Yedinci yüzyıldan itibaren, Arapların antik Mısır ve Yunan medeniyetlerinin bilimsel mirasıyla karşılaşması ve kısa sürede antik dünyanın temel eserlerinin Süryanice ve Yunancadan Arapçaya çevrilmesi sonucunda İslâm tıbbında büyük bir atılım meydana gelmiştir. İslâm tıbbını kaynak alan Büyük Selçuklular ve Anadolu Selçukluları döneminde verilen eserlerin dili de Arapça ve Farsçadır. Anadolu’da ilk Türkçe yazılı ürünlerini ondördüncü yüzyılda vermeye başlayan Türk tıbbının kökleri onbirinci yüzyıla, Büyük Selçuklulara kadar uzanır. İslâm tıbbının Eski Yunan eserlerini tercümesiyle, Osmanlı tıbbının da bu geleneğin devamı niteliğindeki Selçuklu tıbbıyla ve tercümelerle başlamış olması, tıbbî eserlerde bol miktarda Arapça, Farsça ve hatta Grekçe terim kullanılması sonucunu doğurmuştur. Buna özel dillerin (meslek dilleri) zaman içerisinde bünyelerine yeni terimler katıp dönemlerinin standart dillerinden uzaklaşmaları da ilâve edilirse, Türk tıp dilinin zaman içerisinde terim ağırlıklı bir görünüm kazandığı ve bu sebeple de alan sözlüklerinin ihtiyaç hâlini aldığı söylenebilir. Bu ihtiyacın farkına varan müellif ve mütercimler, ihtiyacı karşılamak üzere terim sözlükleri telif/tercüme etmişlerdir. Terim sözlükleri mesleklere dayanan, belli grupların ve kesimlerin dilini yansıtan sözlüklerdir. Bu çalışmada onyedinci yüzyıl tıp sözlüklerinden olan, 1615 yılında Derviş Siyahî Lârendevî tarafından yazılmış Lugât-ı Müşkilât-ı Eczâ’nın şekil ve içerik bakımından tanıtılması amaçlanmıştır. Çalışmada eserin söz varlığı değerlendirilecek, Türkçe ve diğer dillere ait madde başı sözcük kullanım oranları sayısal verilerle ortaya konacaktır.

From 7th century on, a major breakthrough occurred in Islamic medicine as Muslims encountered the Egyptian and Greek medical knowledge, and translated the major medical works from Greek to Syriac and Arabic. The medical works compiled under the rule of Great Seljuks and Anatolian Seljuks were written both in Arabic and Persian. The early medical works in Turkish that were produced in Anatolia date back to the 14th century. As a result, great amount of Arabic, Persian and even Greek terms were introduced in Ottoman medical works. As new terms became incorporated in the Ottoman medical language, the compilation of medical dictionaries became a necessity. Thus, medical glossaries were compiled or translated. The present article introduces the Lugât-ı Müşkilât-ı Eczâ, (lit. Lexicon of pharmaceutical complexities) compiled by Dervish Siyâhi Lârendevi in 1615, examines its content and the process of its writing. This study will also evaluate its vocabulary and expose statistically the utilization rates of terms given in Turkish and other languages.