Communautaire”, Commité Français de Droit International Privé, Paris.
  • RENOLD, M.-A. (1991), Les Conşits de Lois En Droit Antitrust, Schulthess Polygraphischer Verlag AG, Zurich.
  • ROBINET, I. ve P.J. THYS (1990), “The Extraterritorial Jurisdiction of U.S. Courts
  • In Antitrust Cases”, Int’l Bus. L.J. 201 1990, www.heinonline.org, Erişim Tarihi: 02.02.2012.
  • RUHİ, A.C. (2008), 27.11.2007 Tarih ve 5718 Sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun, Seckin, Ankara.
  • SANLI, K. C. (2000), Rekabetin Korunması Hakkındaki Kanun’da Öngörülen Yasaklayıcı Hükümler ve Bu Hükümlere Aykırı Sözleşme ve Kararların Geçersizliği, Rekabet Kurumu Lisansustu Tez Serisi, Ankara.
  • SANLI, K.C. (2007), Haksız Fiil Hukukunun Ekonomik Analizi Hukuk ve Ekonomi Öğretisi, Arıkan, İstanbul.
  • SCHWARTZ I.E. (1995), “The International Antitrust Law of the European Community”, International Harmonization of Competition Laws, Martinus Nijhoff Publishers, Netherlands.
  • ŞAHBAZ, A.U. (2008), ABD Uygulaması Işığında Rekabet İhlallerinden Doğan Zararların Tayini ve Tazmini, Rekabet Kurumu Uzmanlık Tezleri Serisi No:88, Ankara.
  • TARMAN, Z. D. (2008), “Akit Dışı Borc İlişkilerine Uygulanacak Hukuk Hakkındaki Avrupa Toplulu.u Tuzu.u (Roma II)”, AÜHFD, C.57(2).
  • TARMAN, Z. D. (2008), “Milletlerarası Ozel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkındaki Kanun (MOHUK)’un Akit Dışı Borc İlişkilerine Uygulanacak Hukuk Hakkındaki Duzenlemesi (MOHUK m.34-35-36-37-38)”, Legal Hukuk Dergisi, C.6 (72).
  • TEKİNALP, G. (2009), Milletlerarası Özel Hukuk Bağlama Kuralları, 12.12.2007 tarihli MOHUK Uyarınca Guncelleştirilmiş Onuncu Bası, Beta, İstanbul.
  • TEKİNALP, G. ve A. UYANIK CAVUfiO⁄LU (2011), Milletlerarası Özel Hukuk, Onbirinci Bası, İstanbul.
  • TEKİNALP, G., E. NOMER ve A.O. BOZTOSUN (2012), Private International Law in Turkey, Wolters Kluwer.
  • TİRYAKİOĞLU, B. (1997), Rekabet Hukukundan Doğan Kanunlar İhtilafı, Ankara Universitesi Hukuk Fakultesi Yayınları, No: 515, Ankara.
  • TİRYAKİOĞLU, B. (2010), “Genel Olarak Haksız Fiillere, Haksız Rekabete ve Rekabetin Engellenmesine Uygulanacak Hukuk”, Koç Üniversitesi Avrupa’da Devletler Özel Hukuku ve Yeni Türk Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un Akitler ve Ticaret Hukukuna İlişkin Hükümleri Tebliği icinde s.211-218.
  • TOPCUOĞLU, M. (2001), Rekabeti Kısıtlayan Teşebbüslerarası İşbirliği Davranışları ve Hukuki Sonuçları, Rekabet Kurumu Lisansustu Tez Serisi, No:7, Ankara.
  • WHISH, R. (2009), Competition Law, Sixth Edition, Oxford University Press, Oxford.