Bill Evans Doğaçlamalarında Armonik Yapı (“All The Things You Are” Örneği)

Caz müziğinde doğaçlama, bileşenin en önemli bir parçasıdır. Caz doğaçlama, genellikle referans alınan eserin armonik ilerlemesine sadık kalınarak o anda yeni üretilen melodilerdir. Bir caz doğaçlamasında, armonik yapıda, akor tür değişkenleri, akor fonksiyon değişkenleri ve akor pozisyonlarının konumlandırmaları gibi çeşitli yaklaşımlar kullanılmaktadır. Amerikalı caz piyanisti ve bestecisi Bill Evans, 20. Yüzyılın en önemli doğaçlama icracılarından birisidir. Evans klasik müzikte Debussy, Ravel, Gershwin, Villa-Lobos, Khachaturian, Milhaud ve Scriabin gibi bestecilerden gerek teknik gerekse duygu bakımından beslenmiştir. Bu bakımdan doğaçlamalarında caz müziğinin geleneksel öğelerini ve çağdaş müziğin izlenimci etkilerini görmek mümkündür. Bu bakımdan Evans doğaçlama alanı için son derece değerli bir kaynak niteliği taşımaktadır. Bu çalışmada Evans’ın 1963 yılında yayımlanmış olduğu “Solo Sessions vol-1/2” albümündeki “All The Things You Are” isimli eserdeki doğaçlamasının armonik yapısının ortaya çıkarılması ve bu öğelerin kullanımlarına ilişkin değişkenlerin saptanması amaçlanmıştır. Çalışmaya ilişkin verilerin toplanmasında nitel araştırma tekniklerinden doküman incelemesi kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde görsel analiz yönteminden yararlanılmıştır. Bu kapsamda çalışmada sergilenen armonik analiz modeli, akor tür değişkenleri, akor fonksiyon değişkenleri (vekil akorlar, triton durumu) ve akor konumlandırmaları (3/7 voicing, voicing dışı konumlandırma) olarak 3 ana boyutta analiz edilmiştir. Çalışmalar sonucu elde edilen veriler ışığında Bill Evans doğaçlamalarında, armonik yapıda, akor konumlandırmalarında voicing türlerinden 3/7 vocing türünü, akor fonksiyon değişkenlerinde ise triton ve vekil akorlar yöntemi kullandığı sonucuna ulaşılmıştır.

Harmonic Structure in Bill Evans Improvisations (Example of “All The Things You Are”)

In jazz music, improvisation is the most important part of the component. Jazz improvisations are melodies that are newly produced at the time, often adhering to the harmonic progression of the reference work. In a jazz improvisation, various approaches are used in harmonic structure, such as chord type variables, chord function variables, and positioning of chord positions. American jazz pianist and composer Bill Evans is one of the most important improvisation performers of the 20th century. Evans was technically and emotionally fed from classical music composers such as Debussy, Ravel, Gershwin, Villa-Lobos, Khachaturian, Milhaud and Scriabin. In this respect, it is possible to see the traditional elements of jazz music and the impressionistic effects of contemporary music in his improvisations. In this respect, Evans is an extremely valuable resource for the field of improvisation. In this study, it is aimed to reveal the harmonic structure of Evans' improvisation in the work "All The Things You Are" in the album "Solo Sessions vol-1/2" published in 1963 and to determine the variables related to the use of these elements. Document analysis, one of the qualitative research techniques, was used to collect data related to the study. The visual analysis method was used to analyze the data. In this context, the harmonic analysis model exhibited in the study was analyzed in 3 main dimensions as chord type variables, chord function variables (substitution chords, triton substitution) and chord positioning (3/7 voicing, non-voicing positioning). In the light of the data obtained from the studies, it was concluded that he used 3/7 vocing type in harmonic structure chord positioning and triton substitution chords method in chord function variables.

___

  • Barutçu M. E., Atılgan Sökezoğlu D. (2009). Skriyabin’in Op. 62 No. 6 Piyano Sonatının Müzikal-Felsefik ve Tekniksel Açılardan İncelenmesi Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, Cilt 9 Sayı 3 , 2009, 499-519
  • Felts, R. (2002). Reharmonization-Techniques. Berklee Press, Boston
  • Liebman, D. (2000). A Chromatic Aproach to Jazz Harmony and Melody. Advance Music Press
  • Mullins, R. (2002). Jazz Piano Voicing An Essential Resource for Aspiring Jazz Musicians. Hal Leonard Press, Australia
  • Murray, J. W. (2011). Billy's Touch: An Analysis of the Compositions of Bill Evans, Billy Strayhorn, and Bill Murray [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Towson University.
  • Özkeleş, S. (2016). Profesyonel Müzisyen Eğitimi Bağlamında Eğitimciler İçin Doğaçlamaya Yönelik Uygulama ve Öneriler Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16 (İpekyolu Özel Sayısı), 2393-2409.
  • Özkeleş, S. (2017). Müzik Sanatında Doğaçlama (Ü. İmik, Ed Sanat ve Tasarım Yaklaşımları, Gece Kitaplığı Yayınları, Ankara
  • Sabatella, M. (1996). A Whole Approach to Jazz Improvisation. A D G Productions
  • Smith, S. (2009). Jazz Theory, https://libguides.uwlax.edu/c.php?g=615906&p=4283668
  • Sönmez, V., & G. Alacapınar, F. (2011). Örneklendirilmiş Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Anı Yayıncılık, Ankara.
  • Tulga, F. E. (2009). Müzikte Empresyonist Akım [Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi], Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul Üniversitesi.
  • Wikipedia. (2022) Chorus (Jazz), https://de.wikipedia.org/wiki/Chorus_(Jazz)