JAPON EDEBİYATI VE GÜLME KURAMLARI -Shojo No Inori『処女の祈り』Öyküsü ve Kojiki『古事記』Örneği-

Bu çalışmada Japon mitolojisinin önemli eseri Kojiki (古事記) ve Kawabata Yasunari’nin Shojo no Inori『処女の祈り』(1926) öyküsü gülme kuramları bakış açısıyla değerlendirilmiştir. Her iki eserde de gülme/kahkaha atma eylemleri tespit edilmiştir. Gülme eyleminin eserlerdeki yansımasının gülme kuramı ile ortaya koyulması amaçlanmıştır. Gülme konusunu Platon, Aristoteles, Hobbes, Kant, Schopenhauer gibi düşünürler ele almıştır. Ancak kapsamlı çalışmaları bulunmamaktadır. En kapsamlı çalışma ise Bergson tarafından yapılmıştır. Gülme kuramları üstünlük kuramı, rahatlama kuramı, uyumsuzluk kuramı ve sosyal kuram olarak dört başlık altında toplanmıştır. Bu çalışmada her iki eserde de dikkat çeken kahkaha eyleminin gülme kuramları bakış açısıyla değerlendirmesi sonucunda Japon kültüründeki kahkaha eyleminin ilahi bir güce sahip olduğu görüşü ortaya çıkmıştır. Batı felsefesindeki gülme kuramları ile Japon kültüründeki kahkaha eyleminin örtüşmediği anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Kawabata Yasunari, Kojiki (古事記), Shojo no Inori『処女の祈り』

JAPANESE LITERATURE AND THEORIES OF LAUGHTER -Shojo No Inori『処女の祈り』Story and Kojiki『古事記』Example

In this study, the important work of Japanese mythology, Kojiki (古事記), and Kawabata Yasunari's Shojo no Inori 『処女の祈り』(1926) story were evaluated from the point of view of theories of laughter. Laughing acts were detected in both works. It is aimed to reveal the reflection of the act of laughing in the works with the theories of laughter. Thinkers such as Plato, Aristotle, Hobbes, Kant, Schopenhauer have discussed the subject of laughter. However, there are no comprehensive studies. The most comprehensive study was done by Bergson. Laughter theories are grouped under four headings as superiority theory, relaxation theory, incompatibility theory, and social theory. In this study, as a result of the evaluation of the laughter action, which draws attention in both works, from the perspective of theories of laughter, the opinion that the laughter action in Japanese culture has a divine power has emerged. It has been understood that theories of laughter in Western philosophy and the laughter act in Japanese culture do not overlap.

Keywords:

Kawabata Yasunari Kojiki (古事記), Shojo no Inori『処女の祈り』, Theories of Laughter,

PDF

___

KAYNAKÇA Akbay, O. Haluk (2014). “Japon Mitolojisinde Kadın İmgesi” Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, Sayı 32, 79-88.
Aristoteles (2016). Poetika, (Çev. Ari Çokona ve Ömer Aygün), İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Atlı, Nihan (2018). Japon Edebiyatı Eğitimi ve Toplum – Kawabata Yasunari’nin Shojo no Inori『処女の祈り』Öyküsü Örneklemi –, Japon Dili İncelemeleri (Ed: Ayşegül Atay ), Japon Dili İncelemeleri Serisi – IV, Transnational Press London.
Atlı, Nihan (2020). Kawabata Yasunari’nin eserlerinde kadın, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
Bergson, Henri (1996). Gülme, Komiğin Anlamı Üstüne Deneme (Çev. Yaşar Avunç), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Cebeci, Oğuz (2017). Komik Edebi Türler, İstanbul: İthaki Yayınları.
Güven, D. Çetin. (2019). Non-European literature in translation: A plea for the counter-canonization of Weltliteratur. (Eds. Esen, E. and Miyashita, R.), Shaping the field of translation in Japanese ↔ Turkish contexts II (pp. 65-83). Frankfurt: Peter Lang.
Güven, D. Çetin. (2021). “How has the Nobel Prize Affected the Canonisation of Japanese Literature?” Folklor/Edebiyat Dergisi, Sayı 107, Cilt 27, 927 – 942.
Hobbes, Thomas (2019). Leviathan, (Çev. Semih Lim), İstanbul:Yapı Kredi Yayınları.
Kawabata, Yasunari (1989). Tenohira no Shōsetsu, Tokyo: Shincho Bunko.
Kazuo,Ura (2015). Sairei No Warai, Warai-gaku Kenkyū-22, 5-18.
Morreall, John (1997). Gülmeyi Ciddiye Almak, (Çev. Kubilay Aysevener-Şenay Soyer), İstanbul: İris Yayıncılık.
Ō no Yasumaro, Hieda no Are(1965). Kojiki (Günümüz Japoncasına Çev: Yūkichi Takeda), Tokyo: Kadokawa Bunko. (https://www.aozora.gr.jp/cards/001518/files/51732_44768.html)
Platon (2013). Philebos, (Çev. Furkan Akderin), İstanbul: Say Yayınları.
Platon (2017). Devlet, (Çev. S. Eyüboğlu ve M. A. Cimcöz), İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Sanders, Barry. (2019), Kahkahanın Zaferi, (Çev. Kemal Atakay), 2.baskı, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Smadja, Eric (2013). Gülmek, Çev. Sırma Naz Arım, İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
Şentürk, Rıdvan (2016), Gülme Teorileri, İstanbul: Küre Yayınları.
Yamada, Yoshihiro (2017). “Kawabata Yasunari “Shojo no inori” to Hakayama: Sakuhin no Haikei o Meguru Kōsatsu (Tokushū Zoku Kawabata Yasunari “Tanogokoro no Shōsetsu” no Genzai)” Geijutsu Shijōshugi Bungei-43, 4-6, Tokyo.