ŞER'İYYE SİCİLLERİNE GÖRE XIX. YÜZYIL ORTALARINDA ANTALYA'DA AİLENİN SOSYO-EKONOMİK DURUMU

Aile bütün toplumlarda sosyal düzenin en temel birimi olarak kabul edilmektedir. Bu temel prensipten yola çıkılarak yapılan bu çalışmada şer‘iyye sicilleri kullanılmıştır. Düzenli olarak kayıt altına alınan bu tarihi belgeler günümüz şehir tarihçileri tarafından kullanılmaktadır. Antalya’nın XIX. yüzyıl ortalarındaki sosyo-ekonomik durumunun incelendiği bu makalede 7, 8 ve 9 numaralı Antalya Şer‘iyye Sicil Defterleri kullanılmıştır. Araştırmaya göre; Osmanlı Devleti’ndeki aile yapısının tamamen İslamî yasalara bağlı olduğu anlaşılmaktadır. Antalya Şer‘iyye Sicil Defterleri’nin gösterdiği gibi bu yasalar Müslüman ve gayrimüslimler arasında ayrım gözetilmeksizin uygulanmaktaydı. Bunun yanı sıra, Müslüman ve gayrimüslim aileler arasında nüfus, ekonomik faaliyetler, ailenin yaşadığı mekan, giyim kuşam bakımlarından bazı küçük farklılıkların bulunduğu da görülmektedir. Sonuç olarak, incelenen dönemde Antalya’daki aile yapısının, klasik Osmanlı aile tipini yansıttığı söylenebilir

Anahtar Kelimeler:

Antalya, Şer‘iyye Sicilleri, Aile, Evlilik, Boşanma, Mehr

ŞER'İYYE SİCİLLERİNE GÖRE XIX. YÜZYIL ORTALARINDA ANTALYA'DA AİLENİN SOSYO-EKONOMİK DURUMU

Keywords:

-,

PDF

___

Arşiv Belgeleri: VII Numaralı Antalya Şer‘iyye Sicil Defteri VIII Numaralı Antalya Şer‘iyye Sicil Defteri IX Numaralı Antalya Şer‘iyye Sicil Defteri Makaleler: ÇANLI, Mehmet; “Eytam İdaresi ve Sandıkları (1851-1926)”, Türkler, C. XIV, Yeni Türkiye Yay., Ankara, 2002.
İNALCIK, Halil; “Osmanlı Hukukuna Giriş: Örfî-Sultanî Hukuk ve Fatih’in Kanunları”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, C. XIII, Ankara, KELEŞ, Erdoğan; “XIX. Yüzyılın İkinci Yarısında Muğla’da Gayrimüslimlerin Sosyo- Ekonomik ve Hukuki Durumları”, Akademik Araştırmalar Dergisi, S.19, İstanbul, 2004.
ORTAYLI, İlber; “Osmanlı Toplumunda Aile”, Osmanlı İmparatorluğu’nda İktisadi ve Sosyal Değişim, Makaleler I , Turhan Kitabevi, Ankara, 2000.
ÖZDEMİR, Rifat; “Antakya, Antalya, Afyon ve Manisa şehirlerinde Ailenin Sosyo- Ekonomik Yapısı Üzerine Bazı Bilgiler”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (1-2) Elazığ, 1995.
ÖZTÜRK, Said; “Osmanlı’da Çok Evlilik”, Türkler, C. X, Yeni Türkiye Yay., Ankara, SARI, Hüseyin; “Şer‘iyye Sicillerine Göre II. Mahmut Dönemi’nde Mudurnu’da Nüfus Hareketleri ve Toplumsal Hayattan Bir Kesit”, OTAM, S.7, Ankara Üniversitesi Yay., Ankara, 1996.
SAVAŞ, Saim; “Fetva ve Şer‘iye Sicillerine göre Ailenin Teşekkülü ve Dağılması”, Sosyo-Kültürel Değişme Sürecinde Türk Ailesi, C. II, Türkiye Cumhuriyeti Aile Araştırmaları Kurumu Yay., Ankara, 1992.
TABAKOĞLU, Ahmet; “Osmanlı Toplumunda Aile”, Sosyo-Kültürel Değişme Sürecinde Türk Ailesi, C. I, Türkiye Cumhuriyeti Aile Araştırmaları Kurumu Yay., Ankara, 1992. Kitaplar:
AKGÜNDÜZ, Ahmed; Şer‘iye Sicilleri, C. I (Mahiyeti, Toplu Kataloğu ve Seçme Hükümler), TDAV. Yay., İstanbul, 1988.
AYDIN, M. Âkif, İslâm ve Osmanlı Hukuku Araştırmaları, İz Yay., İstanbul, 1996.
AYDIN, M. Âkif; İslâm ve Osmanlı Aile Hukuku, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yay., İstanbul, 1985.
CİN, Halil; İslâm ve Osmanlı Hukukunda Evlenme, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yay., Ankara, 1974.
ERCAN, Yavuz, Osmanlı Yönetiminde Gayrimüslimler, Turhan Kitabevi, Ankara, İPÇİOĞLU, Mehmet; Konya Şer‘iyye Sicillerine Göre Osmanlı Ailesi, Nobel Yay., Ankara, 2001.
KARAL, Enver Ziya; Osmanlı İmparatorluğu’nda İlk Nüfus Sayımı, Başvekâlet İstatistik Umum Müdürlüğü, Ankara, 1943.
YILMAZÇELİK, İbrahim; XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Diyarbakır (1790-1840), TTK, Ankara, 1995.