Erzurum ilinde Kırım Kongo kanamalı ateş sendromuyla izlenen çocuk hastaların geriye dönük olarak değerlendirmesi

GİRİŞ ve AMAÇ: Kırım Kongo Kanamalı Ateş sendromu (KKKA) ülkemizde endemik olarak görülen bir viral kanamalı ateş hastalığıdır. Bu çalışmada KKKA tanısı konulmuş çocuk hastaların klinik ve laboratuvar özelliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. YÖNTEM ve GEREÇLER: Bu çalışmada 01 Ocak 2015-31 Aralık 2016 tarihleri arasında KKKA tanısı konulan çocuk hastaların kayıtları geriye dönük olarak incelendi. BULGULAR: Çalışmaya yaşları ortalama 11,2±3,3 yıl olan toplam 17 hasta (16 erkek, 1 kız) dahil edildi. Hastaneye başvurular Nisan-Ağustos ayları arasındaydı ve en sık başvuru (n=5, %29,4) Temmuz ayında görüldü. Hastaların %64,7’si şehir merkezinde yaşamaktaydı. Hastalık bulaşı en sık (n=12, %70,6) kene ısırığıyla olmuştu. Kene ısırığı sonrası hastalarda ortalama 3±1,6 gün sonra semptomlar başlamıştı. Hastaların toplam semptom süresi ortalama 9,8±3,4 gündü. Tüm hastaların başvuru sırasında ateşi mevcuttu. Başvuru anındaki laboratuvar incelemelerinde tüm hastalarda lökopeni ve trombositopeni mevcuttu. Onbeş (%88,2) hastanın karaciğer enzimlerinde yükseklik, 13 (%76,5) hastanın koagülasyon testlerinde bozukluk saptandı. Dokuz (%52,9) hastaya taze donmuş plazma, 5’ine (%29,4) trombosit süspansiyonu verildi. Ribavirin tedavisi 2 (%12) hastada kullanıldı. Dört (%23,5) hastada komplikasyon görüldü. İki hastada batında asit, 1 hastada minimal plevral efüzyon gelişti. Hemofagositik sendrom, dissemine intravasküler koagülasyon ve kapiller kaçak sendromu gelişen bir (%6) hasta kaybedildi. TARTIŞMA ve SONUÇ: Endemik bölgede yaşayan ve kene ısırığı olan çocuk hastalarda ateş ve beraberinde lökopeni, trombositopeni, artmış karaciğer enzimleri ve kreatin kinaz düzeyleri, bozulmuş koagülasyon parametreleri gibi laboratuvar bulguları varlığında KKKA akla gelmelidir.Türkçe Kısa Başlık: Çocuklarda Kırım Kongo kanamalı ateş sendromu

Anahtar Kelimeler:

çocuk, endemik, Erzurum, Kırım-Kongo kanamalı ateşi

Retrospective evaluation of children with Crimean-Congo hemorrhagic fever syndrome in the city of Erzurum

INTRODUCTION: Crimean-Congo hemorrhagic fever syndrome (CCHF) is a viral hemorrhagic febrile disease that is endemic in Turkey. The aim of this study was to investigate the clinical and laboratory characteristics of children diagnosed with CCHF. METHODS: Crimean-Congo hemorrhagic fever syndrome (CCHF) is a viral hemorrhagic febrile disease that is endemic in Turkey. The aim of this study was to investigate the clinical and laboratory characteristics of children diagnosed with CCHF. RESULTS: Seventeen patients (16 male, 1 female), with a mean age of 11.2±3.3 years, were included in our study. Hospital admissions occurred between April and August, most frequently during July (n=5, 29.4%), and 64.7% of patients were living in the city center. Disease transmission was most commonly by tick bite (n=12, 70.6%). Onset of symptoms occurred a mean 3±1.6 days after tick bites. Mean total symptom duration was 9.8±3.4 days. All patients were febrile, leukopenic, and thrombocytopenic on admission. Fifteen (88.2%) patients had elevated liver enzymes and 13 (76.5%) had coagulation parameter abnormalities. Nine (52.9%) patients received fresh frozen plasma, and 5 (29.4%) received thrombocyte suspensions. Ribavirin therapy was used in 2 (12%) patients. Complications were seen in 4 (23.5%) patients. Two patients had abdominal ascites and one had minimal pleural effusion. One (6%) patient with hemophagocytic syndrome, disseminated intravascular coagulation, and capillary leak syndrome died. DISCUSSION AND CONCLUSION: Fever and accompanying laboratory parameters including leukopenia, thrombocytopenia, elevated liver enzymes and creatine kinase, impaired bleeding parameters should suggest CCHF in pediatric patients living in endemic regions and tick bite. İngilizce Kısa Başlık: Crimean-Congo hemorrhagic fever syndrome in children

Keywords:

child, endemic, Erzurum, Crimean-Congo hemorrhagic fever,

PDF

___

1. Ergönül O. Crimean-Congo haemorrhagic fever. Lancet Infect Dis 2006;6:203-214.
2. Messina JP, Pigott DM, Golding N, et al. The global distribution of Crimean-Congo hemorrhagic fever. Trans R Soc Trop Med Hyg 2015;109:503-513.
3. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. Zoonotik ve Vektörel Hastalıklar Daire Başkanlığı İstatistiksel Verileri. Ulaşım adresi: http://www.thsk.gov.tr/component/k2/353-istatiksel-veriler/zoonotik-ve-vektorel-hastaliklar-daire-baskanligi-istatiksel-verileri.html. Erişim tarihi: 01 Ekim 2017.
4. Belet N, Top A, Terzi O, Arslan HN, Baysal K, Sensoy G. Evaluation of children with Crimean-Congo hemorrhagic fever in the central Blacksea region. Pediatr Infect Dis J 2014;33:194-197.
5. Tuygun N, Tanir G, Caglayik DY, Uyar Y, Korukluoglu G, Cenesiz F. Pediatric cases of Crimean-Congo hemorrhagic fever in Turkey. Pediatr Int 2012;54:402-406
6. Aslani D, Salehi-Vaziri M, Baniasadi V, et al. Crimean-Congo hemorrhagic fever among children in Iran. Arch Virol 2017;162:721-725.
7. Dilber E, Cakir M, Acar EA, et al. Crimean-Congo haemorrhagic fever among children in north-eastern Turkey. Ann Trop Paediatr 2009;29:23-28.
8. Leblebicioglu H, Ozaras R, Irmak H, Sencan I. Crimean-Congo hemorrhagic fever in Turkey: Current status and future challenges. Antiviral Res 2016;126:21-34.
9. Bayram Y, Parlak M, Özkaçmaz A, et al. Seroprevalence of Crimean-Congo hemorrhagic fever in Turkey's Van province. Jpn J Infect Dis 2017;70:65-68.
10. Cikman A, Aydin M, Gulhan B, et al. Seroprevalence of Crimean–Congo Hemorrhagic fever virus in Erzincan province, Turkey, relationship with geographic features and risk factors. Vector Borne Zoonotic Dis 2016;16:199-204.
11. World Health Organization. Crimean-Congo hemorrhagic fever. Available at: www.who.int/inf-fs/fact208.html. Erişim tarihi: 05 Ekim 2017.
12. Sisman A. Epidemiologic features and risk factors of Crimean-Congo hemorrhagic fever in Samsun province, Turkey. J Epidemiol 2013;23:95-102.
13. Tasdelen Fisgin N, Doganci L, Tanyel E, Tulek N. Initial high rate of misdiagnosis in Crimean Congo haemorrhagic fever patients in an endemic region of Turkey. Epidemiol Infect 2010;138:139-144.
14. Bodur H, Akinci E, Öngürü P, et al. Evidence of vascular endothelial damage in Crimean-Congo hemorrhagic fever. Int J Infect Dis 2010;14:704-707.
15. Demir ZC, Bastug A, Bodur H, Ergunay K, Ozkul A. MicroRNA expression profiles in patients with acute Crimean Congo hemorrhagic fever reveal possible adjustments to cellular pathways. J Med Virol 2017;89:417-422.
16. Papa A, Tsergouli K, Çağlayık DY, et al. Cytokines as biomarkers of Crimean-Congo hemorrhagic fever. J Med Virol 2016;88:21-27.
17. Ozkurt Z, Kiki I, Erol S, et al. Crimean–Congo hemorrhagic fever in Eastern Turkey: clinical features, risk factors and efficacy of ribavirin therapy. J Infect 2006;52:207-215.