İslâm hukukunda aile hukukuyla ilgili konular önceleri nikâh ve talâk, daha sonraları münâkehât ve mufârakât terimleriyle ifade edilmiştir. Günümüz İslâm hukukçuları ise İslâm aile hukuku için -genellikle- el-Ahvâlü'ş-Şahsiyye veya Ahkâmü'l-üsra gibi ifadeleri kullanmaktadırlar. Aile fertlerinin karşılıklı ilişkilerini, hak ve ödevlerini düzenleyen hukuk dalına aile hukuku denir. İslâm aile hukuku, ailenin kuruluş öncesi görüşme ve nişan gibi aşamalarını, nikâh akdi gibi kuruluşunu, aile meydana geldikten sonra eşlerin birbirlerine karşı hak ve vazifelerini ve talâk, muhâla'a/hul' gibi tasarrufları ele alan hukuk dalıdır.

Kur'an, erkek ve kadının huzur ve sevgiyi karşı cinsle elde edeceğini bildirmektedir: "Kendileri ile huzur bulasınız diye sizin için türünüzden eşler yaratması ve aranızda bir sevgi ve merhamet var etmesi de onun (varlığının ve kudretinin) delillerindendir. Şüphesiz bunda düşünen bir toplum için elbette ibretler vardır." (Rûm, 30/21). Bu huzur ve sevgi, evlenme ve aile hayatının sağladığı hikmetlerdendir. İslâm hukukunda aile hukukuyla ilgili konular önceleri muamelat altında nikâh ve talâk olarak, daha sonraları ise muamelatın detaylandırılmasıyla münâkehât ve mufârakât başlıkları altında ele alınmıştır