ÇAĞDAŞ TÜRK RESMİ VE GELENEKSEL SANATLAR BAĞLAMINDA BİR RESSAM: BİLAL ERDOĞAN (1944- 1999)

Geleneksel sanatlar ve Çağdaş Türk Resim Sanatı arasındaki etkileşimin üretken biçimde bir birikime dönüşmesi, az bulunur bir olgudur. Geleneksel sanatların İslam inancıyla biçimlenmiş estetik yapısı, Çağdaş Türk Resim Sanatın da içselleştirilmiş ve özgün bir yapıta dönüşmüş ve kimlikleştirilmiş biçim de bir sanatçının yapıtlarının temel kurgusunu oluşturması, evrensel bir sanat kavramına taşınması anlamında önemlidir. Sanatçının kimlik olgusunu geçmiş birikimiyle bugün arasında ki arayı kapatarak oluşturması beklenmektedir. Bu anlamda, yapıtlarında geleneksel olanla arasında ki bağı anlaşılabilir biçimde izleyiciye sunan, Bilal Erdoğan gibi bir sanatçı kimliği Çağdaş Türk Sanatında sık rastlanan bir olgu değildir. Bu nedenle ve hakkında yazılı kaynakların azlığı, sanatçının geçmişi, tartışılmaz estetik duyarlığa sahip ve kendine özgün yapıtları nedeniyle sanatçının geleneksel olanla arasındaki bağın araştırılması zorunluluğu ortaya çıkmaktadır. Bilal Erdoğan, geleneksel olanla arasında ki, bu arayı kendine dönüştürerek kimlik olgusunu üzerinde barındırdığı ve edindiği birikimlerle bütünleştiren bir sanatçı kimliğiyle karşımıza çıkmaktadır. Çalışmanın amacı, sanatçının yapıtlarında geleneksel sanatların ortaya koyduğu estetik ve biçimsel kaynağın nasıl örtüştürdüğü konusunun, sanatçının seri resimleri olan “Parçalanmalar” dizisi resimleri yoluyla ortaya çıkarılmasına çalışmaktır. Bu, Geleceğin sanatçı adaylarına yol gösterici ve Türk Resim Sanatı’nın birikiminin zenginleşmesi için önemli hale gelmektedir. Araştırma, sanatçının geleneksel sanatların izinden nasıl yürüdüğünü ve birikimden nasıl yararlandığına ilişkin somut kanıtlar üzerinden gitmektedir. Doğal olarak sanatçının yaşadığı yıllar da kendisiyle ve yapıtlarıyla ilgili yazılmış çok az yazılı kaynak olması nedeniyle, yapıtların geleneksel sanatlarla ilgisi, biçim ve renk ikilisiyle kurulmaya çalışılmıştır.  

___

  • Ayvazoğlu, Beşir. Aşk Estetiği, İstanbul: Kapı Yayınları, 2013.Burckhardt, Titus. İslam Sanatı, Turan Koç (Çev.), İstanbul: Klasik Yayınları, 2. Basım, 2013.İpşiroğlu, Mazhar Ş. İslamda Resim Yasağı ve Sonuçları, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2005.Özsezgin, Kaya. Başlangıcından Bugüne Çağdaş Türk Resim Sanatı Tarihi, İstanbul: Tiglat Yayınları, Cilt 3, 1982.Sağlam, Mümtaz. Bilal Erdoğan, Sanatçı Kataloğu, İzmir: İzmir Büyükşehir Belediyesi Yayıncılık Tanıtım, 2000. Tansuğ, Sezer. Karşıtı Aramak, İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları, 1983.Tansuğ, Sezer. Çağdaş Türk Sanatı, İstanbul: Remzi Kitabevi, 4. Basım, 1996.Uluç, Ömer. “Tartışma”, Sanat Dünyamız, 1999, Sy. 73, 99- 119.Yetkin, Suut Kemal. İslam Ülkelerinde Sanat, İstanbul: Cem Yayınevi, 1984.