Deprem Yaşayan ve Yaşamayan Okul öncesi Çocukların Davranışsal/Duygusal Sorunlarının Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi

Bu çalışmada, deprem yaşayan ve yaşamayan okul öncesi çocukların davranışsal/duygusal sorunları öğretmenlerden elde edilen bilgiler doğrultusunda cinsiyet ve anne öğrenim düzeyi değişkenlerine göre karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini, Sultandağı (Afyon) deprem bölgesinde okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 210 çocuk (çalışma grubu) ve Ankaraâda okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 272 çocuk (kontrol grubu) olmak üzere toplam 482 çocuk oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak âÖğretmen Bilgi Formu - 11/2 â"5 yaş (The Caregiver-Teacher Report Form for Ages 11/2 _ 5; C-TRF / 11/2 â"5)â ve âDemografik Bilgiler Öğretmen Formuâ kullanılmıştır. Analiz sonuçları, deprem deneyiminin ve anne öğrenim düzeyi değişkeninin çocukların davranışsal/duygusal problemlerinde anlamlı bir farklılık yaratmadığını ortaya koymuştur. Ancak, cinsiyetin deprem deneyiminden bağımsız olarak örneklemdeki çocukların sorun davranışları üzerindeki temel etkisinin anlamlı olduğu bulunmuştur. Öğretmenler, erkek çocukları somatik sorunlarda, kızları ise dikkat sorunlarında daha sorunlu olarak değerlendirdikleri tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Deprem, travma sonrası stres belirtileri, öğretmen, okul öncesi çocuklar

A Comparative Study on the Behavioral/Emotional Problems of preschool Children With and Without Experience of Earthquakes

This study relies on information obtained from teachers to compare the behavioral/emotional problems of preschool children with and without previous experience of earthquakes with respect to the variables of sex and motherâs educational level. The study sample comprised a total of 482 children, 210 of whom were attending preschools in the Sultandağı (Afyon) earthquake zone (study group) and the remaining 272 attending preschools in Ankara (control group). âThe Caregiver-Teacher Report Form for Ages 11/2 _ 5; C-TRF / 11/2 â"5â and the âDemographic Data Teacher Formâ were used as the data collection instruments. The results suggested that experiencing earthquakes and the variable of motherâs educational level did not create a meaningful difference in childrenâs behavioral/emotional problems. However, it was observed that the variable of sex caused a meaningful difference in the participating childrenâs behavioral/emotional problems, independently from the experience of earthquakes. It was found that teachers viewed boys as having more somatic problems, and girls as having more attention problems.

Keywords:

Earthquake, post-trauma stress symptoms, teacher, preschool children,

PDF

___

Çelebi, R. ve Saatçioğlu, Ö. (2002). Afyon depremi ve düşündürdükleri. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi.
Demirtaş, R., Iravul, Y. ve Yaman, M. (2002). 3 Şubat 2002 Eber ve Çay depremleri raporu. TMMOB Jeoloji Mühendisleri Birliği Bülteni.1-2, 58-63.
Earls, F., Smith, E., Reich, W., ve Jung, K. G. (1988 Investigating psychopathological consequences of a disaster in children: A pilot study incorporating a structured diagnostic interview. Journal of the American Academy of Child and adolescent Psychiatry, 21, 863-867.
Edelbrock, C. S. ve Achenbach, T. M. (1984). The teacher version of the child behavior profile: I. Boys aged 6-11. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 52, 207-217.
Erol, N., Kılıç, C., Ulusoy, M., Keçeci, M. ve Şimşek, Z. (1998). Türkiye ruh sağlığı profili raporu. T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Projesi Genel Koordinatörlüğü.
Erol, N., ve Öner, Ö. (1999). Travmaya psikolojik tepkiler ve bunlara yaklaşım. Türk Psikoloji Bülteni, 5 (14), 40-49.
Erol, N. ve Acı, S. (2002). 11/2 _ 5 yaş öğretmen bilgi formu Türkçe çeviri ve uyarlaması. Yayınlanmamış çalışma.
Fujita, S. (1998). Teachers in different cultures. Ibaraki, Japan: Department of Cross-Cultural Studies, Faculty of Literature, Ibaraki Christian College.
Goenjian, A. K. ve Pynoos, R. S. (1995). Psychiatric comorbidityin children after the 1988 earthquake. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 34 (9), 1174-1185.
Karancı, N., ve Rüstemli, A. (1995). Psychological consequences of the 1992 Erzincan (Turkey) earthquake. Disasters, 19 , 8-18.
Karancı, N. (1999). Depremlerin psiko-sosyal boyutları: Erzincan, Dinar ve 17 Ağustos 1999 Marmara depremleri. Türk Psikoloji Bülteni, 5 (14), 55-59.
Lonigan, C.J., Shanon, M.P, Finch, A.J., Daugherty, T.K., ve Taylor, C.M. (1991). Children’s reactions to a natural disasters: Symptom severity and degree of exposure. Advances in Behavior Research and Therapy, 13, 135-154.
Miller, T. W., ve Başoğlu, M. (1992). Posttraumatic stres disorder: The impact of life stres events on adjustment. Integrative Psychiatry, 7, 209-217.
National Center for Posttraumatic Stress Disorder (NCPTSD). (2001). Helping survivors in the wake of disaster. At the disaster site or in shelter / relief centers. www.ncptsd.org.
Pataki, G. E, Stone, J. M. ve LeViness, J. (2001). Crisis counseling guide to children and families in disaster. New York, USA, 11-13.
Pynoos, R. S., Frederic, C., Nader, K., Arroyo, W., Steinberg, A. et al., (1987). Life threat and posttraumatic stress in school-age children. Archives of General Psychiatry, 44, 1057- 1063.
Rubonis, A. V., ve Bickman, L. (1991). Psychological impairmentin the wake of disaster: The disaster-psychopathology relationship. Psychological Bulletin, 109, 384-399.
Saigh, P. A., Green, B. L. ve Korol, M. (1996). The history and prevalence of posttraumatic stress disorder with special reference to children and adolescents. Journal of School Psychology, 34 (2), 107-131.
Satake, H., Yoshida, K., Yamashita, H., Kinukawa, N., ve Takagishi, T. (2003). Agreement between parents and teachers on behavioral / emotional problems in Japanese school children using the child behavior checklist. Child Psychiatry and Human Development, 34 (2), 111-126.
Stuvland, R. (1999). Earthquake trauma questionnaire Turkey 1999. Center for crisis psychology.
Şahin, N.H., Şahin, N., Batıgün, A.D. ve Yılmaz, B. (2001). MEB /UNICEF Psikosoyal okul projesi değerlendirme çalışması.
Ulusay, R., Kasapoğlu, K. E., Dirik, K. ve Gökçeoğlu, C. (2002). 3 Şubat 2002 Sultandağı (Afyon) depremi saha inceleme raporu. Hacettepe Üniversitesi Mühendislik Fak. Jeoloji Mühendisliği Bölümü.
Verhulst, F, C. ve Achenbach, T. M. (1995). Emprically based assessment and taxonomi of psychopathology: Cross- cultural applications. A review. Euro Child Adolesc Psychiatry, 4: 61-76.