AŞI SOĞUK ZİNCİRİ: COVİD-19 SALGINI KAPSAMINDA TÜRKİYE’NİN AŞI LOJİSTİĞİ ALT YAPISININ İNCELENMESİ

Çin’in Wuhan kentinde 2019 yılı sonlarına doğru başlayıp tüm dünyada ekonomik, siyasi, sosyal her alanı etkisi altına alan Covid-19 salgınının durdurulması ve etkisini azaltmak için tek çare olarak görülen aşı çalışmaları hız kazanmıştır. 2020 yılı sonu itibari ile Moderna, Pfizer-BioNTech, Sinovac, firmaları tarafından bu aşılar geliştirilmiş ve Dünya’nın farklı ülkelerinden siparişler alınarak bu aşıların seri üretim aşamasına geçilmiştir. Gerek üretici firmalardan söz konusu ülkelere dağıtımı gerekse bu ülkelerin vatandaşlarına bu aşıları ulaştırılması noktasında doğru yol ve yöntemlerle depolama ve dağıtım operasyonları salgının seyrinde önemli bir rol oynayacaktır. Türkiye’de yaşayan toplam 84 milyon insana bu aşıların belirli periyotlarla iki doz halinde uygulanması düşünüldüğünde ileriye yönelik lojistik planlamalarının aşı uygulanmaları öncesi çok dikkatli olarak yapılması gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmada; Covid-19 aşıların taşınması, depolanması ve dağıtımı sırasında kayıpların yaşanmaması ve ürün kalitesinin her aşamada stabil kalması için uygulanan soğuk zincir koşulları kapsamlı olarak değerlendirilecektir. Bu derleme kapsamında Covid-19 aşılarına yönelik soğuk zincir uygulamalarının başarılı bir şekilde sonuçlandırılıp, nihai noktaya kadar ki süreçte hataları minimum seviyeye indirmek için yapılması gerekenler üzerine durulmuştur. Bu çalışmada; Türkiye’nin mevcut soğuk zincir altyapısının yeterlilikleri ve eksiklikleri ele alınarak aşı tedarik zincirinin mevcut depolama ve taşıma süreçlerindeki kısıtlarını ‘’SWOT Analizi’’ ile belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu araştırmanın bulguları geçmiş yıllarda yapılmış akademik ve güncel raporlardan elde edilen veri ve bilgiler aracılığıyla ortaya konmuştur. Ayrıca konunun güncel gelişmelere açık olması çalışmada güncel uzman kişiler ile yapılan röportajlardan da faydalanılmasını gerekli kılmıştır.