KUR KORUMALI MEVDUAT UYGULAMASININ KATILIM BANKALARININ FİNANSAL PERFORMANSINA ETKİSİ

Amaç- Bu çalışmanın amacı 21 Aralık 2021 tarihinde yürürlüğe giren Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulamasının katılım bankalarının finansal performansına olan etkisinin ölçülmesidir. Yöntem- Çalışmada Kur Korumalı Mevduat uygulamasının katılım bankalarının finansal performansı üzerindeki etkisinin ölçülmesi amacıyla CRITIC ve WASPAS yöntemlerinden oluşan hibrid bir ÇKKV yöntemi kullanılmıştır. Söz konusu bankalara ilişkin veriler Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu(BDDK)’nun web sitesinden derlenmiştir. Çalışma kapsamında 2021 yılına ait 12 aylık, 2022 yılı için ise 9 aylık veriler analize dahil edilmiştir. Katılım bankalarının finansal performansı Toplam Kâr Payı Gelirleri, Aktif Kârlılığı, Özkaynak Kârlılığı, İşletme Gideri/Toplam Aktifler, Yabancı Kaynaklar/Toplam Özkaynaklar olmak üzere 5 kriter üzerinden değerlendirilmiştir. Bulgular- Çalışma kapsamında yapılan analiz neticesinde ele alınan kriterler arasında katılım bankalarının finansal performansının belirlenmesinde ağırlığı en yüksek kriterin İşletme Gideri/ Toplam Aktifler kriteri olduğu tespit edilmiştir. WASPAS yöntemi sonuçlarına göre ise katılım bankalarının ele alınan dönem içerisinde en kötü performansı 2021 yılı Mayıs ayında gösterdiği tespit edilmiştir. En iyi performansa sahip olduğu dönem ise 2022 yılı Eylül ayı olarak belirlenmiştir. Sonuç- Çalışma kapsamında yapılan analiz sonuçları ele alınan dönemlerde katılım bankalarının performansının 2021 yılı içerisinde dalgalanmalar gösterdiği ve yıl içerisinde performanslarında düşüşler olduğunu göstermektedir. 2021 yılı Aralık ayında yürürlüğe giren Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulaması ile birlikte katılım bankalarının finansal performansında yükseliş yaşandığı ve genel olarak 2022 yılı içerisinde performansın sürekli olarak artış göstererek 2022 yılı Eylül ayında en iyi performansın gösterildiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Katılım bankası, finansal analiz, finansal performans

THE EFFECT OF CURRENCY PROTECTED DEPOSITS ON FINANCIAL PERFORMANCE OF PARTICIPATION BANKS

Purpose- The aim of this study is to measure the effect of the Currency Protected Deposit (KKM) application, which entered into force on December 21, 2021, on the financial performance of participation banks.. Methodology- In the study, a hybrid MCDM method consisting of CRITIC and WASPAS methods was used to measure the effect of Currency Protected Deposit on the financial performance of participation banks. The data regarding the banks in question have been compiled from the website of the Banking Regulation and Supervision Agency (BDDK). Within the scope of the study, 12-month data for 2021 and 9 months for 2022 were included in the analysis. Financial performance of participation banks was evaluated on 5 criteria: Total Dividend Income, Return on Assets, Return on Equity, Operating Expenses/Total Assets, Foreign Resources/Total Equity. Findings- As a result of the analysis made within the scope of the study, it has been determined that the criterion with the highest weight in determining the financial performance of participation banks is the Operating Expense / Total Assets criterion. According to the results of the WASPAS method, it was determined that the participation banks showed the worst performance in the period under consideration in May 2021. The period with the best performance was determined as September 2022. Conclusion- The results of the analysis conducted within the scope of the study show that the performance of participation banks fluctuated in 2021 and there was a decrease in their performance during the period under consideration. It has been determined that the financial performance of participation banks has increased with the Currency Protected Deposit (KKM) application, which came into effect in December 2021, and the performance increased continuously in 2022 in general, and the best performance was shown in September 2022

Keywords:

Participation bank, financial analysis, financial performance Katılım bankası, finansal analiz, finansal performans,

PDF

___

Al-Barakati, A., Mishra, A. R., Mardani, A., & Rani, P. (2022). An extended interval-valued Pythagorean fuzzy WASPAS method based on new similarity measures to evaluate the renewable energy sources. Applied Soft Computing, 120, 108689.
Bağcı, H., Yiğiter, Ş. Y. (2019). BİST’te yer alan enerji şirketlerinin finansal performansının sd ve waspas yöntemleriyle ölçülmesi. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18), 877-898.
Demir, G. (2022). Hayat dışı sigorta sektöründe kurumsal performansın psi-sd tabanlı MABAC metodu ile ölçülmesi: anadolu sigorta örneği. Ekonomi Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi, 7(1), 112-136.
Esmer, Y., Bagci, H. (2016). Katılım bankalarında finansal performans analizi: türkiye örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 17-30.
Ghorabaee, M. K., Zavadskas, E. K., Amiri, M., & Esmaeili, A. (2016). Multi-criteria evaluation of green suppliers using an extended WASPAS method with interval type-2 fuzzy sets. Journal of Cleaner Production, 137, 213-229.
Gündoğdu, A. (2018). Türkiye’de katılım bankalarının finansal performansının gri ilişki analiz ile ölçülmesi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 17. UİK Özel Sayısı, 201-214.
Karakaya, A. (2020). Bulanık karar verme yaklaşımıyla katılım bankaları finansal performansı. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, Prof. Dr. Talha Ustasüleyman Özel Sayısı, 99-122.
Karapinar, A., Doğan, İ. Ç. (2015). An analysis of the performance of the participation banks in turkey. Accounting and Finance Research, 4(2), 24-33.
Önal, S., Mat, M. (2017). Türkiye’deki özel katılım bankalarının üç aylık periyotlarla 2014-2016 dönemlerinde karlılıklarının oran analizi yöntemiyle incelenmesi. International Journal of Academic Value Studies, 3(16), 87-94.
Özer, K., Saygin, O. (2022). Katılım bankacılığının finansal performans analizi: türkiye uygulaması. Ekonomi, Politika & Finans Araştırmaları Dergisi, 7(1), 257-273.
Özgür, E. (2008). Katılım bankalarının finansal etkinliği. Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 10(1), 159-175.
Özkan, T. (2020). Türk bankacılık sektöründe finansal performans ölçmede TOPSIS yönteminin kullanımı: katılım bankaları üzerine bir uygulama. Maliye ve Finans Yazıları, (113), 47-64.
Şahin, A., Tetik, N. (2020). Katılım bankalarının finansal performans analizi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 34(2), 293-314.
Sufian, F. (2007). The efficiency of Islamic banking industry: a non-parametric analysis with non- discretionary input variable. Islamic Economic Studies, 14(1-2), 53-78.
Wanke, P., Kalam Azad M. A., Barros, C. P. & Hadi-Vencheh, A. (2016). Predicting performance in asean banks: an intagrated fuzzy MCDM-neural network approach. Expert Systems, 33(3), 213-229.
Yudistira, D. (2004). Efficiency in islamic banking: an emprical analysis of eighteen banks. Islamic Economic Studies, 12(1), 1-19.