Selçuklu Tarihyazımında Arapça Kaynakların Kullanımı Ve Bazı Problemler

Türklerin İslâmî devirde kurdukları en büyük hânedanlardan biri Selçuklu Devleti’dir. Melikşah dönemi (465-485/1072-1092) Selçuklu Devleti’nin sınırlarının en geniş olduğu devirdir. Bu dönemde devletin sınırları, Kâşgar’dan Ege Adaları’na, Aral Gölü ve Kafkasya’dan Yemen ve Aden’e kadar uzanmaktaydı. Bununla birlikte Selçukluların hâkimiyet kurduğu dönem, hem Türk ve bölge halkları hem de Haçlılar açısından önemli bir tarihsel süreci oluşturmaktadır. Bu sebeple Selçuklular ile ilgili Arapça kaynaklarda geçen her bir cümle, dönemin doğru olarak aydınlatılmasında önemli bir ipucu olma niteliğine sahiptir. Bu çalışmada, Arapça kaynakların Selçuklu tarihyazımında kullanılması hususu yanında, birincil kaynak ve ikincil literatürdeki eserlerin istifadesinde karşılaşılan zorluklara değinilecektir.

Anahtar Kelimeler:

Selçuklular, tarihyazımı, kaynaklar, araştırma eserleri

SELÇUKLU TARİHYAZIMINDA ARAPÇA KAYNAKLARIN KULLANIMI VE BAZI PROBLEMLER

Keywords:

Selçuklular, tarihyazımı, kaynaklar, araştırma eserleri,

PDF

___

BİBLİYOGRAFYA
Bezer, G. Ö., “Zengîler”, DİA, XLIV, 268-272.
Cahen, C., “Selçuklu Devri Tarih Yazıcılığı”, Türkçe trc. İsmet Kayaoğlu-Mehmet Dağ, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslâm İlimleri Enstitüsü Dergisi, II/2, 1975, ss. 175-198.
Dervişoğlu, F. M., Türk Tarih Düşüncesinin Modernleşmesi, İstanbul 2015.
Hillenbrand, C., “Some Reflecetions on Seljuq Historiography”, Eastern Approaches to Byzantium, ed. Antony Eastmond, Aldershot 2001, pp. 73-88.
Hirschler, K., Medieval Arabic Historiography: Authors as Actors, Abingdon, New York 2006.
Khalidi, T., Arabic Historical Thought in the Classical Period, Cambridge 1994.
Konuş, F., Selçuklular Bibliyografyası, Konya 2006.
Kütük, A., “İbn Bibî ve Aksarayî Tarihleri Üzerinden Türkiye Selçukluları Döneminde Tarih Algısı ve Tarih Yazıcılığı Hakkında Bazı Düşünceler”, I. Uluslararası Türklerde Tarih Bilinci ve Tarih Yazıcılığı Sempozyumu (23-25 Ekim 2014 Zonguldak/Türkiye) Bildiriler Kitabı, Ed. Nurettin Hatunoğlu-Canan Kuş Büyüktaş, ss. 337-352.
Meisami, J. S., Persian Historiography to the End of the Twelfth Century, Edinburgh 1999.
Özaydın, A., “Ebü’l-Fidâ”, DİA, X, 320-321.
Özaydın, A., “İbn Bîbî”, DİA, XIX, 379-382.
Özaydın, A., “İbnü’l-Esîr”, DİA, XXI, 26-27.
Özaydın, A., “İbnü’l-İbrî”, DİA, XXI, 92-94.
Özgüdenli, O. G., “Reşîdüddin Fazlullāh-ı Hemdânî”, DİA, XXXV, 19-21.
Peacock, A. S. C., Medieval Islamic Historiography and Political Legitimacy: Bal’amī’s Tārīkhnāma, Abingdon, New York: Routledge, 2007.
Peacock, A. S. C., “Court Historiography of the Seljuq Empire in Iran and Iraq: Reflections on Content, Authorship and Language”, Iranian Studies, 47/2, 2014, pp. 327-345.
Polat, M. S., “Yirminci Yüzyıl Tarihyazımı İçinde Claude Cahen ve Osmanlı Öncesi Türkiye Tarihine Yaklaşımı”, Türklük Araştırmaları Dergisi 9, İstanbul 2001, ss. 79-86.
Sevim, A., “Azîmî”, DİA, IV, 330-331.
Şeşen, R., “İmâdüddin el-Isfahânî”, DİA, XXII, 174-176.
Turan, O., Selçuklular ve İslâmiyet, İstanbul 1980.