Siyonist Öğretide Vaat Edilmiş Topraklar

Siyonizm, XIX. yüzyılın ilk çeyreğinde “Siyonizmin Öncüleri” olarak adlandırılan şahsiyetlerle hikayesi başlayan ve 1890’da Kudüs’e atıfta bulunarak ismi konulmuş bir ideolojidir. İdeolojinin felsefesi, Doğu Avrupa’da anti-Semitizme maruz kalan ve Avrupa’nın batısındaki özgürleşmiş ve aydınlanma etkisindeki Yahudiler tarafından senkretik bir yapıda kurgulanmıştır. Bu kurgunun senkretik olmasının nedeni, Siyonistlerin siyasi ve seküler argümanlarla bunlarla tam bir zıtlık halinde olan “vaat edilmiş topraklar, seçilmişlik ve Mesih inancı” gibi Yahudiliğin pür dini doktrinlerini harmanlamasıdır. Buna koşut olarak Siyonizmi teopolitik bir ideoloji olarak tanımlamak mümkündür. Bu teopolitik ideoloji XIX. yüzyılda Yahudilerin kurtuluşu, yeni bir Yahudi kimliği oluşturma ve bağımsız bir Yahudi devleti kurma amacıyla yola çıkmıştır. Devlet kurmak için toprak arayışındaki Siyonistler, birçok alternatif arasında Filistin üzerinde hemfikir olmuşlardır. Onlar, Yahudi dininin temel doktrinlerinden biri olan Eretz İsrael, bir başka ifadeyle vaat edilmiş topraklar doktrinine sımsıkı tutunmuş ve Filistin’in Yahudi ırkına Tanrı tarafından sonsuza kadar verilmiş olduğunu iddia etmiştir. Bu kararın alınmasında dönemin siyasi koşulları önemli bir etkendir ancak Filistin’de karar kılınmasında vaat edilmiş topraklar inancı da itici bir güçtür. Siyonistler, Tanah’taki Filistin merkezli İbrani tarihini, Yahudi teolojisinde vaat edilmiş topraklara dair tüm dini hususları ve Yahudi halkının bu bağlamdaki dini duygularını ön plana çıkararak eylem ve söylemlerini bu minval üzere şekillendirmişlerdir. Filistin’in boş ve halksız bir toprak olduğu propagandasını yapan toprak eksenli bir ideoloji olan Siyonizm, vaat edilmiş topraklarda kendisine hareket sahası açabilmiş, mevcut siyasi konjonktürü kendi lehine çevirebilmiş ve 1948’de Filistin’de İsrail Devletini kurmayı başarmıştır.

Anahtar Kelimeler:

İsrail, Yahudilik, Vaat edilmiş topraklar, Siyonizm, Tevrat

The Promised Land in The Zionist Doctrine

Zionism is an ideology that was initiated in the first quarter of the 19th century by a group known as the leaders of Zionism, and was named in the 1890s with reference to Jerusalem. The philosophy of this ideology was built on a syncretic structure by the liberated Jews in Eastern Europe who were under the influence of the Enlightenment. The reason behind the syncretic nature of the ideology created by the Zionists can be explained by the blending of pure religious doctrines, including the Promised Land, chosenness and messianism, with certain political and secular arguments that were in contrast to them. In this sense, it is possible to define Zionism as a theo-political ideology. This ideology set off in the 19th century with the purposes of Jewish salvation, forming a new Jewish identity and establishing a new Jewish state in Palestine. Zionists who were in search of a land for founding their state held firmly on Eretz Israel (also known as the Promised Land), which has been a principal doctrine of Judaism, and claimed that the Jerusalem-centered Palestine was promised by God to the Jewish race forever. Although the political conditions of the time had an effect on this decision, the principal pushing factor can be claimed to be the belief of the Promised Land. Zionists shaped their movement and rhetoric by featuring the religious matters in the Jewish theology regarding the Promised Land and the relevant spiritual feelings of the Jews. Based on an axis of land, Zionism propagated the fiction that Palestine was a vacant territory with no people, and managed to create a room for maneuver for itself in the Promised Land. The ideology also achieved to manipulate the political conjuncture to its advantage and eventually founded the State of Israel in Palestine in 1948.

Keywords:

Zionism, Judaism, Torah, The Promised Land, Israel,

PDF

___

Adam, Baki, “Yahudilik”, Şinasi Gündüz (ed.), Yaşayan Dünya Dinleri içinde (206-250), 3.basım, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2010
Alam, Shahid M. Israeli Exceptionalism: The Destabilizing Logic of Zionism, New York: Macmillan, 2009
Arendt, Hannah, Totalitarizmin Kaynakları I: Antisemitizm, 6.basım,Bahadır Sina Şener (çev.), İstanbul: İletişim, 2016
Ataöv, Türkkaya, Filistin, Siyonizm ve Kudüs Sorunu, İstanbul: İleri, 2019
Avineri, Shlomo, The Making of Modern Zionism: The İntellectual Origins of the Jewish State, New York: Basic Books, 2017
Baron, Salo Wittmayer, Modern Milliyetçilik ve Din, Mehmet Özay (çev.), İstanbul: Açılımkitap, 2007
Batuk, Cengiz ve Mert, “Çatışan Kutsalların Ortasındaki Şehir: Kudüs”, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, C. 17, S. 2, 2017
Bloom, Etan, Arthur Ruppin and the Production of Pre-Israeli Culture, Leiden: Brill, 2011
Boyer, Alain, Siyonizmin Kökenleri, Volkan Aytar (çev.), 2.Basım, İstanbul: İletişim Yayınları, 1995
Brenner, Lenni, The Iron Wall: Zionist Revisionism from Jabotinsky to Shamir, London: Zed Books, 1984
Brenner, Michael, Kısa Yahudi Tarihi, Sevinç Altınçekiç (çev.), İstanbul:Alfa, 2011
Carmy, Shalom ve Shatz, David “F elsefi Düşünme İçin Bir Kaynak Olarak Kitab-ı Mukaddes”, Daniel Frank ve Oliver Leaman (ed.), Yahudi Felsefesi Tarihi içinde (27-52), Ankara: Hece Yayınları, 2018
Chaimson, Sarah, “F rom the Perspective of Your Children”, Tzvia Ehrlich-Klein (ed.), To Dwell in the Palace: Perspectives on Eretz Yisrael içinde (301- 314), Jerusalem: Feldheim Publishers, 1991
Cohen, Mark R. Haç ve Hilal Altında Ortaçağda Yahudiler, Ahmet Fethi (çev.), İstanbul: Köprü, 2013
Eisenberg, Ronald L. The 613 Mitzvot: A Contemporary Guide to the Commandments of Judaism, Maryland: Schreiber Publishing, 2005
Eliade, Mircea, Kutsal ve Kutsal Dışı, Ali Berktay (çev.), İstanbul: Alfa Basım Yayın, 2017
Elkins, Dov Peretz ve Treu, Abigail, The Bible’s Top 50 Idea’s: The Essential Concepts Everyone Should Know, Eugene: Wipf& Stock, 2005
Garaudy, Roger, Siyonizm Dosyası, Cemal Aydın (çev.), İstanbul: Pınar, 2013
Ginzberg, Louis, The Legends of The Jews vol: I, Henrietta Szold (çev.),Philadelphia: The Jewish Publication Society of America, 1913
Göze, Ergun, Siyonizmin ve İsrail’in Kurucusu Theodor Herzl: Hatıralar, İstanbul: Boğaziçi Yayınları, 2007
Greilsammer, Ilan, Siyonizm, Işık Ergüden (çev.), Ankara: Dost, 2007
Gurion, David Ben, Rebirth and Destiny of Israel, Mordechai Nurock (çev.), New York: Philosophical Library, 1955
Ha-Am, Achad, Pinsker and Political Zionism, Londra: The Zionist, 1916
Hadawi, Sami ve Lehn, Walter, “Siyonizm ve Filistin Toprakları”, Türkkaya Ataöv (hzl.), Siyonizm ve Irkçılık içinde (65-87), Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, No.511, 1982
Hammer, Michael B. The Dot on the I in the History: Of Gentiles and Jews- A Hebrew Odyssey Scrolling The Internet, Lulu Publishing, 2017
Hasanoğlu, Eldar, Temel Kaynaklar Işığında Gerut: Yahudiliğe Geçiş, İstanbul: Divan, 2018
Hasanov, Eldar, Nuh Kanunları ve Nuhilik, İstanbul: İsam Yayınları, 2015
Hertzberg, Arthur, The Zionist Idea: A Historical Analysis and Reader, Philadelphia: The Jewish Publication Society, 1997
Hess, Moses, Rome and Jerusalem: A Study in Jewish Nationalism, M.Waxman (çev.), New York: Bloch, 1918
Kaplan, Mordecai Menahem, Judaism as a Civilization: Toward a Reconstruction of American-Jewish Life, New York: Thomas Yoseloff, 1957
Karahan, Semiha, Siyonizmin Teolojik Temelleri, İstanbul: Divan, 2020
Keith, Alexander, The Land of Israel, According to the Covenant with Abraham and Isaac and Jacob, Edinburgh: Balfour and Jack Printers, 1843
Khalidi, Rashid, “The Formation of Palestinian Identity: The Critical Years, 1917-1923”, James Jankowski ve Israel Gershoni (ed.), Rethinking Nationalism in Arab Middle East içinde (171-191), New York: Columbia University Press, 1997
Kirsch, Jonathan, King David: The Real Life of the Man Who Ruled Israel, Toronto: Random House Publishing Group, 2001
Klausner, Joseph Gedaliah, “Ben-Yehuda, Eliezer”, Encyclopaedia Judaica, C. 3, Second Edition, Jerusalem: Keter Publishing House, 2007
Kook, Abraham Isaac Hakohen, Orot, Bezalel Naor (ed. ve çev.), Jerusalem:Maggid Books, 2015
Kouts, Gideon, “Z Zionism”, Encyclopaedia Judaica, C. 21, Second Edition, Jerusalem: Keter Publishing House, 2007
Krakotzkin, Amnon Raz, “Exile Within Sovereignty: Critique of “the Negation of Exile”, Zvi Ben-Dor Benite, Stefanos Geroulanos, Nicole Jerry (ed.), Israeli Culture içinde, New York: Columbia University Press, 2017
Kressel, Getzel, “M oses Hess”, Encyclopaedia Judaica, C. 9, Second Edition, Jerusalem: Keter Publishing House, 2007
Kutsal Kitap: Eski ve Yeni Antlaşma (Tevrat, Zebur, İncil), İstanbul: Kitab-ı Mukaddes Şirketi, 2003
Küçük, Abdurrahman, “Yahudilikte Arz-ı Mevud Anlayışının Boyutları”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C.33
Lichtman, Moshe D. Eretz Yisrael in the Parashah: Essays on the Centrality of the Land of Israel in the Torah, Jerusalem: Devora Publishing, 2006
Lockman, Zachary, “Land, Labor and the Logic Zionism: A Critical Engagement with Gershon Shafir”, Settler Colonial Studies, C. 2, S. 1, 2012
Masalha, Nur, The Bible, and Zionism: Invented Tradition, Archaeology and Post-Colonialism in Israel-Palestine, London: Zed Books, 2007
Neusner, Jacob, Judaism When Christianity Began: A Survey of Belief and Practice, London: Westminster John Knox Press, 2002
Novak, David, Zionism, and Judaism: A New Theory, New York: Cambridge University Press, 2015
Pappe, Ilan, İsrail Hakkında On Mit, S. Erdem Türközü (çev.), Ankara: Nika, 2018
-------------, Modern Filistin Tarihi, Nuri Plümer (çev.), Ankara: Phoenix, 2007
Pensler, Derek J. “Anti-Semites on Zionism: From Indifference to Obsession”, Jeffrey Herf (ed.), Anti-Semitism and Anti-Zionism in Historical Perspective: Convergence and Divergence, New York: Routledge, 2007
Pesah Agadası, Türkçe Çeviri ve Açıklamalarıyla, Moşe Farsi (hzl.), 2.basım, İstanbul: Gözlem Yayınları, 2008
Piterberg, Gabriel, “Israeli Sociology’s Young Hegelian: Gershon Shafir and the Settler-Colonial Framework”, Journal of Palestine Studies, C.44, S.3, s.a.17-38, 2015
------------------ Siyonizmin Dönüşleri: Mitler, Siyaset ve İsrail’de Araştırmacılık, Aysun Babacan (çev.), İstanbul: İthaki, 2015
Rabkin, Yakov M. “Religious Roots of a Political Ideology: Judaism and Christianity at the Cradle of Zionism”, Mediterranean Review, V.5, S.1, 2012
-------------------- Yahudilerin Siyonizm Karşıtlığı, Şahika Tokel (çev.), İstanbul: İletişim, 2014
Said, Edward W. Şarkiyatçılık: Batı’nın Şark Anlayışları, Berna Yıldırım (çev.), 9.basım, İstanbul: Metis Yayınları, 2016
Salmon, Yosef, “Zionism and Anti-Zionism in Traditional Judaism in Eastern Europe”, Shmuel Almog, Anita Shapira and Jehudah Reinharz (eds.), Zionism and Religion içinde, Hanover and London: University Press of New England, 1998
Schneer, Jonathan, Balfour Deklarasyonu: Arap-İsrail Çatışmasının Kökenleri, İstanbul:Kırmızı Kedi, 2.baskı, 2015
Schwartz, Dov, Religious Zionism History and Ideology, Boston: Academic Studies Press, 2009
Schweid, Eliezer, The Land of Israel: National Home or Land of Destiny, Deborah Greniman (çev.), New York: Associated University Press, 1985
Segev, Tom, One Palestine Complete: Jews and Arabs Under The British Mandate, Haim Watzman (çev.), New York: Metropolitan Books, 2000
Shahak, Israel, Yahudi Tarihi Yahudi Dini, 4.basım, Ahmet Emin Dağ (çev.), İstanbul: Ağaç Kitabevi Yayınları, 2010
Shapira, Anita, Land, and Power: The Zionist Resort to Force, 1881-1948, California: Stanford University Press, 1999
---------------------, “The Religious Motifs of The Labor Movement”, Shmuel Almog, Anita Shapira and Jehudah Reinharz (eds.), Zionism and Religion içinde (251-273), Hanover and London: University Press of New England, 1998
Tamir, Hela, Israel, History in a Nutshell: Highlighting the Wars and Military History, Jerusalem: TsurTsina Publications, 2012
Taşpınar, İsmail, Tarihin Aynasında Dinler ve Mezhepler, İstanbul:Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, İFAV, 2018
The Babylonian Talmud, Rabbi Epstein (ed.), London: The Soncino Press, 1978
The Oxford Dictionary of the Jewish Religion, Adele Berlin (ed.), 2.basım, New York: Oxford University Press, 2011
Tora: Türkçe Çeviri ve Açıklamalarıyla: Tora ve Aftara, 1. Kitap Bereşit, 2.basım, Moşe Farsi (çev.), İstanbul: Gözlem Yayınları, 2010
------------------------ Tora ve Aftara, 2. Kitap Şemot, 2.basım, Moşe Farsi (çev.), İstanbul:Gözlem Yayınları, 2010
----------------------- Tora ve Aftara, 3. Kitap Vayikra, 2.basım, Moşe Farsi (çev.), İstanbul:Gözlem Yayınları, 2010
---------------------- Tora ve Aftara, 5.Kitap, Devarim, 2.basım, Moşe Farsi (çev.), İstanbul:Gözlem Yayınları, 2010
---------------------- Tora Kitaplarının İndeksi, Moşe Farsi (hzl.), İstanbul:Gözlem Yayınları, 2015
Traverso, Enzo, Yahudi Modernitesinin Sonu: Muhafazakar Bir Dönüm Noktasının Tarihi, Zeynep Bursa (çev.), İstanbul: Ayrıntı, 2016
Tress, Madeleine, “Fascist Component in The Political Thought of Vladimir Jabotinsky”, Arab Studies Quarterly, C. 6, S.4, 1984
Ulutaş, Ufuk ve diğerleri, İsrail Siyasetini Anlama Kılavuzu, Ankara: SETA Yayınları, 2012
Wolfe, Patrick, “Settler Colonialism and the Elimination of the Native”, Journal of Genocide Research, C. 8, S. 4, 2006
http://www.jewish-american-society-for-historic-preservation.org/images/Max_Nordau.pdf (Jerry Klinger, Max Nordau From Degeneration to Regeneration) (Erişim Tarihi: 11.08.2020)
https://www.jewishvirtuallibrary.org/the-declaration-of-theestablishment-of-the-state-of-israel (Erişim Tarihi: 13.02.2019)
https://www.jewishvirtuallibrary.org/the-histadrut (Erişim Tarihi:02.02.2019)
https://www.jewishvirtuallibrary.org/zionist-organization-statement-onpalestine-at-the-paris-peace-conference (Erişim Tarihi: 19.03.2019)
The Columbus Platform (1937) (jewishvirtuallibrary.org) (Erişim Tarihi:11.12.2020)
The Pittsburgh Platform (jewishvirtuallibrary.org) (Erişim Tarihi:11.12.2020)