BÖLGESEL KALKINMADA KURUMLAR ARASI İŞBİRLİĞİNİN SOSYAL AĞ ANALİZİ İLE İNCELENMESİ: TR33 BÖLGESİ ÖRNEĞİ

Bölgesel kalkınma çok aktörlü işbirliği ve yönetişim sürecini gerektiren bir olgu haline gelmiştir. 2006 yılından bu yana kalkınma ajansları, Türkiye’de bölgesel kalkınmayı hızlandırmak amacıyla, bölgedeki aktörleri bölgesel kalkınma politikası araçları ile koordine etmektedir. Bu araçlardan biri, farklı kalkınma konularına yönelik projeleri hibelendirmektir. Bölge içerisinde çeşitli kurum ve kuruluşların işbirliği ağı kurmaları, yönetişim anlayışına uygun bölgesel kalkınmayı sağlaması açısından önemlidir. Bu çalışmanın amacı, TR33 Bölgesi (Afyonkarahisar, Kütahya, Manisa ve Uşak) örneğinde sosyal kalkınma projeleriyle kurulan kurumlar arası işbirliği ağını ortaya koymaktır. Çalışma kapsamında, Zafer Kalkınma Ajansı tarafından 2010-2018 yılları arasında sosyal kalkınmaya yönelik çıkılan çağrılar ile projeleri hibelenen kurumların işbirliği ağları incelenmiştir. Zafer Kalkınma Ajansı’ndan elde edilen veriler, sosyal ağ analizi programlarından NodeXL Pro programında analiz edilmiştir. Çalışmanın sonucunda, iller arasında işbirliğinin olmadığı, il içinde kurulan ağda ise mahalli idarelerin ve diğer kamu sektörü kuruluşlarının baskın olduğu bulunmuştur. Ağın yoğunluğu çok düşüktür ve az sayıda kurumun merkeziliği yüksektir.

ANALYSIS OF THE INTER-INSTITUTIONAL COLLABORATIONS IN REGIONAL DEVELOPMENT WITH SOCIAL NETWORK ANALYSIS: CASE OF TR33 REGION

Regional development has become a phenomenon that requires a multi-actor cooperation and governance process. Since 2006 Development Agencies have been coordinating cooperation among actors in the region with regional development policy instruments to accelerate regional development. One of these tools is to grant projects for different developmental issues. It is important for different institutions and organizations to establish cooperation networks in the region in order to ensure the regional development in accordance with the regional governance. In this study, the cooperation network of institutions that granted projects for social development and the calls made by Zafer Development Agency between 2010-2018 were analyzed with social network analysis. The aim of this study is to reveal the cooperation network established with social development projects. The data which acquired from Zafer Development Agency was analyzed and mapped in the Node XL Pro program which is one of the social network analysis programs. As a result of the study, it was found that there is no cooperation among the provinces; the public sector and local governments are dominant in the networks established within the province. The density of the networks is very low and few institutions have high centrality.

___

  • 4 No’lu Bakanlıklara Bağlı İlgili ve İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, RG. 15.7.2018.
  • Avaner, T. (2005). “BKA Siyasal Rejim Sorunu Yaratır mı?”, Bölge Kalkınma Ajansları Nedir, Ne Değildir? (Ed. Menaf Turan), Paragraf Yayınevi, Ankara.
  • Bonacich, P. (1972). “Factoring and weighting approaches to clique identification”, Journal of Mathematical Sociology 2, 113–120.
  • Bonacich, P. (2007). “Some unique properties of eigenvector centrality”, Social Networks, 29, 555-564.
  • Borgatti, S., P, Everett, M. G., Johnson, J. C. (2013). Analyzing Social Networks, Sage Publications, London.
  • Burt, R.S. (1992). Structural Holes: The Social Structure of Competition, Harvard University Press, Cambridge, MA.
  • Burt, R.S. (2005). Brokerage and Closure: An Introduction to Social Capital, Oxford University Press, New York, NY.
  • Çamur, K. C. ve Gümüş, Ö. (2005). “İstatistiki Bölge Birimleri (NUTS Sistemi)”, Bölge Kalkınma Ajansları Nedir, Ne Değildir? (Ed. Menaf Turan), Paragraf Yayınevi, Ankara.
  • Çelik, F. (2017). “Bölgesel Kalkınma Ajanslarının Sosyal Kalkınmaya Katkısı: İzmir Kalkınma Ajansı (İZKA) Örneği”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9/19, 146-170.
  • Çelikkol, M. M. (2014). “Bölgesel Kalkınma Ajansları: Sağlanan Desteklerin Bir Ölçeğinde Değerlendirilmesi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 39, 327-349. Delil, Selman (2013), TRC2 (Diyarbakir-Şanlıurfa) Bölgesi Kurumlar Arası İşbirliği Ağ Analizi, https://www.karacadag.gov.tr/Dokuman/Dosya/www.karacadag.org.tr_158_IC4H77JF_trc2_bolgesi_kurumsal_arasi_isbirligi_ag_analizi.pdf (21.04.2019).
  • Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007-2013), RG Sayı: 26215 (8.01.2020) http://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/10/Dokuzuncu_Kalkinma_Plani_2007-2013.pdf DPT (2003). Türkiye İçin Katılım Ortaklığı Belgesi, DPT Yayınları, Ankara.
  • DPT (2008). Dokuzuncu Kalkınma Planı Bölgesel Gelişme Özel İhtisas Komisyonu Raporu, DPT Yayın No: 2766, Ankara.
  • Dziadkowiec , O, Wituk, S., Franklin, D. (2015). “A social network analysis of South Central Kansas Workforce Innovations in Regional Economic Development”, Journal of Place Management and Development, 8/1, 6-22.
  • Ersöz, H. (2011). “Sosyal Politika- Refah Devleti-Yerel Yönetimler İlişkisi”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 55/1, 759-775.
  • Ertugal, E. (2017). “Challenges for Regional Governance in Turkey: The Role of Development Agencies”, METU JFA 2, 34/2, 203-224.
  • Eryiğit, B.H. ve Doğan, M. (2015). “Kalkınma Ajanslarının İşlevselliği Üzerine Bir Değerlendirme ve Model Önerisi”, Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 11/44, 351-371.
  • Ficenec, S. V. (2012). “Economic Development Policy Making Networks in the Cleveland and Detroit Regions”, Urban Affairs Conference Pittsburgh, April 18-21, Pennsylvania.
  • Freeman, L. C. (1978,1979). “Centrality in social networks: Conceptual clarification”, Social Networks, 1/3 215-239.
  • Golbeck, J. (2013). Analyzing the Social Web, Elsevier, New York.
  • Güneşer Demirci, A. (2005). “Farklı Ülkelerde Bölge Kalkınma Ajansları”, Bölge Kalkınma Ajansları Nedir, Ne Değildir? (Ed. Menaf Turan), Paragraf Yayınevi, Ankara.
  • Halkier, H. (2007). “Bölgesel Kalkınma Ajansları ve Çok Düzlemli Yönetişim: Avrupa Perspektifi”, 2. Bölgesel Kalkınma ve Yönetişim Sempozyumu, Ortadoğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, 25-26 Ekim, İzmir.
  • http://www.sodes.gov.tr/kapsam-ve-bilesenler/#, (20.03.2020).
  • http://zafer.gov.tr/Portals/0/dys/faaliyetler/planlama/tr33-bolgesi-bolge-plani/tr33-bolgesi-bolge-plani-2014-2023.pdf (02.08.2020).
  • http://zafer.gov.tr/tr-tr/Faaliyetler/Planlama/TR33-B%C3%B6lgesi-B%C3%B6lge-Plan%C4%B1 (30.12.2019)
  • http://zafer.gov.tr/tr-tr/Faaliyetler/Proje-Destekleme/Ge%C3%A7mi%C5%9F-Destek-Programlar%C4%B1/Proje-Teklif-%C3%87a%C4%9Fr%C4%B1s%C4%B1-Hibe-Programlar%C4%B1/SKMDP (31.12.2019)
  • http://zafer.gov.tr/tr-tr/Faaliyetler/Proje-Destekleme/Ge%C3%A7mi%C5%9F-Destek-Programlar%C4%B1/Proje-Teklif-%C3%87a%C4%9Fr%C4%B1s%C4%B1-Hibe-Programlar%C4%B1/SAMDP (31.12.2019)
  • http://zafer.gov.tr/tr-tr/Faaliyetler/Proje-Destekleme/Ge%C3%A7mi%C5%9F-Destek-Programlar%C4%B1/Proje-Teklif-%C3%87a%C4%9Fr%C4%B1s%C4%B1-Hibe-Programlar%C4%B1/SOBEP (31.12.2019).
  • https://ec.europa.eu/eurostat/web/nuts (17.12.2019).
  • https://www.gmka.gov.tr/dokumanlar/yayinlar/Kurulustan-Bugune-Kalkinma-Ajanslarinda-Sosyal-Politikalar.pdf (02.08.2020).
  • Kadushin, C. (2012). Understanding Social Networks: Theories, Concepts and Findings, Oxford University Press, Oxford.
  • Kalkınma Ajansları Proje ve Faaliyet Destekleme Yönetmeliği (21.06.2020) https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/09//20170915-2.htm
  • Kalkınma Bakanlığı (2013). Onuncu Kalkınma Planı 2014-2018, Ankara, (16.05.2020) http://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/Onuncu-Kalk%C4%B1nma-Plan%C4%B1-2014-2018.pdf
  • Kalkınma Bakanlığı (2014). Bölgesel Gelişme Ulusal Stratejisi 2014-2023. Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü, Ankara.
  • Kalkınma Bakanlığı (2018). Avrupa Birliğinde Kalkınma Ajansları, Kalkınma Bakanlığı Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü, Yayın No: 298, Ankara. Knoke, D. (1990). Political Networks: A Structural Perspective, Cambridge University Press, Cambridge.
  • Krätke, S. (2010). “Regional Knowledge Networks: A Network Analysis Approach to the Interlinking of Knowledge Resources”, European Urban and Regional Studies, 17/1, 83–97.
  • Krätke, S. ve Brandt, A. (2009). “Knowledge Networks as a Regional Development Resource: A Network Analysis of the Interlinks between Scientific Institutions and Regional Firms in the Metropolitan region of Hanover, Germany”, European Planning Studies, 17/1, 43-63.
  • Küçükali, A. (2013). “Sosyal Politika Uygulamalarında Kalkınma Ajansları: KUDAKA Örneği”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27/3, 205-220.
  • Lahdelma, T. ve Laakso, S. (2016). “Network analysis as a method of evaluating enterprise networks in regional development projects”, Evaluation, 22/4, 435–450. Lawrence, M. (1992). The New Politics of Poverty: The Non-Working Poor in America, New York, New York: Basic.
  • Lee, I., F.ve R. C., Lee, Y. (2011). “Competitors and Cooperators: A Micro‐Level Analysis of Regional Economic Development Collaboration Networks”, Public Administration Review, 72/2, 253-262.
  • Özer, Y. E. (2010). Bölgesel Kalkınma Ajanslarının Yapılanması ve İşlevselliği: İzmir ve Çukurova Örnekleri, Ekin Yayınevi, Bursa.
  • Pektaş, E. K. ve Demirkol, A. (2018). “Kalkınma Ajanslarının Bölgesel Kalkınma Sürecindeki Rolü ve Etkileri: Zafer Kalkınma Ajansı Örneği”, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16/2, 77-98.
  • Pospíšilová, T. ve Vajdová, Z. (2007). Social Network Analysis Report, Jihozápad NUTS 2 cohesion region, Czech Republic, https://www.soc.cas.cz/sites/default/files/soubory/1903071417116708050dc7097428e4f.pdf (15.04.2019).
  • Scott, J. (2000). Social Network Analysis: A Handbook, Second Edition, Sage Publication, London.
  • UN - United Nations (1997). General Assembly, https://undocs.org/en/A/RES/51/240 (21.07.2020).
  • URAK (2018), İllerarası Rekabetçilik Endeksi 2018, http://www.urak.org/wp-content/uploads/2019/05/URAK_%C4%B0RE_2018-2.pdf (7.01.2020).
  • Wasserman, S., Faust, K. (1994). Social Network Analysis: Methods and Applications, Cambridge University Press, New York.
  • Yavuz, K. ve Es, M. (2019). “Temel Sosyal Politika Alanlarındaki Yerel İşbirliği Ağlarının Sosyal Ağ Analizi İle İncelenmesi”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6/39, 175-193.