Yukarıkızılen Köyü Ağzından Derleme Sözlüğüne Katkılar

 Cumhuriyet öncesinde başlayan Anadolu ağız çalışmaları, 20. yüzyılın ortalarında hız kazanarak günümüze kadar devam etmiştir. Bu çalışmaların amacı ağızlarda yaşayan ancak yazılı kaynaklara geçmeyen kelimelerin tespiti ve kayıt altına alınması olmuştur. Geçmişten getirilen birikimler, bu çalışmalara hayatını vakfeden dilcilerin önderlikleri, gelişen teknolojik imkânlar, verilen kurumsal destekler günümüz derleme çalışmalarını ileri seviyelere taşımıştır. Bununla birlikte Türk Dil Kurumunun bu alanda ortaya koyduğu faaliyetler neticesinde de ağız araştırmaları önemli ölçüde ivme yakalamıştır. 12 ciltlik Derleme Sözlüğü ile başlatılan ve devamında Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü adı altında genel ağa aktarılan kelimeler kayıt altına alınmıştır. Bu çalışmalar büyük önem taşımakla birlikte Anadolu ağızlarından daha derlenmeyen, kayıt altına alınmayan pek çok kelimenin de olduğunu unutmamak gerekir. Bu doğrultuda yapılacak derleme çalışmaları ile Türkçenin söz varlığı zenginleştirilecektir. Bu çalışmada, Ordu ili Ulubey ilçesi ağzından tespit edilen ve Derleme Sözlüğünde yer almayan ya da yer almakla birlikte farklı anlamlar taşıyan kelimelere yer verilerek Derleme Sözlüğüne katkılar yapılacaktır.

___

  • Baş, M. (2012). Ordu Yöresi Tarihi. Ordu: Ordu Belediyesi. Türk Dil Kurumu (1963-1981). Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü I-XII. Ankara: Türk Dil Kurumu. Gülensoy, T. (1999). Ağız Araştırmalarının Bugünkü Durumu. Ağız Araştırmaları Bilgi Şöleni (9 Mayıs 1997). Ankara: Türk Dil Kurumu, 16-21. Karahan, L. (1999). Ağız Araştırmaları Alanında Yapılması Gereken Çalışmalar. Ağız Araştırmaları Bilgi Şöleni (9 Mayıs 1997). Ankara: Türk Dil Kurumu, 24-28.