KOVİD DÖNEMİNDE FİRMALARIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ENDEKSİNDE YER ALMALARININ FİNANSAL PERFORMANSLARINA ETKİSİ: OTOMOTİV SEKTÖRÜ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Amaç- Bu araştırma ile otomotiv sektöründe etkili olan birçok parametre incelenerek sektördeki şirketlerin ileride nelerle kaşılaşacağını ve krizleri nasıl yönetebileceklerinin cevapları aranmıştır. Kovid 19 ile birlikte günlük hayattaki ön görülemez sorunların otomotiv sektörine getirdiği etkileri incelenmektedir. Araştırmanın amacı sektörün Kovid 19 pandemisi gibi olağan dışı dönemlerde finansal performanslarını araştırırken sürdürülebilirlik endeksinde yer almanın etkilerini de tespit etmeyi hedeflemektedir. Araştırma hem sektöre ışık tutmayı hem de pandemi gibi büyük kitleleri etkileyen muhtemel durumlarda finansal performansı arttırmak için izlenecek bir rehber olmayı amaçlamaktadır. Günümüzde firmaların finansal performansları yatırımcılar ve hissedarlar için büyük önem arz etmekte. İşletmenin başarısı başka bir deyişle işletmenin amaçlarına ulaşma düzeyi ve sürekliliği performans ölçümü ile değerlendirilir. Yapılan çalışmalarda finansal performans hesaplamalarına bakıldığında temelde sermaye yapısı, likidite durumları, duran varlıklara yapılan yatırımlar, satışları dikkate alınmaktadır . Bu kriterlere ek olarak sürdürülebilirlik endeksinde yer alıp almamanın da finansal performansı etkileyeceği ön görülmektedir. Yöntem- Bu çalışmada Otomotiv Sektöründe yer alan 23 firmanın verileri dikkate alınmaktadır. Bu kapsamda bu firmaların 2018-2021 yılları arasındaki bilançoları ve finansal raporlarına ilişkin verileri toplamda çeyrek periyotlar halinde toplam 16 dönem olacak şekilde ele alınmaktadır. Veriler Kamuyu aydınlatma platformundan (KAP) alınmıştır. Hazırlanan veriler ile oran hesaplamaları yapılmıştır. Otomotiv Sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin sürdürülebilirlik endeksinde yer almasının finansal performanslarına etkisi Cari Oran, Finansal Kaldıraç, Aktif Karlılık, Sermaye Karlılığı, Net Kar Marjı, değişkenleri kullunılmak suretiyle SPSS programında "Bağımsız gruplar T Testi" ile "Mann Whitney U testi" ile analiz edilmiştir. Bulgular- Sürdürülebilirlik endeksinde yer alıp almamaları durumlarına göre yapılan analizlerde takip eden değişkenlerin anlamlılık düzeylerinin 0,05 den küçük olduğu tespit edilmiştir: Aktif Kârlılık 0,032, Net Kâr Marjı 0,016 ,Cari Oran 0,00 , Finansal Kaldıraç 0,00 Öz sermaye Kârlılığı 0,003. Firmaların sürdürülebilirlik endeksinde yer almalarının finansal performansları açısından istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif bir etkiye sahip olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Sonuç- Sosyal, Kurumsal ve çevresel faktörlere göre hesaplanan sürdülebilirlik endekste yer almanın şirketlerin mali tablolarını olumlu etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Aynı zamanda bu endekste yer alan şirketlerin kâr yaratmada varlıklarını etkin kullandıkları tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Kovid-19, finansal performans, otomotiv sektörü

THE EFFECT OF INCLUSION OF COMPANIES IN THE SUSTAINABILITY INDEX ON THE FINANCIAL PERFORMANCES IN THE COVID PERIOD: A RESEARCH ON THE AUTOMOTIVE INDUSTRY

Purpose- With this research, by examining many parameters that are effective in the automotive sector, answers are sought for what the companies in the sector will face in the future and how they can manage the crises. The effects of unpredictable problems in daily life on the automotive industry with Kovid 19 are examined. The aim of the research is to determine the effects of being included in the sustainability index while investigating the financial performance of the sector in extraordinary periods such as the Kovid 19 pandemic. The research aims both to shed light on the sector and to be a guide to be followed in order to increase financial performance in possible situations that affect large masses such as pandemics. Today, the financial performance of companies is of great importance for investors and shareholders. The success of the enterprise, in other words, the level of achievement of the objectives of the enterprise and its continuity are evaluated by performance measurement. When the financial performance calculations are examined in the studies, the capital structure, liquidity status, investments in fixed assets and sales are taken into consideration. In addition to these criteria, it is predicted that whether or not to be included in the sustainability index will also affect the financial performance. Methodology- In this study, the data of 23 companies in the Automotive Sector are taken into account. In this context, the data on the balance sheets and financial reports of these companies for the years 2018-2021 are handled in quarterly periods, for a total of 16 periods. The data is taken from the Public Disclosure Platform (KAP). Ratio calculations were made with the prepared data. The effect of the companies operating in the Automotive Sector in the sustainability index on their financial performance was analyzed using the "Independent Groups T Test" and "Mann Whitney U Test" in the SPSS program by using the Variables of Current Ratio, Financial Leverage, Return on Assets, Return on Capital, Net Profit Margin. Findings - In the analysis made according to whether they are included in the sustainability index or not, the significance levels of the following variables were determined to be less than 0.05: Return on Assets 0.032, Net Profit Margin 0.016, Current Ratio 0.00, Financial Leverage 0.00 Equity Return 0.003. It has been found that the companies' inclusion in the sustainability index has a statistically significant and positive effect on their financial performance. Conclusion- It has been concluded that being included in the sustainability index, which is calculated according to social, institutional and environmental factors, positively affects the financial statements of the companies. At the same time, it has been determined that the companies in this index use their assets effectively to generate profit.

Keywords:

Covid-19, financial performance, automotive sector Kovid-19, finansal performans, otomotiv sektörü,

PDF

___

Arslan, I. (2019). Dünya'da ve Türkiye'de otomotiv sektörü, BIST100'de işlem gören otomotiv sektörü işletmelerinin finansal analizi. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Türkiye.
Akyüz F., Yeşil, T. (2017). BIST sürdürülebilirlik endeksine kayitli üretim sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin finansal performanslarinin incelenmesi. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), 9(16), 61-78.
Akmese, H., Aras & S., Akmese, K. (2016). Financial performance and social media: A research on tourism enterprises quoted in Istanbul stock exchange (BIST). Procedia Economics and Finance, 39, 705-710.
Aytekin, S., Erol A. F. (2018). Finansal performans kurumsal sürdürülebilirlik performansının temel belirleyicisi midir? BIST sürdürülebilirlik endeksinde aras yöntemi ile bir uygulama. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 869-886.
Aktaş, İ. (2016). BIST’te hisse senetleri işlem gören otomotiv sektöründeki firmalarin topsis yöntemine göre performans değerlemesi ve analizi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
Çatal, M. F. (2014). Küresel finansal krizin BIST’de işlem gören otomotiv sektörünün sermaye yapısı üzerindeki etkileri. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 28(2), 179-197.
Doruk, Ö. T. (2022). COVID-19’un finansal performansa etkisi: gida sektörü firmalari için karşilaştirmali bir değerlendirme. Muhasebe ve Denetime Bakış, 22(66), 67-82.
Düzer, M., Saime, Ö. N. C. E. (2017). Kurumsal sürdürülebilirlik raporlaması ve finansal performans: bist’te işlem gören şirketler için karşılaştırmalı bir analiz. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 637-648.
Elmas, B., Gözel, M. (2020). Sermaye yapısı ve firma performansı ilişkisi: bist otomotiv sektörü üzerine ampirik bir çalışma. Bingöl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(2), 219-235.
Esmer, Y., Faruk, D. A. Y. I. (2019). Stratejik performans yönetiminde finansal performans değerlemesi: bist otomotiv sektöründe bir uygulama. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 22(2), 628-645.
Fendoğlu, Ö. Ü. E., Polat, Ö. Ü. M. A. Bölüm 33 Covid-19 salgini’nin otomotiv endüstrisi üzerindeki etkileri.
Muammer, P. A. Ç. A., Karabulut, M. T. (2019). Finansal rasyolar ile finansal performans: bist ve turizm. Uluslararası Global Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(1), 53-65.
Onat, M. G. (2007). Otomotiv sektöründe oranlar yöntemi aracılığı ile finansal analiz. Doctoral dissertation, Marmara Universitesi, Turkey.
Özçelik, A. E., Karan, B. (2021). Pandemi sürecinin otomotiv sektörüne ve üretimine etkisi. MAS Journal of Applied Sciences, 6(4), 926-939.
Polat, M. A. (2020). Türk otomotiv sektörünün ekonomik büyümeye etkisi: karşilaştirmali bir ekonometrik analiz. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19(73), 504-521.
TOSB. (2020). COVID-19 sektörü nasiletkiledi? TOSB otomotiv yan sanayi ihtisas organize sanayi bölgesi 7. SAYI :30. T.C Sanayi Ve Teknoloji Bakanliği Otomotiv Sektörü Analiz Raporu ve Klavuzu – Covid-19 Krizine Yanit Ve Dayaniklilik Projesi.
Yalçın, B. (2021). COVID-19 pandemisinin otomotiv sektörü üzerindeki etkilerinin panel veri ekonometrisi yaklaşımıyla araştırılması, Master's thesis, Bursa Uludağ Üniversitesi.
Yılmaz, İ. (2016). Kurumsal sosyal sorumluluk, sosyal performans ve finansal performans. Kurumsal Sosyal Sorumlulukta Güncel Yönelimler ve Yaklaşımlar,(Ed. S. Hoştut ve S. Deren Van Het Hof), Ankara, Nobel Yayıncılık.
Yurdakul, M., Yusuf, İ. Ç. (2003). Türk otomotiv firmalarının performans ölçümü ve analizine yönelik topsıs yöntemini kullanan bir örnek çalışma. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 18(1), 1-18.