Anayasa Mahkemesi’nin Sherapat Yagmyrova Kararı* Üzerine Bazı Değerlendirmeler

Anayasa Mahkemesi, 2020 yılında Sherapat Yagmyrova (Yagmurova) tarafından, kendisinin sınır dışı edilmesi nedeniyle özel ve aile hayatına saygı hakkının, eşitlik ilkesinin, kötü muamele ve işkence yasağının; idari gözetim altında tutulma nedeniyle kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiği iddiasıyla yapılmış olan bireysel başvuruya ilişkin bir karar vermiştir. Bu kararda başvurucunun özel hayat ve aile hayatına saygı hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddiası açıkça dayanaktan yoksun olması; eşitlik ilkesinin ve ayrımcılık yasağının ihlal edildiğine ilişkin iddiası da benzer şekilde açıkça dayanaktan yoksun olması; kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiği iddiası ise kanun yollarının tüketilmemesi sebebiyle kabul edilemezolarak değerlendirilmiştir. Söz konusu bireysel başvuru kararı hem güncel tarihli olması hem ihlal iddialarının çokluğu hem de Anayasa Mahkemesi’nin çeşitli konulardaki son yaklaşımlarını yansıtması nedeniyle dikkat çekmektedir. Öte yandan karara konu olay bulaşıcı hastalık nedeniyle sınır dışı edilme gibi tartışmalı bir konuyu da içermesi sebebiyle karar incelemeye değer görülmüştür. Çalışmada başvurucunun iddiaları hem Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin içtihatları hem de Anayasa Mahkemesi’nin daha önce verdiği kararlar ışığında ele alınmıştır. Bu kapsamda Anayasa Mahkemesi’nin Sherapat Yagmyrova (Yagmurova) kararında vermiş olduğu karar değerlendirilerek başvuruya konu edilen iddialar hakkında çeşitli değerlendirmeler yapılmıştır.

Some Reviews on Sherapat Yagmyrova Decision* of Constitutional Court

Constitutional Court has delivered a judgement dealing with her assortment that was put forward by Sherapat Yagmyrova (Yagmurova) including violation of private and familial life, principle of equality, cruel treatment and torture for her deportation, and violation of personal liberty and security resulted from her being kept under detention. In this judgement, due to violation of the applicant’s private and familial life hasn’t been based upon any ground; and her assessment on violation about equality principle and interdiction of discrimination also doesn’t have any ground; and also, her assessment on personal liberty and security would not be admitted since not being exhausted of domestic remedies. The aforementioned application judgement calls attention due to both its current date and the abundance of assertion of violation and it also reflects the latest attitude of the Constitutional Court on various questions. On the other hand, since the subject of decision includes a controversial topic such as being deported due to a communicable disease has been considered to be evaluated. In this study, the applicant’s assertion has been evaluated in the light of both previous adjudgments of the Constitutional Court and European Court of Human Rights. Within this scope, the judgement of the Constitutional Court about Sherapat Yagmyrova (Yagmurova) has been evaluated and the subjects dealing with application have been taken into account.

___

  • Rona A and Esra D, Yabancılar Hukuku,(3rd, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları 2010).
  • Akbulut M, Türk Yabancılar Hukukunda İdari Gözetim, (1st, On İki Levha Yayıncılık 2020).
  • Asar A, Yabancılar Hukuku (3rd, Seçkin 2017).
  • Asar A, Yabancılar Hukuku (6th, Seçkin 2020).
  • Bal A, “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Avrupa Konsensüsüne Başvurması” (2019) 21 (1) Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 27-82.
  • Bayraktaroğlu Özçelik G, “Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu Hükümleri Uyarınca Yabancıların Sınır Dışı Edilmesi”, 2013 (108) TBB Dergisi 211-258.
  • Bouchet-Saulnier F, İnsancıl Hukuk Sözlüğü (1st, İletişim 2002).
  • Council of Europe, Guide on Article 8 of the European Convention on Human Rights, Right to respect for private and family life, home and correspondence, Updated on 31 August 2020.
  • Çelikel A and Öztekin Gelgel G, Yabancılar Hukuku (25th, Beta 2020).
  • Çiçekli B, “Avrupa Sosyal Şartının Yabancılara Sağladığı Güvenceler ve Türkiye”, (2002) CİLT (2) MHB, 21-55.
  • Çiçekli B, Yabancılar ve Polis, (1st, Seçkin 2003).
  • da Lomba S, “Vulnerability and The Right to Respect for Private Life as an Autonomous Source of Protection against Expulsion under Article 8 ECHR” (2017) 6 (4) Laws 2017, 6 – 32.
  • Den Exter A, “Strasbourg Medical Expulsion Rulings: Beyond the Deathbed Requirement”, (2019) 6 European Journal of Health Law, 115-124.
  • Desmond A, “The Private Law of Family Matters: Curtailing Human Rights Protection for Migrants under Article 8 of the ECHR?” (2018) 29 (1) The European Journal of International Law, 261-279.
  • Doğan V, Türk Yabancılar Hukuku (1st, Savaş 2016).
  • Doğan V, Türk Yabancılar Hukuku (4th, Savaş 2019).
  • Duran L, “Yabancıların Türkiye’den Sınır Dışı Edilmesi” (1980) 2 İnsan Hakları Yıllığı, 3-33.
  • Ekşi N, 6458 Sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nda İdari Gözetim (1st, Beta 2014).
  • Ekşi N, Milletlerarası Özel Hukuk II Pratik Çalışma Kitabı, (4th, Beta 2016).
  • Elçin D, “Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nda Aile İkamet İzni: Aile Hayatı Hakkı mı? Aile Birleşimi Hakkı mı?”, 2017 (30) Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 117-198.
  • European Court of Human Rights, Press Unit, Health, October 2020.
  • European Court of Human Rights, Thematic Report, Helath- Related Issues in the Case-Law of the European Court of Human Rights, June 2015.
  • Gözler K, İdare Hukuku (2nd, Ekin 2009).
  • Gözübüyük Ş and Gölcüklü F, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İnceleme ve Yargılama Yöntemi (6th Turhan 2005).
  • Gözübüyük Ş and Tan T, İdare Hukuku Cilt 2 İdari Yargılama Hukuku (4th, Turhan 2010).
  • Gözübüyük Ş and Tan T, İdare Hukuku Cilt I Genel Esaslar (13th, Turhan 2019).
  • Günday M, İdare Hukuku (10th, İmaj 2015).
  • Huysal B and Şermet B, “6458 Sayılı Kanun Çerçevesinde Haklarında Sınır Dışı Kararı Alınan Yabancılar”, in Prof. Dr. Feridun Yenisey’e Armağan Cilt II (1st, Beta 2014).
  • Kabaalioğlu H and Ekşi N, “Yabancıların Türkiye’den Sınır Dışı Edilmesi”, (2004) 24 (1-2) MHB (Prof. Dr. Sevin Toluner’e Armağan), 503-522.
  • Kalabalık H, “İdare Hukukunda Takdir Yetkisi Kavramı ve Benzer Durumlarla Karşılaştırılması”, (1997) 1 (2) Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 205-232.
  • Kalabalık H, İdari Yargılama Usulü Hukuku (11th, Sayram 2016).
  • Kapani M, Kamu Hürriyetleri (7th Yetkin 1993).
  • Kaplan G, İdari Yargılama Hukuku (2nd, Ekin 2017).
  • Karakul S, “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarında Sağlık Hakkı”, (2017) 4 (1) İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 17-58.
  • Kilkelly U, Le droit au respect de la vie privée et familiale, Un guide sur la mise en œuvre de l’article 8 de la Convention Européenne des Droits de l’Homme (1st Conseil de l’Europe 2003).
  • Klaassen M, “A Right to Regularize Unlawful Residence? Pomes v. Netherlands Untangled” (Strasbourgobservers, 2020 Erişim tarihi 17.11.2020.
  • Klaassen M, “Between facts and norms: Testing compliance with Article 8 ECHR in immigration cases”, (2019) 37 (2) Netherlands Quarterly of Human Rights, 157-177.
  • Öztürk NÖ, Mültecinin Hukukî Statüsünün Belirlenmesi (1st, Seçkin 2015).
  • Reisoğlu S, Uluslararası Boyutlarıyla İnsan Hakları (1st, Seçkin 2001).
  • Roagna I, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Kapsamında Özel Hayata ve Aile Hayatına Saygı Gösterilmesi Hakkının Korunması, Avrupa Konseyi İnsan Hakları El Kitapları (1st, Avrupa Konseyi 2012).
  • Sağlam F, Temel Hakların Sınırlanması ve Özü, (1st, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İnsan Hakları Merkezi Yayınları 1982).
  • Webster E, “Medical-related expulsion and interpretation of article 3 of the European Convention on Human Rights” (2013) 6 (1-2) Inter-American and European Human Rights Journal, 36-53.
  • World Health Organization, Europe, Report on the Health of Refugees and Migrants in the WHO European Region, No Public Health without Refugee and Migrant Health, 2018 Copenhagen.
  • Novruk v. Russia, App no. 31039/11, 76810/12, 14618/13, 13817/14 (ECHR, 15 March 2016).
  • S. & S. V. United Kingdom App no. 10375/83 (ECHR 10 December 1983).
  • Nasri v. France, App no. 18/1994/465/546, (ECHR 21 June 1995).
  • A. H. Kahn v. United Kingdom App no. 6222/10 (ECHR 20 December 2011).
  • Slivenko v. Latvia App no. 48321/99 (ECHR 9 October 2003).
  • Üner v. Netherlands App no. 46410 /99 (EHCR, 18 October 2006).
  • Maslov v. Austria App no. 1638/03 (ECHR 23 June 2008).
  • Kyutin v. Russia, App no. 2700/10 (ECHR, 10 March 2011).
  • A.A. v. United Kingdom App no. 8000/08 (ECHR, 20 September 2011).
  • Butt v. Norway App no. 47017/09 (ECHR, 4 December 2012).
  • Senchishak v. Finland App no. 5049/12 (ECHR 18 November 2014).
  • A. S. v. Switzerland App no. 39350/13 (ECHR 30 June 2015).
  • Anayasa Mahkemesi, 2014/15769, 30/11/2017 (B. T. [GK]).
  • Anayasa Mahkemesi, 2014/18827, 20/12/2017 (A. A.).
  • Ibrogimov/Russia, App no. 32248/12 (ECHR 15 May 2018).
  • Levakovic v. Denmark kararı App no. 7841/14 (ECHR 23 October 2018).
  • Anayasa Mahkemesi, 2015/19795, 9.1.2019 (Peri Kırık).
  • Anayasa Mahkemesi, 2017/11905, 21.7.2020 (Sherapat Yagmyrova).
  • Pormes v. Netherlands App no. 25402/14 (ECHR, 28 July 2020).