Kemal Karapınar, Sertan Erdoğan, Celal Buğra SEZEN, Ali Cevat KUTLUK, Cemal AKER, Cem Emrah KALAFAT, Salih BİLEN, Celalettin İbrahim KOCATÜRK

Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanseri Rezeksiyonları Sonrası Gelişen Hemoraji Nedenleri ve Tedavi Yaklaşımı

Erken evre Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanseri (KHDAK)’nin en etkili tedavisi cerrahidir. Cerrahi sonrasında görülen erken morbidite ve mortalite nedenlerinden biri de postoperatif hemorajidir. Bu çalışmamızda, kliniğimizdeki postoperatif hemoraji olgularımızı ve bu olgulara yaklaşımımızı incelemeye çalıştık. Kliniğimizde Ocak 2015-Aralık 2016 tarihleri arasında akciğer kanseri nedeniyle yapılan rezeksiyon sonrasında postoperatif hemoraji gelişen hastaların dosyaları retrospektif olarak incelendi. Postoperatif hemoraji; postoperatif ilk 6 saatte toplam 600 cc ve daha fazla hemorajik vasıfta drenaj ya da toraks içinde drene olmamış hemoraji ve/veya daha düşük düzeyde kanama olsa dahi hastanın genel durumunu bozan, arterial tansiyonu ve nabız dakika sayısını etkileyen hemoraji olarak kabul edildi. İlgili tarihler arasında KHDAK nedeniyle 367 anatomik akciğer rezeksiyonu yapılmıştı. E:313, K: 54, yaş ortalaması 63 İdi.Rezeke edilen hastaların 44’ünde (%12) postoperatif hemoraji gelişmişti. Bu hastaların ilk operasyonları 33 hastada (%75) lobektomi, 8 hastada (%18) pnömonektomi, 23 (%6) segmentektomi idi. Kanama kontrolü 27 hastada (%62) medikal tedavi ile sağlanabilirken, 17’sinde (%38) yeniden operasyon gerekli oldu. Re-operasyona alınan hastalardaki kanama odağı inter kostal arter (n:6), inter kostal ven (n:1), bronşial arter (n:3), segmental arter (n:1), subkarinal lenf nodu (n:1) olarak tespit edildi. Hastaların 5’inde ise kanama odağı bulunamadı. Malign nedenli göğüs cerrahisi operasyonları sonrası hemoraji erken dönem önemli bir morbidite ve mortalite nedenidir. Bu yüzden cerrahi ekip hemoraji nedenlerini ve tedavisini iyi bilmelidir. Hastaya multidisipliner yaklaşılmalı ve yakın takip edilmelidir. Pnömonektomi hastalarında kanama kontrolü, geride bası yapacak akciğer dokusu kalmadığı için daha dikkatli yapılmalı, yüksek postpnömonektomik ampiyem riski nedeniyle yeniden cerrahiden mümkün olduğu kadar kaçınılmalıdır. Özellikle VATS hastalarında yeniden cerrahi düşünüldüğünde torakoskopik yaklaşım öncelikli düşünülmelidir. Tedavide medikal ve cerrahinin kombinasyonları kullanılabilir. İlk operasyonda özellikle arteryal kanama odaklarına dikkat edilmesini önermekteyiz.

Anahtar Kelimeler:

küçük hücreli dışı akciğer kanseri, rezeksiyon, postoperatif komplikasyon, hemoraji

Hemorrhage Causes and Treatment Approach after Non-Small Cell Lung Cancer Resections

The most effective treatment for early stage Non-Small Cell Lung Cancer (NSCLC) is surgery. One of the causes of early postoperative morbidity and mortality is hemorrhage. In this study, we tried to investigate our postoperative hemorrhagic approach in our clinic. The files of patients who developed postoperative hemorrhage after resection due to lung cancer between January 2015 and December 2016 were retrospectively reviewed. Postoperative hemorrhage was considered ; affecting the patient's general condition, arterial blood pressure, and pulse rate, even if hemorrhage in the first 6 hours was ≥600 cc hemorrhagic drainage. Postoperative hemorrhage developed in 12% of the patients (44/367). Bleeding control was possible with 62% medical and 38% re-operation. Re-operation were to 82% lobectomy patient, revision was done with 76% VATS. Bleeding center was found as arterial (n:10; intercostal=6, bronchial=3, segmental=1), venos (n:1) mediastinal lenfnode (n:1). Hemorrhage after thoracic surgery is an important cause of early mortality. There fore, the surgical team should be familiar with the causes and treatment of hemorrhage. Medical and surgical combinations can be used in the treatment. While predominantly medical treatment is recommended for pneumonectomy patients, we recommend that the revision be performed with VATS for all and pay attention to arterial bleeding centers.

Keywords:

Non-small cell lung cancer, resection, complication, hemorrhage,

PDF

___

1. Akciğer kanseri tanı-tedavi-takip. Antakya konsensusu. İstanbul: Nobel Tıp Kitapevleri; 2010.
2. Roth JA, Atkinson EN, Fosella F, et al. Long term follow-up of patients enrolled in a randomized trial comparing perioperative chemotherapy and surgery with surgery alone in resectable stage IIIA non-small cell lung cancer. Lung Cancer. 1998;21(1):1-6.
3. Doddoli C, Barlesi F, Trousse D, et al. One hundred consecutive pneumonectomies after induction therapy for non-small cell lung cancer: An uncertain balance between risks and benefits. J Thoracic Cardiovasc Surg. 2005;130(2):416- 425.
4. Gunluoglu MZ. Postoperatif pulmoner komplikasyonlar. Yucel O, Genç O, editörler. Journal of Clinical and Analytical Medicine Kitap Serisi, Akciğer Hastalıkları ve Tedavisi. DOI: 10.4328/JCAM.516.
5. Allen MS, Darling GE, Pechet TT, et al; ACOSOG Z0030 Study Group. Morbidity and mortality of major pulmonary resections in patients with early-stage lung cancer: initial results of the randomized, prospective ACOSOG Z0030 trial. Ann Thorac Surg. 2006;81(3):1013-1019.
6. Sayar A, Metin M, Ölçmen A, et al. Retorakotomiye neden olan postoperatif kanamalar: etyoloji, tedavi ve sonuçları. GKDC Dergisi 1998;6:342-346.
7. Dai W, Yang X, Zhuang X, et al. Reoperation for hemostasis within 24 hours can get a better short-term outcome when indicated after lung cancer surgery. J Thorac Dis. 2017;9(10):3677–3683.
8. Kılıçgün A, Gökçe M. Ameliyat sonrası görülen komplikasyonlar. 2. Baskı. Ökten İ, Kavukçu HŞ, editörler. Göğüs Cerrahisi. 2. Baskı. İstanbul: Promat Basım Yayın, 2013; s.435-54.
9. Işık, H. (2012). Göğüs Cerrahisi Cep Kitabı. Ankara: Merkez Repro Ltd. Şti.
10. Karapinar K, Saydam Ö, Metin M, et al. Experience with vacuum-assisted closure in the management of postpneumonectomy empyema: an analysis of eight cases. Thorac Cardiovasc Surg. 2016;64(3):258-262.
11. McKenna RJ. Video assisted thoracoscopic surgery. In: Lewis LI, McKenna RJ, editors. Medical Management of the Thoracic Surgery Patients. Philedelphia: Saunders Elseiver; 2010. s.78-86.
12. Pettiford BL, Luketich JD, Landreneau RJ. (2011). Kronik Ampiyem ve Bronkoplevral Fistüle Cerrahi Yaklaşım. Issaka A, Yüksel M. Çeviri. Erişkin Göğüs Cerrahisi. Sugarbaker DJ, Bueno R, Krasna MJ, Mentzer SJ, Zellos L, Williams M, Adams A. editörler. Yüksel M. Çeviri Editörü. İstanbul: Nobel matbaacılık.