TARİHİ YAPILARA YAPILAN ÇAĞDAŞ EK/YAPININ PALİMPSEST KAVRAMI ÖZELİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ: DANİEL LİBESKİND BERLİN YAHUDİ MÜZESİ
Araştırmanın amacı, gelişen teknoloji ve ihtiyaçlar sonucu tarihi yapıları canlı tutulmak amacıyla yapılan çağdaş ek/yapının oluşturduğu birlikteliği palimpsest kavramı çerçevesinde sorgulamak ve palimpsest kavramının çağdaş mimarlık döneminde nasıl anlamlanarak var olduğu/olacağı irdelenmektedir. Palimpsesti oluşturan sadece eski ve yeninin birlikte olması değil, onu var eden bellekle bütünleşerek bir kimlik oluşturmasıdır. Bu amaçla, bir palimpsest örneği olan Daniel Libeskind’in tasarlamış olduğu Berlin Yahudi Müzesi ele alınmaktadır. Libeskind tasarımının temelinde toplumun kollektif belleğini esas alarak Berlin Yahudi Müzesi’ni tasarlamıştır. Eski-yeni yapı arasındaki kurgu ve mekanlarla kollektif belleği somutlaştırarak orayı yer haline getirmeyi amaçlamıştır. Bu şekilde insanlar, mekanı deneyimleyerek/yerin ruhunu hissederek kollektif hafızalarında var olanın geçmiş ve gelecek bağlamında sürdürebilirliğini sağlamaktadır. Bu bağlamda çalışma kapsamında öncelikle; palimpsest ve kollektif bellek teorik okumalarıyla kavramsal alt yapı oluşturulmaya çalışılmaktadır. Devamında ise tasarlanan yapının genel özellikleri incelenerek tarihi yapıyla çağdaş ekin oluşturduğu kimlik özelinde palimpsest kavramı tartışmaya konu edilmektedir. Çalışma bulguları; kollektif belleği yaşatma gayretiyle yapılan Berlin Yahudi Müzesi’nin yanındaki tarihi yapıyla yapmış olduğu etkileşim sonucu oluşturduğu aura ile bir palimpsest örneği olduğu ve palimpsest kavramı, özellikle tarihi yapılara yapılan çağdaş ek/yapı bağlamında çağdaş mimarlık döneminin bir söylemi haline geleceği düşüncesini destekler niteliktedir.
EVALUATION OF THE CONTEMPORARY ADD/BUILDING TO HISTORICAL BUILDINGS IN THE CONTEXT OF THE CONCEPT OF PALIMPSEST: BERLIN JEWISH MUSEUM
The aim of the study is to question the association of contemporary add/building with the aim of keeping historical structures alive as a result of developing technology and how the concept of palimpsest existed in the modern period of architecture/how it will be in the future is examined. Palimpsest can be read on a layer of data and spatial traces accumulated in memory over time. For this purpose, Daniel Libeskind tries to sustain memory by making it an experiential and symbolic place in the Jewish Museum, which he designs with data from collective memory. In this context, first, background is tried to be created with the theoretical readings of collective memory and palimpsest. In continuation, by examining the general characteristics of the designed structure, the identity the historical structure with the contemporary add are discussed in palimpsest. As a result of its interaction with the historical structure next to the museum, which is made with the effort to keep collective memory sustained aura is a palimpsest example and the concept of palimpsest supports the idea that the period of contemporary architecture will become a discourse, especially contemporary additions to historical buildings.
___
- Arusoğlu, Z. (2013). Çok Katmanlı Kentlerde Kimlik Sorunsalı: Palimpsest Bir Kentsel Alan Olarak Ulus Örneğinin İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi), İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü.
- Halbwachs, M. (1992). On Collective Memory (çev.Banu Barış). Chicago: University of Chicago Press.
- Huyssen, A. (2003). PRESENT PAST : Urban Palimpsests and the Politics of Memory. California: Standford University Press.
- Kurrent, F. (2001). Eski Bir Çevrede Yeni Yapılaşma (çev. İdil Üçer). Mimarlık Dergisi, 297, 39-41.
- Maden, F., & Şengel, D. (2009). Kırılan Teslimiyet : Libeskind'de Bellek, Tarih, Mimarlık METU JFA, 26(1), 49-70.
- Yıldırım, G. (2009). Mekanların Dönüşüm Potansiyeli ve Mimarlıkta Palimpsest Kavramı. (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- [1] DMWORDOFTTHEWEEK, 2014. Palimpsest. https://dmwordoftheweek.wordpress.com/2014/04/25/palimpsest/ Erişim Tarihi: 05.09.2018.
- [2] ARKITEKTUEL, (t.y.). Berlin Yahudi Müzesi. http://www.arkitektuel.com/berlin-yahudi-muzesi/ Erişim Tarihi: 03.06.2018.
- [3] LIBESKIND, 2001. Jewish Museum Berlin. https://libeskind.com/work/jewish-museum-berlin/ Erişim Tarihi:28.6.2018.
- [4] Sudaş, İ. 2015. Berlin Yahudi Müzesi http://www.arkitera.com/proje/4248/yahudi-muzesi Erişim Tarihi:01.06.2018.
- [5] Avcı, H. 2013. Yarışmayla Yapılan Yahudi Müzesi. http://www.arkitera.com/haber/16961/yarismayla-yapilan-yahudi-muzesi Erişim Tarihi:01.06.2018
- [6] Bianchini, R. 2018. Daniel Libeskind| Jewish Museum Part 1. https://www.inexhibit.com/case-studies/daniel-libeskind-jewish-museum-berlin/ Erişim Tarihi:10.05.2019
- [7] Pavka, E. 2010. Jewish Museum, Berlin / Studio Libeskind. https://www.archdaily.com/91273/ad-classics-jewish-museum-berlin-daniel-libeskind Erişim Tarihi:02.06.2018