Yerel Halkın Kişilik Özelliklerinin Turizm Etkilerini Algılama Düzeylerine Etkisi: Antalya Örneği

Kişilik bireylerin yaşamış olduğu toplumdan etkilenen bir olgu olmasından dolayı, algı ve tutumların şekillenmesinde etkili olabilmektedir. Bu nedenden dolayı turistik destinasyonlarda yaşayan yerel halkın kişiliğinden ortaya çıkan algı ve tutumu, yörenin turizminin gelişimini olumlu veya olumsuz etkileyebilmektedir. Bu bağlamda araştırmanın amacı yerel halkın kişilik özelliklerinin turizm etkilerini algılama düzeylerine etkisini araştırmaktır. Araştırmanın evrenini Antalya ili, örneklemini ise Döşemealtı, Muratpaşa, Kepez ve Konyaaltı ilçeleri oluşturmaktadır. Araştırmada nicel araştırma yöntemi kullanılmış ve verilerin toplanmasında anket yönteminden yararlanılmıştır. Bu kapsamda toplanan 389 anket SPSS 22 paket programı ile analiz edilmiştir. Katılımcıların kişilik özelliklerini ve turizm etkilerini algı düzeylerini belirlemek amacıyla aritmetik ortalama ve standart sapma değerleri bulunmuştur. Ayrıca, değişkenler arasındaki ilişkilerin hesaplanmasında korelasyon analizi ve bağımsız değişkenlerin bağımlı değişkenleri yordama seviyelerini tespit edebilmek için ise çoklu doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. Bu bağlamda yerel halkın kişilik özelliklerinin turizmin ekonomik, sosyal ve kültürel etkilerini algılaması üzerinde anlamlı bir etkisinin olduğu görülmektedir. Diğer taraftan yerel halkın kişilik özelliklerinin turizmin çevresel etkilerini algılaması üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir.

The Effect of Local People's Personality Traits on Perception of Tourism Effects: The Case of Antalya

Personality is a phenomenon that is affected by the society in which individuals live, it can be effective in shaping perceptions and attitudes. For this reason, the perception and attitude of the local people living in touristic destinations can affect the development of tourism in the region positively or negatively. In this context the aim of this study is to investigate the effects of personality traits of local people on their perception of tourism effects. The population of the study consists of the province of Antalya and the sample consists of the districts of Döşemealtı, Muratpaşa, Kepez and Konyaaltı. The quantitative research method was used in the research and the survey method was used in the collect of the data. In this context, 389 questionnaires collected were analyzed with SPSS 22 package program. Arithmetic mean and standard deviation values were found to determine the personality traits and perception levels of the participants about tourism effects. In addition, correlation analysis was used to calculate the relationships between variables, and multiple linear regression analysis was used to determine the predictive levels of independent variables for dependent variables. In this context, it is seen that the personality traits of the local people give significant effect on the perception of the economic, social and cultural effects of tourism. On the other hand, ıt has been determined that the personality traits of the local people do not have a significant effect on the perception of the environmental effects of tourism.

Keywords:

Local people, personality traits tourism perception, Antalya,

PDF

___

Anderect, K. L. ve Vogt, C. A. (2000). The relationship between residents’ attitudes toward tourism and tourism developmen options. Journal of Travel Research, 39, 27-36.
Antara, M. ve Sumarniasih, M. S. (2017). Role of tourism in economy of Bali and Indonesia. Journal of Tourism and Hospitality Management, 5(2), 34- 44.
Ap, J. ve Crompton, J. L. (1993). Residens’ strategies for responding to tourism impacts. Journal of Travel Research, 32(1), 47-50.
Arslan, E. ve Kılıçlar, A. (2018). Otel işletmelerinde çalışanların kişilik özellikleri ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkide iş tatmininin aracılık rolü. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(4), 360-375.
Ayaz, N. ve Parlak, U. (2019). Kırsal alanlarda yaşayan yerel halkın kişilik tipleri ve turizm algısı. Journal of History Culture and Art Research, 8(4), 80-494.
Ayazlar, R. A. Ve Ayazlar, G. (2016). Yerel halkın turizmin etkilerine yönelik tutumunda aidiyet duygusu ve yaşam tatminin rolü. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(4), 1451-1470.
Bacanlı, H., İlhan, T. ve Aslan, S. (2009). Beş faktör kuramına dayalı bir kişilik ölçeğinin geliştirilmesi: sıfatlara dayalı kişilik testi (sdkt). Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 261-279.
Bagri, S. C. ve Kala, D. (2016). Residents’ attitudes toward tourism development and impact in Koti Kanasar, Indroli, Pattyur Tourism Circuit of Uttarakhand State India. Revista de Turismo Patrimonio Cultural, 14(1), 23-39.
Barrick, M. R. and Mount, M. K. (1991). The big five personality dimensions job performance: a meta-analysis. Personnel Psychology, 44, 1-26.
Barrick, M. R., Mount, M. K. and Judge, T. A. (2001). Personality and performance at the beginnig of the new millennium: what do we know and where do we go next? International Journal of Selection and Assessment, 9, 9-30.
Batmas, K. H., Yıldırım- Ulusoy, H. ve Köroğlu, Ö. (2020). Yerel halkın kırsal turizme ilişkin tutumlarının incelenmesi: balıkesir örneği. Journal of Recreation and Tourism Research, 7 (2), 190-208.
Bilgin, Y. (2011). Turizmde lisans öğrenimi gören öğrencilerin kişilik özellikleri ve mesleğe yönelik düşünceleri üzerine bir alan araştırması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Düzce Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Düzce.
Bounchard, T. J. ve Loehlin, J. C. (2001). Genes, evolution and personality. Behavior Genetics, 31(3), 243-273.
Canizares, S. M. S., Tabales, J. M. N. ve Garcıa, F. J. F. (2014). Local residents’ attitudes towards the impact of tourism development in Cape Verde. Tourism & Management Studies, 10 (1), 87-96.
Çatı, K., Bilgin, Y. ve Kılınç, I. (2013). Correlation between the personality of tourism students and their perception and attitude towards the tourism profession. Social and Educational Studies, 5(2), 283-302.
Çelik, S., Öztürk, E. ve Coşkun, E. (2019). Turistlerin destinasyon kişiliği ve kalite algılarının tekrar gelme eğilimleri üzerindeki etkileri: İspanya/Endülüs Bölgesi’nde Bir Araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7 (1), 340-357.
Cengiz, E. ve Kırkbir, F. (2007). Yerel halk tarafından algılanan toplam turizm etkisi ile turizm desteği arasındaki ilişkiye yönelik yapısal bir model önerisi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 19-37.
Cüceloğlu, D. (1991). İnsan ve davranış. 1. Baskı, Remzi Kitabevi: İstanbul. Develioğlu, K. ve Tekin, Ö. A. (2013). Beş faktör kişilik özellikleri ve yabancılaşma arasındaki ilişki: beş yıldızlı otel çalışanları üzerine bir uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), 15-30.
Doğan, H. ve Üngüren, E. (2012). Yerel Halkın Isparta Turizmine Yönelik Görüşleri Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1), 103-122.
Durgun, A. (2006). Bölgesel kalkınma da turizmin rolü: Isparta Örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
Erdoğan, E. (1983). İşletmelerde davranış. İstanbul: Evrim Ofset Matbaacılık.
Fredline, E., ve Faulkner, B. (2000). Host community reaction: a cluster analysis. Annal of Tourism Research, 27(3), 763-784.
Gore, J. S. Kiefner, A. E. and Combs, K. M. (2012). Personality traits that predict acedemic citizenship behavior. Journal of Applied Social Psychology, 42(10), 2433-2456.
Gülgöz, S. (2002). Five-factor model and NEO-PI-R in Turkey. A. J. Marsella (Series Der.), R.R. McCrae ve J, Allik (Der.), The Five-Factor Model Across Cultures, 1-23.
Gündüz, S. (2018). Yerel halkın turizm algısını belirlemeye yönelik alternatif bir ölçek geliştirme: Karataş Destinasyonu Örneği. Journal of Yasar University, 13 (52), 343-357.
Gunn, C. A. (1988). Tourism Planning. Second Edition, Taylor and Francis: New York.
Hançer, Ş. ve Mancı, A. R. (2017). Yerel halkın turizme bakış açısının belirlenmesi üzerine bir araştırma: Diyerbakır Örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies. 5(4), 70-91.
İnanır, A. (2012). Konaklama işletmelerinde işgörenlerin kişilik tipleri ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon.
İnanır, A. (2018). Destinasyon yönetimi kapsamında paydaşlar arası ilişkiler üzerine bir araştırma: Göller Yöresi Örneği. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
İnanır, A. (2019). Turistik destinasyon yönetiminde paydaşlar arası ilişkiler: Göller Yöresi Örneği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(3), 517-541.
İnanır, A., Gürsoy, S. Ve Sarı, S. (2017). Otel işletmelerinde işgörenlerin kişilik özellikleri ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi: Alanya’daki beş yıldızlı otellerde bir uygulama. Journal of International Multidisciplinary Academic Researches. 4(1), 43-57.
John, O. P. ve Srivastava, S. (1999). The Big Five Trait Taxonomy: History, Measurement and Theoretical Perspectives. L. A. Pervin ve O. P. John (Der.). Handbook of Personality: Theory and Research. Içinde (ss. 102-138) New York: Guilford Press.
Karabacak, G. (2010). İşgörenlerin kişilik özelliklerinin iş stresi üzerine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Karaman, E. E. ve Çetinkaya, N. (2019). Kişilik özelliklerinin algılanan aşırı nitelikliliğe etkisi: konaklama işletmeleri çalışanları üzerine bir araştırma. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(1), 13-33.
Karaman, N. G., Dogan, T. ve Coban, A. E. (2010). A study to adapt the big five inventory to Turkish. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2, 2357-2359.
Keskin, E. ve Gündoğan, H. (2019). Beş faktör kişilik özellikleri ile iş performansı arasındaki ilişkiler: beş yıldızlı oteller üzerine bir uygulama. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(62), 1465-1478.
Köknel, Ö. (1985). Kaygıdan mutluluğa kişilik. 2. Baskı, Altın Kitaplar Yayınevi: İstanbul.
Kuru, E. ve Başbuğ, G. (2008). Futbolcuların kişilik özellikleri ve bedenlerini algılama düzeylerinin incelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2, 95-101.
Lankford, S. V. (2001). A comment concerning: developing and testing a tourism impact scale. Journal Of Travel Research, (98), 315-316.
Larsen, M. M. Esenaliev, D. Brück, T. and Boehnke, K. (2020). The connection between social cohesion and personality: a multilevel study in The Kyrgyz Republic. International Journal of Psychology, 55(1), 42-51.
Long, P. T. ve Richardson, S. L. (1989). Integrating Recreation and Tourism Development in Small Winter Cities. Journal of Physical Education Recreation & Dance, 60(8), 58-61.
Maddox, R. N. (1985). Measuring Satisfaction with Tourism. Journal of Travel Research, 23, 2-5.
Marshall, G. N., Wortman, C. B., Vickers, R. R., Kusulas, J. W., Hervig, L. K. (1994). The five factor model of personality as a framework for personality-health research. Journal of Personality and Social Psychology, 67(2), 278-286.
Mason, P. ve Cheyne, J. (2000). Residents’ attitudes to proposed tourism development. Annals of Tourism Research, 27(2), 391-411.
McCool, S. ve Martin, S. (1994). Community attachment and attitudes towards tourism development. Journal of Travel Research, 32(3), 29-34.
McCrae, R, R., ve Costa, P. T. (2008). The Five-Factor Theory of Personality. (O. P. John, R. W. Robins ve L. A. Pervin (Der.). Handbook of Personality: Theory and Research. Içinde (ss. 159-181), New York: The Guild Press.
McCrae, R. R. and Costa, P. T. (2003). Personality in adulthood. New York: The Guilford Press.
McCrae, R. R. ve Costa, P. T. (1997). Personality trait structure as a human universal. American Psychologist in the Puplic Domain, 52 (5), 509-516.
Özdemir, M. A. Ve Kervankıran, İ. (2011). Turizm ve turizmin etkileri konusunda yerel halkın yaklaşımlarını belirlenmesi: Afyon Örneği. Marmara Coğrafya Dergisi, 24, 1-25.
Presenza , A., Del Chiappa, G. ve Sheehan, L. (2013). “Resident Engagement and Local Tourism Governance in Maturing Beach Destinations: Evidence From an Italian Case Study”. Journal of Destination Marketing & Management, 2: 22-30.
Şahbaz, R. P. ve Karaçar, E. (2013). Yerel çekiciliklerin turizme kazandırılmasına yönelik yöre halkının tutumları: Çankırı Tuz Mağarası Örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 1(4), 12- 19.
Sarıtaş, M. (1997). Yönetimde kişilik faktörü. Eğitim Yönetimi Dergisi, 3(4), 527- 548.
Scheyvens, R. ve Hughes, E. (2019). Can tourism help to “end poverty in all its forms everywhere”? The challenge of tourism addressing SDG1. Journal of Sustainable Tourism, 27(7), 1061-1079.
Simmons, D. G. (1994). Community participation in tourism planning. Tourism Management, 15(2), 98-108.
Şit, M. (2016). Türkiye’de turizm sektörünün istihdama katkısı. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 7 (1), 101-117.
Tayfun, A., Kılıçlar, A. (2004). Turizmin sosyal etkileri ve yerli halkın turiste bakışı. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 1- 17.
Turan, B. (2018). Yerel halkın turizm etkilerine yönelik algısı ile kişilik özellikleri arasındaki ilişki: İzmir İli Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
Türker, G. Ö. ve Türker, A. (2014). Yerel halkın turizm etkilerini algılama düzeyi turizm desteğini nasıl etkiler: Dalyan Destinasyonu Örneği. EJovoc (Eloctronic Journal of Vocational Colleges), 4(1), 81-98.
Uslu, A., Alagöz, G., Güneş, E. (2020). Socio-cultural, economic, and environmental effects of tourism from the point of view of the local community. Journal of Tourism and Services, 21(11), 1-21. doi: 10.29036/jots.v11i21.147.
Wang, Y., Pfister, R. E. ve Morais, D. B. (2006). Residents’ attitudes toward tourism development: a case study of Washington NC. Northeastern Recreation Research, 14, 411-417.
Weinstein, T. A. R., Capitanio, J. P. ve Gosling, S. D. (2008). Personality in Animals. O. P. John, R. W. Robins ve L. A. Pervin (Der.). Handbook of Personality: Theory and Research içinde (ss. 328-350). New York: The Guild Press.
Yoon, Y., Gürsoy, D. ve Chen, J. S. (2001). Validaitng a tourism development theory with structural equation modeling. Tourism Management, 22, 363-372.
Kaynakça Bilgisi / Citation Information
İnanır, A. ve Uçar, Ö. (2021). Yerel halkın kişilik özelliklerinin turizm etkilerini algılama düzeylerine etkisi: Antalya örneği. OPUS– Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 17(38), 5161-5185. DOI: 10.26466/opus.837754.