BİREYSEL YENİLİKÇİLİĞİN TÜKETİCİ YENİLİKÇİLİĞİNE ETKİSİNDE FOMO’NUN ARACILIK ROLÜ

Beaqon (2006) FoMO kavramını, herhangi bir etkinliğin, durumun veya partinin kaçırılması durumunda, çok iyi bir şeyi kaçıracağına dair kişinin hissedeceği korku olarak tanımlamıştır. Bu çalışmada, gelişmeleri kaçırma korkusu (FoMO) yaşamanın kişilerin yeniliklere karşı istekliliğini ve yeni ürünleri benimsemesini etkileyeceği beklenmektedir. Çünkü yenilikleri benimseyen bireyler gelişmeleri ve yenilikleri kaçırma korkusu yaşayarak, yeni ürünleri takip edebilir ve satın alabilir. Bu çalışmanın amacı, bireysel yenilikçiliğin tüketici yenilikçiliğine etkisinde gelişmeleri kaçırma korkusunun aracılık rolünü tespit etmektir. Bu amaç doğrultusunda, İstanbul’da yaşayan 496 katılımcıya kolayda örnekleme yöntemi ile çevrimiçi anket uygulanmıştır. Araştırma sonucunda, bireysel yenilikçiliğin tüketici yenilikçiliğine etkisinde FoMO’nun kısmi aracılık rolü tespit edilmiştir. Dolayısıyla, bireysel yenilikçiliğin artması gelişmeleri kaçırma korkusunu pozitif yönde etkileyerek arttırmakta ve gelişmeleri kaçırma korkusunun artması kişilerde tüketici yenilikçiliğini ortaya çıkarabilmektedir. Bu bakımdan, bireysel yenilikçiliğin gelişmeleri kaçırma korkusu aracılığı ile tüketici yenilikçiliğine etkisi bulunmaktadır. Ayrıca, bireysel yenilikçiliğin ve gelişmeleri kaçırma korkusunun tüketici yenilikçiliğinde ve bireysel yenilikçiliğin de gelişmeleri kaçırma korkusunun üzerinde olumlu etkisi olduğu ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada, katılımcıların çoğunluğunun yenilikçilik sınıflamasında ‘‘Sorgulayıcılar (%46,6)’’ ve ‘‘Öncüler (%23,8)’’ kategorisinde olduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla, ‘‘Sorgulayıcılar’’ın ve ‘‘Öncüler’’in yenilikleri benimseme ve yeni ürünleri satın almada gelişmeleri kaçırma korkusu ile hareket ettiği söylenebilir

THE MEDIATING ROLE OF FOMO IN THE EFFECT OF INDIVIDUAL INNOVATIVENESS ON CONSUMER INNOVATIVENESS

Beaqon (2006) defined the concept of FoMO as the fear that one would feel that if any event, situation or party was missed, they would miss something very good. In this study, it is expected that living in the fear of missing out (FoMO) will affect the willingness of people to to adopt innovations and new products. Because, individuals who adopt innovations can follow and buy new products by fear of missing out developments and innovations. The aim of this study is to determine the mediating role of FoMO in the effect of individual innovativeness on consumer innovativeness. In accordance with this purpose, an online survey with convenience sampling method was applied to 496 participants living in Istanbul. As a result of the research, the partial mediation role of FoMO was determined in the effect of individual innovativeness on consumer innovativeness. Therefore, the increase in individual innovativeness increases FoMO and the increase in FoMO can prompt consumer innovativeness. In this respect, individual innovativeness has an impact on consumer innovativeness through FoMO. In addition, it was revealed that individual innovativeness and fear of missing out (FoMO) had a positive effect on consumer innovativeness, and individual innovativeness had a positive effect on fear of missing out (FoMO). In this study, it was found that the majority of participants were in the category of ‘‘Early Majority (%46,6)’’ and ‘‘Early Adopters (%23,8)’’ in the innovativeness classification. Therefore, it can be said that ‘‘Early Majority’’ and ‘‘Early Adopters’’ act with the fear of missing out adopting innovations and purchasing new products.

PDF

___

Akdoğan, M. Ş. ve Karaarslan, M. H. (2013). Tüketici Yenilikçiliği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27(2): 1-20.
Akbıyık, A. ve Coşkun, E. (2013). Eğitsel Sosyal Yazılımların Kabul ve Kullanımına Yönelik Bir Model. AJIT-e: Online Academic Journal of Information Technology, 4(13): 39-62.
Alt, D. (2015). College Students’ Academic Motivation, Media Engagement and Fear of Missing Out. Computers in Human Behavior, 49: 111-119.
Argan, M. ve Tokay-Argan, M. (2018). Fomsumerism: A Theoretical Framework. International Journal of Marketing Studies, 10(2): 109-117.
Argan, M., Tokay-Argan, M. ve İpek, G. (2018). I Wish I Were! Anatomy of A Fomsumer. İnternet Uygulamaları ve Yönetimi Dergisi, 9(1): 43-57.
Aydın, H. (2018a). Sosyal Medyadaki Gelişmeleri Kaçırma Korkusunun (FoMO) İçgüdüsel Alımlara Etkisinin Öz Belirleme Kuramı ile Açıklanması. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi 17. UİK Özel Sayısı, 415-426.
Aydın, H. (2018b). Sosyal Medya Trendi Olan FoMO’nun Pazarlama Alanında Kullanımı Üzerine Literatür Taraması. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1): 1-9.
Aydın, S. (2009). Kişisel ve Ürün Temelli Yenilikçilik: Cep Telefonu Kullanıcıları Üzerine Ampirik Bir Uygulama. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 10(2): 188-203.
Baron, R. M. ve Kenny, D. A. (1986). The Moderator-Mediator Variable Distinction in Social Psychological Research: Conceptual, Strategic, and Statistical Considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51(6): 1173-1182.
Baştürk, S. ve Taştepe, M. (2013). Evren ve Örneklem, (Baştürk, S. Ed) Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Vize Yayıncılık.
Bayat, B. (2003). Bireylerin Benlik Algısı (Benlik Tasarımları) Sistemi ve Bu Sistemin Davranışları Üzerindeki Rolü. Kamu-Dergisi, 7(2): 123-137.
Beaqon, ? (2006). Fomo. https://www.urbandictionary.com/define.php?term=Fomo asp (20.12.2018).
Berthon, P., Ewing, M. ve Hah, L. L. (2005). Captivating Company: Dimensions of Attractiveness in Employer Branding. International Journal of Advertising, 24(2): 151-172.
Bommer, M. ve Jalajas, D. S. (1999). The Threat of Organizational Downsizing on the Innovative Propensity of R&D Professionals”, R&D Management, 29(1): 27-34.
Byrne, B. M. (2001). Structural Equation Modeling with AMOS, EQS, and LISREL: Comparative Approaches to Testing for The Factorial Validity of A Measuring Instrument. International Journal of Testing, 1(1): 55-86.
Deniz, A. ve Erciş, A. (2016). Tüketici Yenilikçiliğinin Boyutları ve Yenilikçiliği Etkileyen Faktörler Arasındaki İlişkiler. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi KAÜİİBFD, 7(14): 461-475.
Dobre, C., Dragomir, A. ve Preda, G. (2009). Consumer Innovatıveness: A Marketıng Approach. Management & Marketing, 4(2): 19-34.
Dossey, L. (2014). FOMO, Digital Dementia, and Our Dangerous Experiment. Explore: The Journal of Science and Healing, 10(2): 69-73.
Eiesland, I. ve Mangrud, M. S. (2017). Adoption of Social Media Technology: The Effect of Always Logged-In, Return on Time and Fear of Missing Out. Yüksek Lisans Tezi, BI Norwegian Business School.
Elhai, J. D., Levine, J. C., Dvorak, R. D. ve Hall, B. J. (2016). Fear of Missing Out, Need for Touch, Anxiety and Depression are Related to Problematic Smartphone Use. Computers in Human Behavior, 63: 509-516.
Erciş, A. ve Türk, B. (2016). Etik Çerçevesinde Tüketim, Tüketici ve Çevre: Ekolojik Okuryazarlığın Moderatör Rolü. Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, 20(2): 1-24.
Eşitti, Ş. (2015). Bilgi Çağında Problemli İnternet Kullanımı ve Enformasyon Obezitesi: Problemli İnternet Kullanımı Ölçeğinin Üniversite Öğrencilerine Uygulanması. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 49(2): 75-97.
Fornell, C. ve Larcker, D. F. (1981). Evaluating Structural Equation Models with Unobservable Variables and Measurement Error. Journal of Marketing Research, 18(1): 39-50.
George, D. ve Mallery, P. (2003). SPSS for Windows, Step by Step, A Simple Guide and Reference. Boston: Allyn and Bacon.
Gezgin, D.M., Hamutoglu, N.B., Gemikonakli, O. ve Raman, I. (2017). Social Networks Users: Fear of Missing Out in Preservice Teachers. Journal of Education and Practice, 8(17): 156-168.
Gil, F., Oberst, U., Del Valle, G. ve Chamarro, A. (2015). Nuevas Tecnologías-¿ Nuevas Patologías? El Smartphone y el Fear of Missing out. Aloma: Revista de Psicologia, Ciències de l’Educació i de l’Esport, 33(2): 77-84.
Goldsmith, R. E. (1984). Personality Characteristics Associated with Adaption-Innovation. Journal of Psychology, 117: 159-165.
Goldsmith, R. ve Flynn, L. R. (1992). Identifying Innovators in Consumer Product Markets. European Journal of Marketing, 26(12): 42-55.
Goldsmith, R. E. ve Foxall, G. R. (2003). The Measurement of Innovativeness. The International Handbook on Innovation, 321-330.
Goldsmith, R. E. ve Hofacker, C. F. (1991). Measuring Consumer Innovativeness. Journal of the Academy of Marketing Science, 19(3): 209-221.
Goldsmith, R. E. ve Newell, S. J. (1997). Innovativeness and Price Sensitivity: Managerial, Theoretical and Methodological Issues. Journal of Product & Brand Management, 6(3): 163-174.
Goldsmıth, R. E., Stith, M.T. ve White, J. D. (1987). Race and Sex Differences in Self-Identified Innovativeness and Opinion Leadership. Journal of Retailing, 63(4): 411-425.
Gökler, M. E., Aydın, R., Ünal, E. ve Metintaş, S. (2016). Sosyal Ortamlarda Gelişmeleri Kaçırma Korkusu Ölçeğinin Türkçe Sürümünün Geçerlilik ve Güvenilirliğinin Değerlendirilmesi. Anatolian Journal of Psychiatry, 17(1): 53-59.
Grewal, D., Sirgy, J. Ve Mangleburg, T. (2000). Retail Environment, Selfcongruity, and Retail Patronage: An Integrative Model and A Research Agenda. Journal of Busisness Researsch, 49(2): 127-130.
Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2016). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Felsefe-Yöntem-Analiz. Ankara: Seçkin Kitabevi.
Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J. ve Anderson, R. E. (2014). Multivariate Data Analysis. India: Pearson Education Limited.
Hayran, C., Anik, L. ve Gürhan-Canli, Z. (2017). Exploring the Antecedents and Consumer Behavioral Consequences of “Feeling of Missing Out (FOMO)”. In: Stieler M. (Ed) Creating Marketing Magic and Innovative Future Marketing Trends. Developments in Marketing Science: Proceedings of the Academy of Marketing Science, Springer, Cham.
Hayran, C., Anik, L. ve Gurhan-Canli, Z. (2016). Exploring the Antecedents and Consumer Behavioral Consequences of ‘‘Feeling of Missing Out” (Fomo)’’. In P. Moreau & S. Puntoni (Eds.), NA—Advances in Consumer Research (ss. 468). Duluth, MN: Association for Consumer Research.
Herman, D. (2010). The Fear of Missing Out (FOMO). http://www.danherman.com/The-Fear-of-Missing-Out-(FOMO)-by-Dan-Herman.html asp (20.12.2018).
Hirschman, H. C. (1980). Innovativeness, Novelty Seeking, and Consumer Creativity. Journal of Consumer Research, 7(3): 283-295.
Hodkinson, C. (2016). Fear of Missing Out (FOMO) Marketing Appeals: A Conceptual Model. Journal of Marketing Communications, 25(1): 65-88.
Hooper, D., Coughlan, J., ve Mullen, M. R. (2008). Structural Equation Modelling: Guidelines for Determining Model Fit. The Electronic Journal of Business Research Methods, 6: 53-60.
Hoşgör, H., Tandoğan, Ö. ve Hoşgör G, D. (2017). Nomofobinin Günlük Akıllı Telefon Kullanım Süresi ve Okul Başarısı Üzerindeki Etkisi: Sağlık Personeli Adayları Örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(46): 573-595.
Hu, L. ve Bentler, P. M. (1999). Cutoff Criteria for Fit Indexes in Covariance Structure Analysis: Conventional Criteria Versus New Alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1): 1-55.
Hirunyawipada, T., ve Paswan, A. K. (2006). Consumer Innovativeness and Perceived Risk: Implications for High Technology Product Adoption. Journal of Consumer Marketing, 23(4): 182-198.
Hurt, H. T., Joseph, K. ve Cook, C. D. (1977). Scales for The Measurement of Innovativeness. Human Communication Research, 4: 58-65. JWT Intelligence (Mart 2012). Fear of Missing out (FOMO). https://www.slideshare.net/jwtintelligence/the-fear-of-missing-out-fomo-march-2012-update. asp (20.12.2018).
Kalaycı, Ş. (2010). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayın.
Kaya, Ç. ve Altınkurt, Y. (2018). Öğretmenlerin Psikolojik Sermayeleri ile Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkide Psikolojik ve Yapısal Güçlendirmenin Rolü. Eğitim ve Bilim, 43(193): 63-78.
Kılıçer, K. ve Odabaşı, H. F. (2010). Bireysel Yenilikçilik Ölçeği (BYÖ): Türkçeye Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38: 150-164.
Kim, W., Di Benedetto, C. A. ve Lancioni, R. A. (2011). The Effects of Country and Gender Differences on Consumer Innovativeness and Decision Processes in A Highly Globalized High-Tech Product Market. Asia Pacific Journal of Marketing and Logistics, 23(5): 714-744.
Kirton, M. J. (1994). A Theory of Cognitive Style. In Adaptors and Innovators: Styles of Creativity and Problems Solving (2nd edition, ed. M. J. Kirton, pp. 1–33). London: Routledge,
Kline, R. B. (2005). Methodology in The Social Sciences. Principles and Practice of Structural Equation Modeling. New York, NY, US: Guilford Press.
Kotler, P. (1997). Marketing Management: Analysis, Planning, Implementation and Control. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
Leavitt, C. ve Walton, J. (1975). Development of A Scale For Innovativeness. Advances in Consumer Research, 2(1): 545-55.
MacKinnon, D. P. (2008). Introduction to Statistical Mediation Analysis. New York: Lawrance Erlbaum.
Madran, C. ve Esen, K. (2002). Yeniliklerin Kabul Süreci; Üniversite Öğrencileri ile Yapılan Bir Pilot Çalışma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(9): 136-152.
Marie, A. ve Grybs, M. (2013). Modern Trends in Consumer Behaviour in Era of E Communication. Studia Ekonomiczne, 151: 263-273.
Metin, B., Pehlivan, R. ve Tarhan, N. (2017). Üsküdar Gelişmeleri Kaçırma Korkusu Ölçeğinin Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. The Journal of Neurobehavioral Sciences, 4(2): 43-46.
Meydan, C. H. ve Şeşen, H. (2011). Yapısal Eşitlik Modellemesi: Amos Uygulamaları. Ankara: Detay Yayın.
Midgley, D. F. ve Dowling, G. R. (1978). Innovativeness: The Concept and Its Measurement. Journal of Consumer Research, 4(4): 229-242.
Mróz, A. ve Solecki, R. (2017). Postawy rodziców wobec aktywności nastolatków w internecie w percepcji uczniów (Attitudes of parents toward online activity of teenagers in perception of students). E-mentor, 4(71).
Oberst, U., Wegmann, E., Stodt, B., Brand, M. ve Chamarro, A. (2017). Negative consequences from heavy social networking in adolescents: The mediating role of fear of missing out. Journal of Adolescence, 55: 51-60.
Odabaşı, Y. (2016). FoMO Bir Pazarlama Silahı Olabilir Mi? https://www.brandmap.com. tr/brandmap-makale9 asp (20.12.2018).
Onay, M., Saygın, M. ve Sakallı Ö, S. (2015). Gelişmeleri Kaçırma Korkusunun Sağlık Çalışanlarının İş Tatmini ve Ağ Kurma Davranışlarına Etkisi Üzerine Bir Araştırma. 3. Örgütsel Davranış Kongresi, Tokat, Kasım 6-7.
Ozan, Ş. ve Odabaşı, H.F (2015). Yeni Köye Eski Adet: Sosyal Medyada Gelişmeleri Kaçırma Korkusu. 3.Uluslararası Öğretim Teknolojileri ve Öğretmen Eğitimi Sempozyumu, Trabzon, Eylül 9-11.
Özoğlu, B. ve Bülbül, H. (2013). Güdülenmiş Tüketici Yenilikçiliği ve Algılanan Risk Ölçeklerinin Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 3(3): 131-139.
Pallister, J. G. ve Foxall, G. R. (1998). Psychometric Properties of The Hurt–Joseph–Cook Scales for The Measurement of Innovativeness. Technovation, 18(11): 663-675.
Pearson, P.H. (1970). Relationships Between Global and Specified Measures of Novelty Seeking. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 34: 199-204.
Przybylski, A. K., Murayama, K., DeHaan, C. R. ve Gladwell, V. (2013). Motivational, Emotional, and Behavioral Correlates of Fear of Missing Out. Computers in Human Behavior, 29: 1841-1848.
Rifkin, J., Cindy, C. ve Kahn, B. (2015). Fomo: How the Fear of Missing Out Leads to Missing Out. ACR North American Advances, 43: 244-248.
Roehrich, G. (2004). Consumer Innovativeness Concepts and Measurements. Journal of Business Research, 57: 671-677.
Roehrich, G., Florence, P.V. ve Ferrandi, J. M. (2002). An Exploration of The Relationships Between Innate Innovativeness and Domain Specific Innovativeness, Se´rie Recherche, l’Universite´ Pierre Mende`s-France.
Rogers, E. M. (1983). Diffusion of Innovations. New York: The Free Press.
Rogers, E. M. (1995). Diffusion of Innovations (Dördüncü Baskı), New York: The Free Press.
Sağlam, M. ve Yavuz, N. (2018). İşkoliklik ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişkide İş Yaşam Dengesinin Aracılık Rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(4): 922-952.
Schumacker, R. E. ve Lomax, R. G. (1996). A Beginner’s Guide to Structural Equation Modeling. Hillsdale, NJ, US: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
Slater, S. F. ve Mohr, J. J. (2006). Successful Development and Commercialization of Technological Innovation: Insights Based on Strategy Type. Journal of Product Innovation Management, 23(1): 26-33.
Solecki, R. (2017). Aktywność Młodzieży w Cyberprzestrzeni (Activity of Youth in Cyberspace). Warszawa-Milanówek: Von Velke.
Steenkamp, J. B. E., Hofstede, F. T. ve Wedel, M. (1999). A Cross-National Investigation into The Individual and National Cultural Antecedents of Consumer Innovativeness. The Journal of Marketing, 63(2): 55-69.
Steiger, J. H. (1990). Structural Model Evaluation and Modification: An Interval Estimation Approach. Multivariate Behavioral Research, 25(2): 173-180.
Sümer, N. (2000). Yapısal Eşitlik Modelleri: Temel Kavramlar ve Örnek Uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6): 49-74.
Şimşek, Ö. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş: Temel İlkeler ve LİSREL Uygulamaları. Ankara: Ekinoks.
Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics. Boston: Pearson.
Tellis, G. J., Yin, E. ve Bell, S. (2009). Global Consumer Innovativeness: Cross-Country Differences and Demographic Commonalities. Journal of International Marketing, 17(2): 1-22.
Thompson, B. (2004). Exploratory and Confirmatory Factor Analysis: Understanding Concepts and Applications. American Psychological Association.
Tomczyk, Ł., & Selmanagic-Lizde, E. (2018). Fear of Missing Out (FOMO) among Youth in Bosnia and Herzegovina-Scale and Selected Mechanisms. Children and Youth Services Review, 88, 541-549.
Türkiye İstatistik Kurumu (2017). Yıllara Göre İl Nüfusları.
Vandecasteele, B. ve Geuens, M. (2010). Motivated Consumer Innovativeness: Concept, Measurement, and Validation. International Journal of Research in Marketing, 27(4): 308-318.
Yılmaz, V. ve İlhan Dalbudak, Z. (2018). Aracı Değişken Etkisinin İncelenmesi: Yüksek Hızlı Tren İşletmeciliği Üzerine Bir Uygulama. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 14(2): 517-534.