Hedonik Tüketim Davranışları Ve Toplumsal Etkileri
Üretkenlik ve akılcılık çok önemli olsa da ihtiyaçların karşılanması sonucunda oluşan tüketim de kaçınılmazdır. Günümüzde ise tüketim ihtiyaçları karşılama amacının dışına çıkmış, toplumlar tüketim toplumuna dönüşmüştür. Birey tüketim yoluyla hayattan zevk almaya, haz almaya yönelmiş, ürünlerin işlevlerinin, faydalarının ötesinde; sembolik anlamları, estetik değerleri, duygusal boyutu ve haz beklentisiyle; düş ve fantezilerini yaşamaya odaklanmıştır. İhtiyaç hissedildiği için değil haz almak için yapılan ve hedonik (hazcı) tüketim olarak isimlendirilen bu tüketim tarzı ile birey daha çok tüketimin daha çok haz ve mutluluk getireceğine inanarak tüketim kültürünün bir parçası olmuştur. Materyallerden edinilecek hazların ön plana çıkarılması; yeni, farklı ve moda olan ürünlerin peşinden koşan bireyler yaratmıştır. Bireyin tüketime olan bu düşkünlüğünün ortaya çıkardığı olumsuz etkiler ise toplumsal boyutu ve ekolojik boyutuyla artarak devam etmektedir. Yapılan literatür taraması sonucunda “hedonik tüketimin toplumsal etkileri”, bazı kitaplarda yer almasına rağmen konu ile ilgili bir makale kaydı bulunamamıştır. Bu boşluğu doldurmak üzere hazırlanan bu çalışmada; hedonik tüketimi yaygınlaştıran tüketim toplumunun ortaya çıkışı, bu toplumun kültürünün özellikleri ve tüketimden beklentiler açıklandıktan sonra hedonik tüketimin toplumsal etkileri üzerinde durulacaktır.
Anahtar Kelimeler:
Tüketim, hedonik tüketim, hazcı tüketim, faydacı tüketim
Hedonic Consumption Behaviors And Social Impacts
Although productivity and rationalism are very important, the consumption that has occured as a result of serving the needs is unavoidable. Novadays, consumption is not only for serving the needs, society has become a consumption society.An individual finds pleasure and enjoys by consumption, beyond the product’s functions and benefits; the individual is focused on living its dream and fantasy with the hope of its symbolic meanings, esthetic values, dimention of emotion and pleasure.They do it not only it’s needed but also to have an enjoyment and they believe that the more consumption the more pleasure and happiness and they take part in the culture of consumption which is called hedonic consumption. By being given priority to the pleasure of materials, it creates individuals who follow new, different and fashionable products. The negative effects which reveal the addiction of individual’s consumption, continue the dimension of social and ecological by incresing. As a result of literature search, although the social effects of hedonic consumption is located in some of the books, an article about it hasn’t been found yet. By this paper which has been prepared to fill the emptiness, we’re going to mention the revealing of the society of consumption which widespreads the hedonic consumption, the features of the culture of this society and hedonic consumption’s social effects after the explaination of social expectation.
___
- ARNOLD M, J. REYNOLDS, K,E.(2003) “Hedonic Shoping Motivations”, Journal Of Retailing, Vol 79, ss 77-95.
- AYDOĞAN, F.(2004) “Medya ve Popüler Kültür Üzerine Yazılar”, Mediacat Yayınları, İstanbul.
- BAUDRİLLARD, J.(2004) “Tüketim Toplumu”, (Çev) Hazal Deliçaylı-Ferda Keskin Sarmal Yayınları, İstanbul.
- BAUDRİLLARD, J.(2010) “Tüketim Toplumu”, (Çev) Hazal Deliçaylı-Ferda Keskin, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
- CEYLAN, CEM.(2007) Hedonik Tüketimin Nedenleri Üzerine Bir Araştırma, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
- ÇELİK, S (2009) “Hazsal ve Faydacı Tüketim”, Derin Yayınları, İstanbul.
- DEMİRZEN İ.(2010), “Tüketim Toplumunun Oluşumu ve Din İle Etkileşimi”, Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, Cilt 10, Sayı 3, ss 97-109.
- DURNING, A.(1998) “Ne Kadarı Yeterli?”, (Çev) Sinem Çağlayan, Nurol Matbaacılık, Ankara.
- EKİN, Volkan. (2010) “Tüketim Toplumu, Hedonizm ve Araç Olarak Yazılı Basın”, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul.
- ERKMEN, T., YÜKSEL, C,A.(2008) “Tüketicilerin Alışveriş Davranış Biçimleri ile Demografik ve Sosyo Kültürel Özelliklerinin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma”, Ege Akademik Bakış, Cilt 8, No 2, ss683-727.
- İSLAMOĞLU, A., ALTUNIŞIK, R.(2010) “Tüketici Davranışları”, 3. Baskı, Beta Basım, İstanbul.
- KARAALİOĞOLU, M.(1995) “Tüketim Virüsü” , Yeni Şafak Yayınları, İstanbul.
- KAUL, S(2006) “Hedonism and Culture: Impact on Shopper Behaviour”, Indian Institute Of Management Research and Publications, Vol 10, No 4, pp 2-10
- ODABAŞI, Y.(1999) “Tüketim Kültürü”, 1. Baskı, Sistem Yayıncılık, İstanbul.
- ODABAŞI, Y.(2006) “Tüketim Kültürü, Yetinen Toplumdan Tüketen Topluma”, 2. Baskı, Sistem Yayıncılık, İstanbul.
- SOLOMON, M, R.(2003) “Tüketici Krallığının Fethi”, (Çev) Selin Çetinkaya, Kapital Medya Hizmetleri, İstanbul.
- TOPÇUOĞLU, N,N.(1996) “Basında Reklam ve Tüketim Olgusu:Türkiye’de Yeni Gazetecilik Yönelimleri”, Vadi Yayınları, Ankara.
- TORLAK, Ö.(2000) “Tüketim:Bireysel Eylemin Toplumsal Dönüşümü”, İnkılap Yayınları, İstanbul.
- WERNİCK, A.(1994) “Promosyon Kültürü”, (Çev) Osman Akınhay, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara.
- WILLIS, S.(1991) “Gündelik Hayat Kılavuzu”, (Çev) Aksu Bora-Asuman Emre, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
- YANIKLAR, C.(2006) “Tüketimin Sosyolojisi”, Birey Yayıncılık, İstanbul.
- ZORLU, A.(2006) “Tüketim Sosyolojisi”, Glocal Yayıncılık, Ankara.
- ISSN: 1305-7979
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2005
- Yayıncı: Sema AY
Sayıdaki Diğer Makaleler
Hedonik Tüketim Davranışları Ve Toplumsal Etkileri
Yrd.doç.dr. Orhan BOZKURT, Yrd.doç.dr. O.barbaros KEMER
21. Yüzyılda Ortadoğu’da Bölgesel Rekabet: Türkiye ve Mısır
Mesleki Eğitim İle İşyeri Uygulamasının Korelasyonu
Öğr.gör.dr. Melda M. GÜLEÇ, Arş.gör. İşın ÇETİN, Öğr.gör.dr. Sıdıka PARLAK, Öğr.gör. Şaban UYAR, Prof.dr. Mustafa SEVÜKTEKİN