MEŞŞAÎ FİLOZOFLARA GÖRE FELSEFE (PHİLOSOPHİA) FAALİYETİNİN NELİĞİ ÜZERİNE BİR İNCELEME: NAZARİYAT MI? / FİKRİYAT MI?

Felsefe nedir sorusu felsefe faaliyetinin en temel sorusudur. Felsefe tarihi içerisinde felsefe faaliyeti hakkında farklı görüşler dile getirilmiştir. Farklı görüşler içerisinde Platon ve Aristoteles’in düşünceleri belirleyici olmuştur. Bununla birlikte Helenistik dönemde ise söz konusu iki büyük filozofun görüşleri uzlaştırılmaya çalışılmış ise de Aristoteles’in düşünceleri ağırlık kazanmıştır. Bu haliyle İslam dünyasına intikal eden felsefe faaliyetinin bu incelemede Meşşaî filozoflara göre aklî/entelektüel bir faaliyet mi, yoksa bir tür nefsî dönüşüm faaliyeti mi olduğu tespit edilmeye çalışılacaktır.

An Investigation On The Quality Of The Philosophia (Hikmet) Activity According To Peripatetic Philosophes: Is it contemplation? or Is it thought?

What is philosophy is the basic question of philosophical activity. Different opinions were expressed about the philosophical activity in the history of philosophy. Plato and Aristotle's thoughts were decisive in different opinions. However, while the views of the two great philosophers in question were tried to reconcile during the Hellenistic period, Aristotle's thoughts gained weight. In this analysis, it will be tried to determine whether the philosophical activity that is transferred to the Islamic world is an intellectual activity or a kind of psukhe transformation activity according to the Peripatetic philosophers.

___

  • Alper, Ömer Mahir.“Fârâbî’nin Felsefe Tasavvuru: Tümden Kabulcü Tavra Bir Örnek”. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 5 (2002): 99-108.
  • Arkan, Atilla. “Psikoloji: Nefis ve Akıl”, İslam Felsefesi: Tarih ve Problemler. Ed. M. Cüneyt Kaya. İstanbul: İsam Yayınları, 2013.
  • Arslan, Ahmet. İlkçağ Felsefe Tarihi. 5.Cilt, 3.Baskı. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2016.
  • Aristoteles, Metafizik. Çev. Ahmet Arslan. İstanbul: Sosyal Yayınlar, 2010.
  • Bayrakdar, Mehmet. İslam Felsefesine Giriş. 9. Baskı. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2012.
  • Celal, Vahit. “İslam Dünyasında Tercüme Hareketlerinin Felsefî Düşüncenin Gelişimi Açısından Üstlendiği Rol Üzerine Bir İnceleme”. Felsefe Dünyası. 70 (2019): 202- 216.
  • Cihan, A. Kamil. “Sühreverdî ve İşrakilik”, İslam Felsefesi: Tarih ve Problemler. Ed. M. Cüneyt Kaya. İstanbul: İsam Yayınları, 2013.
  • Deniz, Gürbüz. “Kindi: Felsefeyi Kabulü ve Konumlandırması”. Diyanet İlmî Dergi 54/2, (2018): 13-24.
  • Fârâbî, Kitabü’l-Cem beyne re’yeyi’l-hakîmeyn Eflatun el-İlahi ve Aristûtâlîs. Beyrut: Dâru’l-meşrık, 1986.
  • Gutas, Dimitri. İbn Sina’nın Mirası. Çev. M. Cüneyt Kaya. İstanbul: Klasik Yayınları, 2004.
  • Haşlakoğlu, Oğuz. Platon Düşüncesinde Tekhne. Bursa: Sentez Yayınları, 2016.
  • Haşlakoğlu, Oğuz. “Derrida’nın Eczanesi: Reçeteyi Okuyamamak”. Kaygı Dergisi 18/1 (2019): 114-133.
  • Haşlakoğlu, Oğuz. “Platon Düşüncesinde Aletheia”, Kaygı Dergisi, 11/1 (2008): 205- 209.
  • İbn Sina. Uyunu’l-hikme. Thk. Abdurahman Bedevî. Küveyt-Beyrut: Vekâletü’lmatbûât-dâru’l-kalem, 1980.
  • İbn Sina. Arifler ve Olağanüstü Hadiselerin Sırları. Şerh: Fahreddin Razi. Çev. Ömer Türker. 4. Baskı, İstanbul: Hayykitap Yayınları, 2018.
  • İbn Sina, Kitabü’ş-şifa: Mantığa Giriş. 2. Baskı. Çev. Ömer Türker, İstanbul: Litera Yayınları, 2013.
  • İbn Rüşd, Faslu’l-makal, thk. Muhammed Âbid el-Câbirî. 1. Baskı, Beyrut: Merkezu dirasati’l-vahdeti’l-Arabiyye, 1997.
  • Kaya, Cüneyt. “Felsefenin Klasik Çağı”. İslam Düşünce Atlası. Ed: İbrahim Halil Üçer. 3. Baskı. İstanbul: Konya Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları, 2019.
  • Kaya, Cüneyt. “İslam Felsefesinin Mahiyeti Üzerine”. İslam Felsefesi Tarih ve Problemler. Ed: Cüneyt Kaya. İstanbul: İsam Yayınları, 2013.
  • Kaya, Mahmut. Felsefî Risaleler: Eflatun ile Aristoteles’in Görüşlerinin Uzlaştırılması. 2.Baskı. İstanbul: Klasik Yayınları, 2005.
  • Keklik, Nihat. Türk-İslam Felsefesi Açısından Felsefenin İlkeleri. Ankara: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, 1996.
  • Kindî, Felsefî Risaleler. Çev. Mahmut Kaya. İstanbul: Klasik Yayınları, 2002.
  • Koç, Yalçın. Anadolu Mayası. 4. Baskı. Ankara: Cedit Neşriyat, 2014.
  • Konevî, Sadreddin. Miftâhü’l-Gayb. Çev. Ekrem Demirli. İstanbul: Kapı Yayınları, 2014.
  • Kutluer, İlhan. Yitirilmiş Hikmeti Ararken. İstanbul: İz Yayınları, 2017.
  • Platon, Mektuplar I. Çev. Furkan Akderin. Yayına Hazırlayan. Ahmet Cevizci, İstanbul: Say Yayınları, 2015.
  • Topaloğlu, Bekir-Çelebi, İlyas. Kelam Terimleri Sözlüğü, 5.Baskı. İstanbul: İsam Yayınları, 2017.
  • Türker, Ömer. İslam’da Metafizik Düşünce: Kindî ve Fârâbî. İstanbul: Klasik Yayınları, 2019.
  • Türker, Ömer. İbn Sina’da Metafizik Bilginin İmkânı. 2.Baskı. İstanbul: İsam Yayınları, 2019.
  • Ülken, Hilmi Ziya. İslam Felsefesi. 4.Baskı. İstanbul: Cem/Kültür, 1993.
  • Weber, Alfred. Felsefe Tarihi. Çev. H. Vehbi Eralp. 5. Baskı, İstanbul: Sosyal Yayınlar, 1993.