Türkiye Azerbaycan Ekonomik İlişkileri: İki Taraflı Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Perspektifi

Türkiye bölgesel ve küresel düzeyde işbirlikleri ile ekonomik ilişkilerini güçlendirmeye çalışmaktadır. Ortak dil ve kültüre sahip olduğu Güney Kafkasya ve Orta Asya ülkeleri ile iki ya da çok taraflı iş birlikleri çerçevesinde ticaret hacmini artırma, ticaret pazarlarını çeşitlendirme ve bölgede önemli bir aktör olma hedefindedir. Azerbaycan’ın 1991 yılında bağımsızlığını ilan etmesinin ardından Türkiye Azerbaycan ekonomik ilişkileri başlamış ve ülkeler iş birliğini daha ileri bir düzeye taşımak için 2020 yılında Tercihli Ticaret Anlaşması imzalamışlardır. Bu çalışmada ticaret hacmini arttırmayı ve ticareti serbestleştirmeyi amaç edinen iki ülkenin ekonomik ilişkileri dış ticaret özelinde incelenmiştir. Çalışmada, ülkeler temel makroekonomik göstergeleri itibariyle değerlendirilmiş ve iki taraflı ticarette açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükleri belirlenmiştir. İki taraflı açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler endeksi kullanılan çalışmada, ülkelerin karşılaştırmalı üstünlükleri ürün grupları itibariyle belirlenmiş ve ürün gruplarının ihracattaki payları karşılaştırılmıştır. Çalışma bulguları, karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olunan ürün gruplarının, Tercihli Ticaret Anlaşması kapsamındaki ürünlerle karşılaştırılması imkanı sunmakta ve anlaşmanın ticaret hacmini artırma potansiyeli ile ilgili fikir vermektedir.

Türkiye Azerbaijan Economic Relations: Bilateral Revealed Comparative Advantage Perspective

Türkiye is attempting to strengthen its economic relations through regional and global cooperations. Türkiye desires to boost trade volume, diversify trade markets, and become a major player in the area through bilateral or multilateral collaboration with South Caucasus and Central Asian nations, with whom it shares linguistic and cultural affinities. After Azerbaijan declared its independence in 1991, Türkiye established economic relations with Azerbaijan and signed a Preferential Trade Agreement in 2020, in order to take the cooperation to a higher level. The economic relations of the two nations are analyzed in terms of international trade in this study, with the goal of increasing bilateral trade volume and liberalizing trade. Countries are assessed using fundamental macroeconomic variables, and their comparative advantages in bilateral trade are established. Using the bilateral revealed comparative advantage index, the study examined the nations' comparative advantages and export shares by product group. The findings of the study allow for a comparison of product groupings with comparative advantage with the products covered by the Preferential Trade Agreement, as well as a sense of the agreement's potential to enhance trade volume.

___

  • Ahmad, I.; Kunroo, M. H.; Sofi, I. A. (2018). An RCA Analysis of India-China Trade Integration: Present, Potential and Prospects. Foreign Trade Review, 53(1), 49-58.
  • Ahmad, B.; Anwar, M.; Hammad, B.; Mehdi, M.; Tanveer, F. (2021). Analyzing Export Competitiveness of Major Fruits and Vegetables of Pakistan: An Application of Revealed Comparative Advantage Indices. Pakistan Journal of Agricultural Research, 58(2), 719-730.
  • Alpdoğan, H.; Akal, M.; Hasanov, G. (2020). Türkiye ile Azerbaycan’ın Dış Ticaret Gelişimi. Journal of Business and Trade, 1(1), 16-26.
  • Aslanlı, A. (2018). Türkiye-Azerbaycan Ekonomik İlişkileri. Yönetim ve Ekonomi, 25(1), 15-27.
  • Baghirova, A.; Oğuzhan, A.; Yıldız, E. (2017). Türkiye Azerbaycan Dış Ticaretini Etkileyen Faktörler (1998-2014 Dönemi). Trakya Üniveritesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(1), 301-314.
  • Balassa, B. (1965). Trade Liberalisation and Revealed Comparative Advantage. The Manchester School, 33(2), 99-123.
  • Balıkçıoğlu, N. (2019). Türkiye ile Diğer Türk Cumhuriyetleri Arasında Dış Ticaretin Gelişimi: 2000-2017. CUJOSS-C, XLIII(1), 225-245.
  • Çılgın, C.; Kurt, A. S. (2021). Dış Ticaret Verileri için Kümeleme Analizi: Türkiye, Azerbaycan ve Kazakistan Örneği. Sosyoekonomi, 29(48), 511-540.
  • Dikkaya, M.; Doyar, B. V.; Kanbir, O. (2018), The Effects of Oil Prices on Turkey’s Foreign Trade Relations to Azerbaijan. Review of Socio-Economic Perspectives, 2(2), 153-164.
  • Doru, Ö.; Aslan, M. B. (2019). Türkiye ile Türk Cumhuriyetleri Arasındaki Ekonıomik İlişkiler: Dış Ticaret, Turizm ve Yatırım Açısından Bir Değerlendirme. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(17), 427-442.
  • Embassy of the Republic of Azerbaijan to the Republic of Türkiye, https://ankara.mfa.gov.az/en
  • Ersoy, A. Y.; Durmuşkaya, S.; İbrahimli, A. (2017). Azerbaycan-Türkiye Dış Ticaret İlişkilerinin Ekonometrik Analizi. İşletme Bilimi Dergisi, 5(2), 181-197.
  • Gürçam, Ö. S. (2021). Bağımsızlık Sonrası Azerbaycan Dış ticareti ve Son Yıllarda Türkiye Azerbaycan Arasındaki Ticari İlişkinin Boyutu. Journal of Institute of Economic Development and Social Researches, 8(28), 32-43.
  • İnançlı, S. (2012). Türkiye’nin Türk Cumhuriyetleri ile Dış Ticaretinin Genişletilmiş Çekim Modeliyle Değerlendirilmesi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 49(565), 3-13.
  • Kara, Bestenigar.; Gribincea, A. (2016). An assessment on Bilateral Economic Relations Turkey & Azerbaijan. Economy and Sociology, 2, 47-60.
  • Karaalp, H. S. (2011). Competitiveness of Turkey in Eurasia: A Comparison with CIS Counties. China-USA Business Review, 10(9), 727-744.
  • Kardaş, Ş.; Macit, F. (2015). Turkey-Azerbaijan Relations: The Economic Dimension. Journal of Caspian Affairs, 1(1), 23-46.
  • Kaygusuz, Y. (2021). Kuruluşunun 10. Yılında Türk Konseyi’nin Türkiye ile Diğer Üye Ülkeler Arasındaki Ticarete Etkileri. TESAM Akademi Dergisi, 8(1), 199-235.
  • Phan, T.; Jong, J. J. (2012). An Analysis of Korea-Vietnam Bilateral Trade Relation. Munich Personal RePEc Archive MPRA Paper, No 48312, 1-24.
  • Saki, Z.; Moore, Z. S.; Kandiov, I.; Rothenberg, L.; Godfrey, A. B. (2019). Revealed Comparative Advantage for US textiles and apparel. Competitiveness Review: An International Business Journal, 29(4), 462-478.
  • Şimşek, N.; Kurt, A. S. (2021). Evaluation of the Economic Relations between Turkey and Uzbekistan. Perceptions, XXVI(1), 121-151.
  • Şimşek, N.; Seymen, D.; Utkulu, U. (2010). Turkey’s Competitiveness in the EU Market: A Comparison of Different Trade Measures. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(2), 107-139.
  • Trade Map, (2023). https://www.trademap.org
  • Republic of Türkiye Ministry of Foreign Affairs, (2023), https://www.mfa.gov.tr/default.en.mfa
  • Republic of Türkiye Ministry of Trade, (2023), www.trade.gov.tr
  • UNDP, Human Development Reports, (2023), https://hdr.undp.org/data-center/country-insights#/ranks
  • Utkulu, U.; Seymen, D. (2004). Revealed Comparative Advantage and Competitiveness: Evidence for Turkey vis-à-vis the EU/15. European Trade Study Group 6th Annual Conference, Nottingham, (September, 2004).
  • World Bank, (2023). https://data.worldbank.org/