FADL HASAN ABBÂS’A GÖRE İ‘CÂZ VE ÇEŞİTLERİ

Kur’ân ilimleri alanında yapılan araştırmaların önemli bir bölümünü Kur’ân’ın i’câzı oluşturmaktadır. Kur’ân’ın i‘câzî yönünü ortaya koymak amacıyla geçmişten günümüze kadar birçok çalışma yapılmıştır. Bu çalışmalardan biri de modern dönem tefsir ve belâgat âlimlerinden Fadl Hasan Abbâs’a aittir. O, Kur’ân-ı Kerîm’in i‘câz çeşitlerinin çokluğu konusundaki teorisini Kur’ân-ı Kerim’deki tehaddî ayetlerini inceleme esası üzerine inşa etmiştir. Bu araştırmada mucize ve i’câz kelimelerinin anlamı, Fadl Hasan Abbas’a göre i‘câz kavramının anlamı, i‘câz yönlerinin çokluğu konusundaki görüşü, i‘câz yönlerini açıklarken dayandığı deliller, bu konudaki görüşlerin tartışılması ve tercih ettiği düşünceler üzerinde durulacaktır.

I’jaz and Its Varieties According to Fadl Hasan Abbâs

An important part of the researches made in the field of Quranic sciences is about the inimitability, I’jaz, of the Quran both in terms of content and form. Many studies have been carried out from past to present in order to reveal the unique aspect of the Quranic expressions. One of these works belongs to Fadl Hasan Abbâs, one of the modern scholars in the field of tafsir and rhetoric of our age. He built his theory regarding the abundance of wording varieties in the Quran on the basis of examining tehaddi (challenging) verses in the Qur'an. In the present study, the meaning of the words miracle and ijaz, the concept of I’jaz according to Fadl Hasan Abbas, his opinion on the plurality of I’jaz conceptions, the evidences on which he bases while explaining the multiplicity of I’jaz conceptions , and the views and opinions he prefers on this subject.

___

  • Abbâs, Fadl Hasan. İ‘câzu’l-Kur’âni’l-Kerîm. Amman: Dâru’n-Nefâis, 2009.
  • Abbâs, Fadl Hasan. İ‘câzu’l-Kur’âni’l-Mecîd Dirâsetun fî Târîhi’l-İ‘câzi ve Cuhûdi’l- ‘Ulemâi’l-Akdemiyyîn ve’l-Muhdesîn. Ammân: Dâru’n-Nefâis, 2016.
  • Avâyisa, Abdullah Hammâd Abdullah. el-Belâğatu’l-Kur’âniyye ‘İnde’l-‘Allâme Üstâz Doktor Fadl Hasan ‘Abbâs ve Eseruhâ fi’l-İ’câzi ve’t-Tefsîri, Câmi’atu ‘Ulûmi’lİslâmiyye. Ammân: ts.
  • Akçakoca, Yusuf. Arap Dili Sözdiziminin Anlambilim Boyutu –Cümle Ögeleri, Kurgu ve Anlam. Kayseri: Kimlik Yayınları, 2019.
  • Akyüz, Zafer. Fadl Hasan Abbâs ve Belâgat İlmindeki Yeri. Kayseri: Kimlik Yayınları, 2019.
  • el-Bakillanî, Ebubekr Muhammed b. et-Tayyib. el-Beyân. Beyrut: el-Mektebetü’şŞârkiyye, 1958.
  • Bakillanî, Ebubekr Muhammed b. et-Tayyib. İ‘câzü’l-Kur’ân. Thk. Ahmed Sakar. Mısır: Dâru’l-Me‘ârif, ts.
  • Ebû Zehra, Muhammed. Şerî‘atü’l-Kur’âni min Delâili İ‘câzih, Silsiletü’s-Sekâfeti’lİslâmiyye. 31. Eylül 1961.
  • Ebû Zehra, Muhammed. el-Mu‘cizetü’l-Kübrâ el-Kur’ân. y.y.: Dâru’l-Fikri’l-‘Arabî.
  • Cürcânî, er-Rummânî, el-Hattâbî. Selâsü Resâil fî İ‘câzi’l-Kur’ân. Thk. Muhammed Halefullâh Ahmed – Muhammed Zağlûl Selâm. Kahire: Dâru’l-Me‘ârif, 1976.
  • İbn Faris, Ebü’l-Hüseyin Ahmed el-Kazvinî er-Razî. Mu‘cemü Mekâyisi’l-Luğa. Dâru’lFikr, 1979.
  • Hâlidî, Salâh Abdulfettâh. İ‘câzü’l-Kur’âni’l-Beyânî ve Delâilü Masdarihi’r-Rabbânî. Amman: Dâru ‘Ammâr, ts.
  • Hâlidî, Salâh Abdulfettâh. el-Beyân fî İ‘câzi’l-Kur’ân. Amman: Dâru ‘Ammâr, 1992.
  • İbn Hazm, Ali b. Ahmed b. Said. el-Faslu fi’l-Milel ve’l-Ehvâi ve’n-Nihal. Kahire: Mektebetü’l-Hânecî, ts.
  • Hımsî, Nu‘aym. Fikretü İ‘câzi’l-Kur’âni mine’l-Bi‘seti’n-Nebeviyyeti ila ‘Asrıne’l-Hâzır. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1980.
  • Itr, Nurettin Muhammed. “Dirâsâtun fî Ba‘zi Muellifâti’l-‘Allâmeti’l-Ustâz Doktor Fadl Hasan ‘Abbâs”, Dirâsâtun İslâmiyyetun ve ‘Arabiyyetun Muhdâtun ile’l-‘Allâme’lUstâz Doktor Fadl Hasan ‘Abbâs Bimunâsebeti Bulûğihi’s-Seb‘în. Ammân: Dâru’rRâzî, 2003.
  • İsfehânî, Râgıb, Ebu Kasım Hüseyin b. Muhammed. el-Müfredât fi Ğarîbi’l-Kur’ân, Dimeşk-Beyrut: Dâru’l-Kalem, 1992.
  • Kur’ân Yolu Türkçe Meal ve Tefsir. Komisyon. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2014.
  • Levh, Abdüsselam Hamdân. el-İ‘câzü’l-‘İlmî fi’l-Kur’âni’l-Kerim, Gazze: Âfâkun li’t-Tab‘i ve’n-Neşr, 2002.
  • Nebî, Mâlik b. ez-Zâhiretü’l-Kur’âniyye Mukaddimetü’ş-Şeyh Mahmûd Muhammed Şâkir. Dimeşk: Dâru’l-Fikr, 1987.
  • Necâtî, Muhammed Osmân. el-Kur’ân ve ‘İlmü’n-Nefs. Kahire: Dâru’ş-Şurûk, 2001.
  • Rûmî, Fehd b. Abdurrahmân b. Süleyman. Dirâsât fî ‘Ulûmi’l-Kur’âni’l-Kerîm. Mektebetü’l-Melik-i Fehdi’l-Vataniyye, 2005.
  • Suyûtî, Celâlüddin. el-İtkân fi ‘Ulûmi’l-Kur’ân. Thk. Şeyh Şu‘ayb el-Arnaût. Müessesetü’r-Risâle, 2008.
  • Şâkir, Mahmud Muhammed. Medâhilü İ‘câzi’l-Kur’ân. Mısır: Matba‘atü’l-Medenî, 2002.
  • İbn Teymiyye, Takiyyuddîn Ebü’l-‘Abbâs Ahmed Abdulhalim. en-Nübüvvât. Riyâd: Edvâü’s-Selef, 2000.
  • Türkî, Cibrîl Linda. Nazariyetü’l-İ‘câzi’l-‘Adedî. Amman: Dâru’l- Me’mûn, 2011.
  • Zerzûr, Adnân Muhammed. Medhal ilâ Tefsîri’l-Kur’âni ve Beyâni İ‘câzih. Beyrut: elMektebetü’l-İslâmî, 1981.