Tıp fakültesi öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları

Amaç: Toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin sonuçları arasında olan istenmeyen cinsel ilişki ve gebelik, sağlıksız düşükler, cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve şiddet gibi sağlığı bozan etmenlerin sonuçlarıyla başa çıkma ve doğru yönlendirme konusunda sağlık çalışanlarının önemli sorumlulukları bulunmaktadır. Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları ve tutumlarını etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla bu araştırma yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde öğrenim gören ve çalışmaya katılmayı kabul eden 276 kadın, 234 erkek, toplam 510 öğrenci araştırma grubunu oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak 38 sorudan ve 5 alt skaladan oluşan Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeği (TCRTÖ) (Cronbach Alfa Güvenirlik Katsayısı 0.92) ve sosyo-demografik özellikleri sorgulayan bilgi formu kullanılmıştır. Ölçeklerin değişken düzeyleri açısından normal dağılıma uygunluğu, örneklem sayısına göre “Kolmogorov-Smirnov” ve “Shapiro-Wilk” testleriyle belirlenmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde ise “Student t-test” ve “Kruskal-Wallis H” istatistikleri yöntemi kullanılmıştır. Bulgular: Öğrencilerin TCRTÖ toplam ve alt grup puan ortancaları ile cinsiyet, aile tipi, ailenin ekonomik durumu, kardeş sayısı, annenin eğitim durumu, babanın eğitim durumu, annenin çalışma durumu, doğum yeri ve uzun süre yaşadığı yer arasındaki farkın istatistiksel açıdan önemli olduğu saptanmıştır. Sonuç: Çalışmamızın bulgularına göre tıp fakültesi öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumunu, sosyo-demografik özellikleri etkilemektedir. Mezuniyet öncesi tıp eğitiminde birinci sınıftan itibaren toplumsal cinsiyet eşitliğine duyarlı eğitim programlarının müfredata eklenerek yapılandırılmasının toplumsal cinsiyet eşitsizliğinden kaynaklanan sağlık problemlerinin çözülmesinde önemli olduğunu düşünmekteyiz.

Anahtar Kelimeler:

Toplumsal cinsiyet, tıp fakültesi öğrencisi, tutum

Attitudes of medical students towards gender roles

Purpose:Among the consequences of gender inequality, health workers have important responsibilities in dealing with the consequences of health-disrupting factors such sexual assault and unintended pregnancy, unhealthy miscarriages, sexually transmitted diseases and violence. we aimed to detect the attitudes towards gender roles and predictors of such attitudes in medical school students affiliated at the Pamukkale University School of Medicine.Materials and methods276 women, 234 men totally 510 students volunteered fort he study. The Gender Roles Attitude Scale and data collection sheet were used in the current study. This scale consists of 38 Items. The highest point that may be received from the scale is 190 and the lowest is 38. Receiving high points means having an egalitarian attitude. There are five sub-dimensions of the scale and they are; egalitarian gender, woman gender, gender at marriage, traditional gender and male gender roles. In statistical analyses of the data for the independent variables, the Student t- test and Kruskal Wallis Test were used.Results: It was found that the difference between TCRT total and subgroup score median and gender, family type, family economic status, number of siblings, mother's education level, father's educational status, mother's working status, place of birth and place of residence were statistically significant.Conclusion According to the findings of our study, the socio-demographic characteristics affect the attitudes of the medical school students towards gender roles. We believe that it is important to solve the health problems arising from gender inequality by integrating the education programs that are sensitive to gender equality in the curriculum of undergraduate medical education from the first class.

Keywords:

Gender, medical faculty student, attitude,

PDF

___

T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Ulusal Eylem Planı, 2008.
Z. S. Varol, M. Çiçeklioğlu, Ş. Taner. Bir tıp fakültesi birinci sınıf öğrencilerinde toplumsal cinsiyet algı düzeyi ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi. Ege Tıp Dergisi 2016;55(3):122-128.
H. Altınova, V. Duyan. Toplumsal cinsiyet algısı ölçeğinin geçerlik güvenirlik çalışması. Toplum Ve Sosyal Hizmet 2013;24(2):9-22.
A. Akın, S. Demirel. Toplumsal cinsiyet kavramı ve sağlığa etkileri. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi Halk Sağlığı Özel Eki 2003;25(4):73-82.
Zeyneloğlu S. Ankara’da hemşirelik öğrenimi gören üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları. Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 2008.
Atış F. Ebelik/Hemşirelik 1. ve 4. sınıf öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarının belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Ebelik Anabilim Dalı, Adana, 2010.
World Health Organization Gender and health: Technical paper. Available at: http://www.who.int/iris/handle/10665/63998. Erişim tarihi 14 Ağustos 2018.
D. Kandemirci, D. Y. Kağnıcı. Kadına yönelik aile içi şiddetle baş etme: çok boyutlu bir inceleme. Türk Psikoloji Yazıları 2014;17(33):1-12.
Dielissen P, Verdonk P, Wieringa-de Waard M, Bottema B, Lagro-Janssen T. The effect of gender medicine education in GP training: a prospective cohort study. Perspect Med Educ 2014;3(5):343-356.
World Health Organisation (WHO). Consensus statement on gender and medical education. Geneva: 2006 4-6 December 2006.
Verdonk P, Benschop YW, De Haes HC, Lagro-Janssen TL. Medical students’ gender awareness. Sex Roles 2008;58(3-4):222-234.
Zeyneloğlu S., Terzioğlu F. Development and psychometrıc propertıes gender roles attitude scale. H. Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education), 40 (2011), 409-420.
Akın A. Toplumsal cinsiyet (gender) ayırımcılığı ve sağlık. Toplum Hekimliği Bülteni, 2007, 26.2: 1-9.
Sezgin D. Toplumsal cinsiyet perspektifinde sağlık ve tıbbileştirme. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 2015, 18.1.
Direk N, Irmak B. Dokuz eylül üniversitesi tıp fakültesi öğrencilerinde toplumsal cinsiyet rollerine yönelik tutumlar. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 2017, 31.3: 121-128.
Seyitoglu D. Ç, Güneş G, Baran A. İnönü üniversitesi tıp fakültesi öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarının belirlenmesi. Med-Science 2016; 5(1): 102-116.
Aydın M, Bekar E. Ö, Gören Ş. Y, Sungur M. A. Hemşirelik öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2016;1,16:223-242.
Can Y. Attitude of the university students, family, gender roles and violence towards the women. International Journal of Social Sciences and Education Research 2015;1.1:198-213.
Esen E, Soylu Y, Siyez DM, Demirgürz G. Üniversite öğrencilerinde toplumsal cinsiyet algısının toplumsal cinsiyet rolü ve cinsiyet değişkenlerine göre incelenmesi. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi 2017;Cilt:8,Sayı:1,46-63.
Öngen B, Aytaç S. Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları ve yaşam değerleri ilişkisi. Sosyoloji Konferansları 2013;48:1-18.
Özaydınlık K. Toplumsal Cinsiyet Temelinde Türkiye’de Kadın Ve Eğitim. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi 2014;33:93-112.
T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı. Türkiye’de kadına yönelik aile içi şiddet araştırması. Ankara: Elma Teknik Basım Matbaası; 2015.
Uzun Z, Erdem S, Güç K, Safak Uzun A, Erdem E. Toplumsal cinsiyet algısı ve toplumsal cinsiyet rollerine eğitimin etkisi: Deneysel bir çalışma. Journal of Human Sciences 2017;14(1),678-693.
Dielissen PW, Verdonk P, Bottema BJ, Lagro-Janssen TL. Evaluating the teaching of gender-specific medicine in postgraduate training for general practitioners. J Eval Clin Pract. 2009;Dec;15(6):1226-9.